Robert de Pater, penningmeester van het college van kerkrentmeesters van de hervormde gemeente in Schoonhoven, ziet met lede ogen aan hoe hij met het contante geld steeds verder moet reizen. „Het storten van contant muntgeld wordt steeds duurder en levert daarnaast ook veel gedoe op. Tot een paar jaar geleden kon dat nog in Schoonhoven zelf, daarna moesten we naar een stortautomaat zes kilometer verderop en sinds kort is de dichtstbijzijnde geldstortautomaat op 20 kilometer afstand bij de bouwmarkt in IJsselstein of Gouda.”

Verdubbeling

Marijn Verloop, kerkvoogd van de hersteld hervormde gemeente in Nijkerk, legt uit hoe sterk de stortingskosten van contant geld gestegen zijn. „Tot vorig jaar konden we bij de plaatselijke Rabobank ons geld brengen. Briefgeld en muntgeld konden tegelijk in hetzelfde apparaat gestort worden. Het starttarief was 4 euro per storting. Dit jaar betalen we 4,50 euro per storting. Dat lijkt niet heel veel meer, maar is al een verhoging van ruim 10 procent. Vervolgens moeten we bij Geldmaat dit starttarief voor zowel het muntgeld als het briefgeld betalen, aangezien dat in verschillende apparaten terechtkomt. En dan zijn er ook nog de variabele kosten per 100 munten en per bankbiljet. Al met al kijken we per storting tegen een ruime verdubbeling van de kosten aan. Daarbij: wat we aan bankkosten moeten uitgeven, kan niet naar een goed doel.”

Dat de kosten steeds verder oplopen, hoort Martien Janssen van het kerkelijk bureau van de Hersteld Hervormde Kerk (HHK) ook. „De klachten over de afstortmogelijkheden en de bijbehorende kosten worden vaak in één adem genoemd. Afhankelijk van de situatie van de gemeente weegt het een zwaarder dan het ander, maar met name de afstortmogelijkheden zijn voor sommige gemeenten echt een probleem.”

De HHK probeert dit probleem bespreekbaar te maken. Mede namens haar is het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO) hierover in gesprek met banken en andere fondsenwervende organisaties. Janssen: „Vanwege deze gesprekken hebben we nog goede hoop op verbetering. En Geldmaat is een organisatie in ontwikkeling, op de website geeft het bedrijf aan dat het aantal geldautomaten nog iedere dag groeit.”

De ontwikkeling dat contant geld steeds minder gebruikt wordt, is niet tegen te houden, stelt Janssen. „Het is een algemeen maatschappelijke ontwikkeling. Gemeenten kunnen daar door middel van alternatieve mogelijkheden wel op inspelen. In de meeste hersteld hervormde gemeenten wordt al gebruikgemaakt van collectebonnen.”

Wat de afstortkosten betreft, stelt Janssen dat die per bank kunnen verschillen. „Dus goed kennisnemen van de afstortopties en tarieven en zo mogelijk de ‘afstortstrategie’ hier op af stemmen”, is zijn advies.

Alternatief

De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) geeft desgevraagd aan niet te kunnen reageren op het ‘afstortprobleem’. Het gaat hier om tarieven die banken zelf bepalen en die uiteen kunnen lopen, laat hoofd communicatie Bart van Leeuwen weten. „Hier kunnen wij uit het oogpunt van mededinging als brancheorganisatie helaas niets over zeggen.”

Lisa den Oudendammer, woordvoerder communicatie en corporate affairs bij de Rabobank, wijst erop dat het gebruik van contant geld sterk afneemt. „We zien dat slechts twee op de tien klanten überhaupt nog afrekenen met contant geld. Mensen zijn steeds meer gewend geraakt om te betalen met pin, QR-code of een Rabo Betaalverzoek. Ondanks die afname blijven de kosten voor het contant betalingsverkeer bestaan. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de vaste kosten voor het aanbieden van een uitgebreid netwerk van Geldmaat. Bij introductie van de tariefwijziging hebben we onze klanten daarom meegenomen in alternatieven die over het algemeen goedkoper, veiliger en sneller zijn dan het ontvangen van cash. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van QR-codes, die ook voor collectes een alternatief kunnen zijn.”