Lennart en Anne Jobse: We beginnen aan een reis met een open eind
Met drie jonge kinderen aanmonsteren op het grootste particuliere hospitaalschip ter wereld – Lennart en Anne Jobse-Verhage hopen begin volgend jaar de stap te nemen. Een verlangen om te dienen leidde hen als gezin naar de hulporganisatie Mercy Ships, waar ze twee jaar zullen werken. „Het is een reis met een open eind.”
De datum waarop ze aan boord zullen gaan, staat gepland voor begin januari. Tot die tijd verblijft het gezin Jobse, bestaand uit Lennart (34), Anne (33) en hun dochters Noah (7), Fleur (6) en Eliv (2), in een vakantiewoning in Oostkapelle. Hun eigen huis in Serooskerke is verkocht, net als een groot deel van de inboedel. Het is een tijd van afscheid nemen. Niet alleen van vrienden en familie, maar ook van alles wat bekend en vertrouwd is. Een transitieperiode, noemt Anne het. „Afkoelen van het dagelijks leven en je samen voorbereiden op de tijd die komen gaat.”
Het is dan ook niet zómaar een reis die het gezin hoopt te ondernemen. Twee jaar lang zullen ze aan boord verblijven van het gloednieuwe ziekenhuisschip Global Mercy, dat op dit moment nog in de haven van Antwerpen ligt voor de laatste afwerking, om daarna via Rotterdam te vertrekken naar Senegal. De Global Mercy is het paradepaardje van hulporganisatie Mercy Ships, een christelijke internationale organisatie die humanitaire en medische hulp biedt, met name langs de kust van Afrika. Hieraan hopen ook de Jobses een steentje bij te dragen.
Puzzel
Het verlangen om iets in de zending te doen, leeft bij Lennart en Anne al langere tijd. Hun trouwtekst is afkomstig uit Johannes 21:6a: „Werpt het net aan de rechterzijde van het schip, en gij zult vinden.” Ze zijn ervan overtuigd dat deze opdracht niet alleen voor het geestelijk leven, maar ook in het alledaagse geldt. Hoe die praktische invulling er voor hen precies uit zou moeten zien, is echter niet meteen duidelijk. „We hadden het gevoel dat de plek waar we nu woonden en werkten niet de plaats was waar we moesten zijn. Het was als een puzzel: de randjes zijn het makkelijkst, maar het midden is lastig.” Er volgt een zoektocht langs verschillende organisaties. Ten slotte komen Lennart en Anne uit bij Mercy Ships. Ze zijn al bekend met deze organisatie en hebben zelfs al eens eerder overwogen voor korte termijn als vrijwilliger aan de slag te gaan. Het werk van Mercy Ships sluit aan bij hun verlangen om andere mensen met het Evangelie in aanraking te brengen. „Deze organisatie brengt hoop én genezing. Er wordt met de mensen uit de Bijbel gelezen en gebeden. Rond de ziekenhuisbedden wordt het zaad gestrooid.”
Ook qua werk is er een match. Een vacature voor transport- en onderhoudsmanager sluit goed aan bij de ervaring en talenten van Lennart, in het dagelijks leven mede-eigenaar van een autobedrijf. Bovendien bestaat er voor langetermijnvrijwilligers de mogelijkheid om als gezin aan boord te gaan.
Lennart besluit te solliciteren – een proces dat heel wat met zich meebrengt. „Een medische screening, psychische testen, diploma’s aanleveren, schoolresultaten van de kinderen bespreken… Alles moet kloppen. Zo is er in de schoolklas op het schip ruimte voor maximaal tien leerlingen. Was een van onze dochters de elfde geweest, dan had het proces geen doorgang kunnen vinden.”
Ook de kinderen worden bij het traject betrokken. Samen bekijken ze bijvoorbeeld de filmpjes van het Noorse meisje Fride, die laat zien hoe het er aan boord aan toegaat. Zo worden ze langzaam meegenomen in de wereld van Mercy Ships.
In januari 2021 krijgt het gezin Jobse te horen dat Lennart is aangenomen. Vanaf dat moment wordt ook tegenover de buitenwacht officieel bekendgemaakt dat een vertrek eraan zit te komen. Dat leidt naast de nodige emoties soms ook tot mooie gesprekken, ervaart Anne. „Op zo’n moment spreken mensen pas uit wat je voor hen waard bent. „Ik hou van je en we gaan je missen” – dat hoor je anders niet zo snel.”
Ook de kinderen weten nu dat de verhuizing definitief is. Noah: „Het is niet leuk om afscheid te nemen van mijn vriendjes hier, maar ik ken op het schip gelukkig ook al kinderen.”
De kennismaking met de andere gezinnen die aan boord zullen gaan, vindt met name plaats in de Verenigde Staten, waar de Jobses vijf weken lang een onboarding-programma volgen. Het maakt deel uit van een intensief traject waarin het gezin wordt voorbereid op het leven aan boord, bijvoorbeeld via onlinetrainingen op het gebied van kindveiligheid. Tijdens het onboarding-programma in Texas, waar het hoofdkantoor van Mercy Ships is gevestigd, worden alle langetermijnvrijwilligers toegerust in zaken zoals het leven in een grote, cultureel diverse gemeenschap. Voor de kinderen is er een apart programma.
Het is de bedoeling dat het gezin Jobse in juni 2021 naar Amerika vliegt, maar het land is dan nog dicht vanwege de Covidmaatregelen. Uiteindelijk lukt het hun om in augustus alsnog via een omweg naar Texas af te reizen. „Tot op het laatste moment was het onzeker of het allemaal door kon gaan. Pas een dag van tevoren wist je: we kunnen écht.”
Onzekerheid drukt sowieso een stempel op de hele voorbereiding. Niet alleen de corona-epidemie, maar ook de oplevering van het schip zorgt voor vertraging. De inschepingsdatum wordt verzet. De precieze dag van afvaart is nog altijd onbekend. Het gezin leert ermee omgaan dat dingen voortdurend gewijzigd kunnen worden. „Gelukkig zitten wij niet in een situatie waarin we in een hoekje worden gedrongen. Toen onze reis naar Amerika werd uitgesteld, bleek dat eigenlijk juist een zegen. Zo konden de meiden nog mee op schoolreis en naar de bruiloft van de juf. Er was wat meer lucht.”
Het voortdurend schakelen is niet altijd simpel, maar je wordt er wel flexibel van, merkt Anne. „Het zijn lessen in verdraagzaam zijn, afwachten en vertrouwen.”
Huis verkopen
Naast de mentale voorbereiding moeten er ook heel veel praktische dingen geregeld worden. Het huis verkopen, bijvoorbeeld. „Dat is in deze tijd het minst moeilijke van het hele proces”, grapt Lennart. Nu woont het gezin tijdelijk in een vakantiewoning, straks verruilen ze die voor een hut van zo’n 40 vierkante meter. „Het is een echt huisje met drie slaapkamers, een keukentje en een badkamer. De wanden zijn van metaal, dus je kunt van alles ophangen met magneten. Met planten, kleine spulletjes en leuke dekbedovertrekken kun je er zo je eigen plekje van maken.”
Dat betekent wel dat het gezin afscheid moet nemen van het grootste gedeelte van hun eigen spullen in Nederland. „We selecteren wat we mee willen nemen. Soms is de keuze snel gemaakt. Je hebt aan boord nu eenmaal geen twintig messen nodig. Met kleren wordt het al lastiger. We brengen een groot deel van de winter nog door in Antwerpen, maar als we straks in Senegal zijn, hebben we die dikke kleren natuurlijk niet meer nodig…”
Waar de meeste mensen even moeten slikken bij het idee om hun huis en inboedel te moeten verkopen, was het voor Lennart en Anne iets wat inmiddels „bijna vanzelfsprekend” was geworden. Lennart: „Mensen vinden vastigheid en zekerheid heel belangrijk – en dat is het ook als je hier woont. Maar als je eenmaal in het proces zit, is het nodig om daarvan losgeweekt te worden. Ik denk dat dat iets is wat je van God krijgt, dat besef: het is goed, er is een andere plaats waar we moeten zijn. Loslaten is dan niet ineens simpel, maar er is wel die bereidheid.”
Werk
Behalve dat ze huis en haard moeten loslaten, moeten Lennart en Anne ook afscheid nemen van hun werk. Anne, die als jeugdhulpverlener werkzaam is bij Agathos, zegt in februari 2021 haar baan op. Voor Lennart heeft dit iets meer voeten in de aarde. Hij heeft samen met een compagnon zijn eigen zaak. „Dat is toch wat ingewikkelder dan tegen je baas zeggen: Ik stop ermee. Je hebt ook je verantwoordelijkheid tegenover je bedrijf. Er moest daarom goed gekeken worden of het überhaupt mogelijk was om ermee te stoppen. Gelukkig bleek dat inderdaad te kunnen. Ook dat was voor ons een deur die openging.”
Op de Global Mercy zal Lennart aan de slag gaan als transport- en onderhoudsmanager. Hij is daarmee verantwoordelijk voor het onderhoud van het wagenpark aan boord, maar ook voor bijvoorbeeld het verhuur van de auto’s die de vrijwilligers in de vrije weekenden mogen gebruiken. Daarnaast helpt hij met het opzetten en inpakken van de faciliteiten aan land.
Anne gaat aan de slag als primaire verzorger, waarbij ze met name verantwoordelijk is voor de kinderen. „Zij mogen niet op eigen houtje over het schip lopen, dus breng ik ze naar school en haal ze weer op. Ik zie het als een heel mooie taak dat ik in alle dingen die gaan veranderen de rust en balans mag bewaren. Lennart zal qua werk een hoop op zijn bordje krijgen en ook voor de kinderen zal er veel anders zijn. Opnieuw uitvinden hoe we dat als gezin gaan doen, daar ligt mijn eerste focus op.”
Daarnaast bestaat er altijd de mogelijkheid om iets extra’s te gaan doen, bijvoorbeeld wanneer jongste dochter Eliv ’s ochtends naar de ”preschool” mag. „Ik zou kunnen beginnen met wat eenvoudige taken in de bibliotheek of in de keuken. Maar dan wil ik eerst het Engels iets beter beheersen.”
Hoewel Lennart aan boord werkt, is het leven op de Global Mercy niet gratis. „We zijn vrijwilligers en hebben dus geen inkomsten. Sterker nog: om in je kost en inwoning te voorzien, moet je een ”crew fee” betalen, een maandelijks bedrag dat elke volwassene aan boord moet neertellen. Daarnaast heb je ook je boodschappen, verzekeringen en je kledinguitgaven. En dan is er nog een verlofperiode waarin we terug naar Nederland gaan – dat doe je ook niet op de fiets…”
Het gezin Jobse leeft daarom van giften van donateurs en sponsoren. Om die te werven, houden ze presentaties op verenigingen om bekendheid te geven aan hun missie. „We hebben het daar de afgelopen tijd niet bepaald rustig mee gehad. Maar dat geeft niet, want dat houdt het enthousiasme in stand.”
Veelkleurigheid
Het leven aan boord zal er vanzelfsprekend anders uitzien dan het leven in Nederland. Toch willen Lennart en Anne proberen een aantal dingen vast te houden. Samen eten bijvoorbeeld. Hun eigen hut heeft geen kookgelegenheid; maaltijden kunnen drie keer per dag worden opgegeten of afgehaald in het restaurant. „Het leven in een community vraag veel aandacht. Er zijn continu mensen om je heen. In Amerika merkten we bijvoorbeeld dat Bijbellezen erbij inschiet als je samen met anderen eet. Dat lijken misschien kleine dingen, maar we willen ze graag vasthouden. Daarom zullen we er soms voor kiezen om onze maaltijden samen in de hut te gebruiken. Het is belangrijk om je gezinstijd prioriteit te geven.”
De veelkleurigheid aan mensen en kerkelijke achtergronden aan boord is overigens wel iets waar Lennart naar uitkijkt. „Iedereen ziet iets anders en met elkaar zie je heel veel. Dat vind ik mooi. Je ervaart dan iets van wat er in het lied ”Samen werken” staat: „Eén zijn in U, dat alleen maakt ons sterk.” Eén zijn ondanks alle verschillen, en vanuit die eenheid sterk mogen zijn voor de ander.”
Het gezin heeft een contract voor twee jaar. En daarna? „Na zo’n anderhalf jaar krijg je als vrijwilliger de keus of je wilt verlengen of niet. Daarbij moet je niet in de eerste plaats kijken naar praktische overwegingen zoals financiën, maar vooral naar de vraag: wil de Heere ons nog op deze plek hebben? Voor ons heeft deze reis daarom een open einde.”
Mensen om hen heen vinden het knap wat ze gaan doen. „Maar het voelt niet knap. Dat is ons doel ook niet. Het doel is de Naam van de Heere groot te maken door ons werk, ondanks dat we gebroken mensen zijn. En dan is het alleen maar wonderlijk dat God je daarvoor wil gebruiken.”