Buitenlandduitsland

Interkerkelijk lied en DDR-popsong bij Merkels afscheid van het leger

Het Duitse leger neemt donderdagavond afscheid van bondskanselier Angela Merkel. Traditiegetrouw gebeurt dat met de Grote Taptoe waarbij de kanselier een paar nummers zelf kiest. Merkel gaat voor een popsong, een chanson en een interkerkelijk lied.

1 December 2021 19:47
Eerdere uitvoering van de Grote Taptoe voor de Rijksdag in Berlijn. beeld Bundeswehr
Eerdere uitvoering van de Grote Taptoe voor de Rijksdag in Berlijn. beeld Bundeswehr

In Duitsland is het een vast gebruik dat de strijdkrachten de scheidende bondskanselier, de bondspresident en de minister van Defensie een muzikale groet brengen bij hun vertrek. Groet klinkt wat losjes, maar het betreft hier een ceremonie met legermuzikanten, bewapende soldaten en fakkeldragers.

De scheidende hoogwaardigheidsbekleder mag de plechtigheid met maximaal vier stukken naar keus een persoonlijke kleur geven. Merkel gaat voor een pophit uit de DDR-tijd van Nina Hagen, een chanson van Hildegard Knef en het religieuze lied ”Grote God, wij loven U”.

Het gezang valt op doordat het zowel in de Duitse evangelische gezangenbundel staat als in Gotteslob, de lied- en gebedenbundel van de rooms-katholieke kerk in Duitsland. Dat een scheidende bondskanselier of bondspresident voor een kerkelijk lied kiest is niet ongebruikelijk. Heltmut Kohl koos bij zijn vertrek voor ”Dankt, dankt nu allen God”. De bondspresidenten Johannes Rau en Joachim Gauck wilden graag dat de militairen ”Jesus bleibet meine Freude” van Johann Sebastian Bach en het Lutherlied ”Een vaste burcht is onze God” speelden.

Het is de popsong uit 1974 van Nina Hagen die het meest opvalt. Wil Merkel met de hit uithalen naar haar stijve politieke omgeving, zoals Duitse commentatoren suggereren. Waarschijnlijker is dat de keus voor het liedje uit de DDR-tijd samenhangt met de achtergrond van Merkel, die als dochter van een predikant opgroeide in Oost-Duitsland.

De titel van de hit uit 1974 is ”Du hast den Farbfilm vergessen”, in het Nederlands ”Je hebt de kleurenfilm vergeten”. De letterlijke tekst luidt dat „alle foto’s nu in zwart-wit zijn. Niemand zal geloven hoe mooi het hier was.” Het nummer oefende kritiek uit op het grauwe bestaan in de DDR.

De muzikale ceremonie vindt plaats op de binnenplaats van het ministerie van Defensie in Berlijn. In verband met de coronapandemie zijn slechts 200 gasten uitgenodigd. Aanwezig zijn sowieso alle ministers uit Merkels volledige regeringstermijn.

De Grote Taptoe in zijn huidige vorm is bijna twee eeuwen oud. Het begrip taptoe gaat terug naar de zestiende eeuw. Om de soldaten ’s avonds naar het kamp te roepen ging een officier met trommel of hoorn langs de herbergen en gaf met zijn sabel een tik op de biervaten. De herbergier mocht de glazen dan niet meer vullen. De Grote Taptoe werd voor het eerst begin negentiende eeuw in opdracht van de Pruisische vorsten opgevoerd. Koning Frederik Wilhelm III maakte het gezongen gebed ”U bid ik aan, o macht der liefde” onderdeel van de ceremonie. Het Duitse volkslied wordt sinds 1922 opgevoerd.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer