JBGG en LCJ reageren op promotieonderzoek De Bruin: „Geef geen lege huls door”
Acceptatie, open gesprekken, ruimte om hun eigen weg te vinden. Daaraan hebben reformatorische jongeren behoefte, blijkt uit promotieonderzoek van Anne-Marije de Bruin. „Ze willen andere perspectieven aangereikt krijgen en zélf hun mening vormen.”
De Bruin, godsdienstpedagoog en onderwijsadviseur, blikte met achttien reformatorisch opgevoede jongvolwassenen terug op hun religieuze identiteitsontwikkeling en de rol die hun opvoeding daarin heeft gespeeld. Twee belangrijke resultaten: jongeren willen ruimte om zelf keuzes te maken en snakken naar acceptatie door hun opvoeders, ook als ze andere keuzes maken dan gewenst is of als ze kritische vragen stellen. Opvallend is daarnaast dat alle geïnterviewde jongeren aangeven dat ze worstelen met gevoelens van niet goed genoeg zijn tegenover God en andere reformatorische christenen.
De resultaten roepen herkenning op bij Jaco Pons en Lydia van Ginkel, jeugdwerkadviseur bij respectievelijk de Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten (JBGG) en het Landelijk Contact Jeugdwerk (LCJ) van de Christelijke Gereformeerde Kerken. Van Ginkel: „In de kerk houden mensen vaak de schone schijn op, ook als het gaat om het geloofsleven. Dat maakt jongeren soms moedeloos. In het contact met hen krijg ik de indruk dat deze moedeloosheid en schuldgevoelens vaak verstopt worden onder een laagje onverschilligheid. Het leven met de Heere is voor mij toch niet bereikbaar, zeggen tieners dan.”
Pons: „Wat ik daarnaast merk is dat jongeren soms denken dat de Bijbelse personen bijna niks verkeerd deden. Terwijl ook zij mensen waren die in zonde vielen. De Bijbelse verhalen hebben enorm rauwe randjes. Ik denk dat we die te weinig aan onze jongeren laten zien. Met als gevolg dat tieners denken dat de lat enorm hoog ligt.”
Tegelijkertijd hoeven schuldgevoelens niet per definitie negatief te zijn, vinden beiden. Pons: „De Heilige Geest kan die gevoelens ook gebruiken om jongeren te doen schuilen bij Jezus, Die alles volkomen heeft gedaan.”
Lege huls
Opvoeders gaan te weinig in gesprek over het hart van het christelijk geloof en hebben het te vaak enkel over de regels en normen, zeggen de geïnterviewde jongvolwassenen in het onderzoek van De Bruin. Beide jeugdwerkadviseurs herkennen dat geluid. „Opvoeders moeten ervoor oppassen dat ze geen lege huls aan jongeren doorgeven”, zegt Pons. „Een predikant zei eens dat we vaak bezig zijn met het stellen van grenzen. Hij haalde een herder met een kudde aan. Om de kudde plaatste hij een hek, maar elke dag maakten de schapen het hek kapot. Er was ook een andere herder. Die was op zoek gegaan naar een bron. Elke keer kwamen zijn schapen terug om water te drinken, terwijl er geen hek was. Zo is die Bron het belangrijkste. Dáárover moet het gesprek gaan.”
Jongeren vragen vaak niet direct naar het geloofsleven van hun opvoeders, merkt Van Ginkel. „En ouders hebben het praten daarover niet altijd geleerd. Er zijn daardoor weinig natuurlijke momenten waarop het gesprek over de Bijbel plaatsvindt.”
Keuzevrijheid
Jongeren willen ruimte om hun eigen weg te vinden, blijkt uit het onderzoek van De Bruin. Ook Van Ginkel en Pons zien het belang van een bepaalde mate van keuzevrijheid. „Tegelijkertijd mogen ouders hun overtuiging ook benoemen”, zegt Van Ginkel. „Je stáát als opvoeder wel ergens voor. Het doet wat met je wanneer je kind een andere keuze maakt dan jij zou doen.”
Pons: „Ouders hoeven niet alles toe te staan. Maar cruciaal is dus of opvoeders uitleggen wat de dieperliggende waarden zijn onder die regels. Dan wordt een kritische vraag een kans om samen op zoek te gaan naar antwoorden.”
