Deze ”Slave Bible” verscheen in 1807 in Londen opdracht van een genootschap dat zich inzette voor de bekering en godsdienstige opvoeding van ”negro slaves” in de Britse koloniën in Amerika. Drijvende kracht erachter was de anglicaanse bisschop Beilby Porteus. Hij was voorstander van afschaffing van slavernij. Daarmee was hij geestverwant van William Wilberforce, die zich als lid van het Engelse parlement met toenemend succes inzette voor radicale afschaffing van slavenhandel en slavernij.

Dat proces had nog een lange weg te gaan. Bisschop Beilby Porteus vond dat de slavenhouders ondertussen goed voor hun slaven moesten zorgen, zowel in lichamelijke als geestelijke zin. Ook de slaven hadden immers een ziel te verliezen, en daarom moesten ze onder meer zelf de Bijbel kunnen lezen en daarin onderwezen worden.

De Bijbel vertelt echter bijvoorbeeld ook over de verlossing van Israël uit de slavernij van Egypte, over de vrijheid van een christen en over de hoop op een betere toekomst. Dat zou slaven ertoe kunnen brengen zich tegen hun onderdrukking te gaan verzetten. Daarom koos bisschop Porteus voor een compromis: in de slavenbijbel werden slechts ”geselecteerde delen” van de Heilige Schrift opgenomen. Alles wat verwees naar vrijheid en hoop werd geschrapt en alle tekstgedeelten waarin onderworpenheid en gehoorzaamheid onderstreept werden, werden opgenomen. Met als gevolg dat er minder dan 20 procent van de Bijbel overbleef…

Al werd deze uitgave dan niet gepresenteerd als een volledige Bijbel, overduidelijk is wel dat er –met het oog op het doel– gemanipuleerd werd met de inhoud ervan. Als vanzelf denk je dan aan de waarschuwingen over de jota en tittel, en aan het toedoen of afdoen aan Gods openbaring.

Het is gemakkelijk om daarover achteraf een oordeel te vellen. Net als over Marcion, die al in de tweede eeuw een selectie van de Heilige Schrift maakte. Of over Bijbelwetenschappers die in de 19e eeuw de tekstoverlevering onder kritiek stelden. Of over populaire theorieën van Duitse christenen die in de jaren dertig sympathiseerden met de nazi’s en vanuit hun antisemitisme in het Oude en het Nieuwe Testament allerlei ”vervalsingen” door de Joden ”ontdekten”. Allemaal zwarte bladzijden in de menselijke geschiedenis van de omgang met Gods openbaring.

Maar het is goed om ook zelf in de spiegel te kijken. Die spiegel is niet een al dan niet vrijzinnige christelijkheid die de Bijbelse boodschap reduceert tot een maatschappelijk of politiek actieprogram, maar de orthodoxe, Bijbelgetrouwe verkondiging van het Woord. Doet die altijd in volle omvang recht aan de boodschap van zonde, schuld en verlorenheid enerzijds en van vergeving, verzoening en redding anderzijds?

Wordt dit Bijbelse evenwicht niet al snel verstoord als in de verkondiging persoonlijke bevindingen of eigen geestelijke ervaringen een grote plaats krijgen? Ongeacht of dit op een meer reformatorische of meer evangelische manier gebracht wordt. En is een zoetsappige voorstelling van Jezus, zonder daarbij Gods rechtvaardige toorn over de zonde en zondaren te benoemen, niet een impliciete ontkenning van de slavernij van de zonde waarin we allen van nature verkeren? Of wordt door het beklemtonen van onze verlorenheid, het kwaad van de zonde en de rechtvaardigheid van Gods toorn, zonder of door maar zuinigjes te wijzen op Zijn ontfermende liefde in Jezus Christus, niet de onontkoombaarheid van de zondeslavernij aan de hoorders voorgehouden?

In de Bijbel leert God ons alles wat we nodig hebben voor onze zaligheid. Op geen enkele wijze mogen dus we delen van de Bijbel buiten Zijn boodschap houden, niet in gedrukte vorm en evenmin in de verkondiging. Een oprecht christen neemt Zijn Woord écht van kaft tot kaft aan.

De auteur is lid van de SGP-Tweede Kamerfractie