Volle kerkzalen, geen onderlinge afstand, het verenigingsleven weer helemaal open: de vermoedelijke afschaffing van de anderhalvemeterregel biedt de kerken perspectieven.
Gemeenten zijn blij met het uitgelekte nieuws over de versoepelingen, ziet ds. J. Nutma, predikant binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) en lid van de CGK-coronawerkgroep. „Zeker aan het begin van het nieuwe verenigingsseizoen, nu het kerkenwerk weer opstart.”
Volgens ds. Nutma was de anderhalvemeterregel de laatste die binnen kerken nog aan de orde was. Als die regel er in de maatschappij af gaat, komt er voor alle kerkelijke activiteiten ook weer ruimte. „Dat betekent weer gevulde kerkzalen op zondag.”
De CGK-werkgroep vertaalt de richtlijn vanuit de overheid door naar de lokale gemeenten. Ds. Nutma ziet op dit moment geen reden om af te wijken van de voorgestelde versoepelingen. Wel kan hij zich voorstellen dat er gemeenteleden zijn –bijvoorbeeld ouderen of niet-gevaccineerden– die zich niet prettig voelen in een dienst waarin de 1,5 meter afstand niet meer gehouden wordt. Lokale kerken kunnen zelf maatregelen nemen om deze mensen tegemoet te komen, stelt hij. „Bijvoorbeeld door een deel van de kerkzaal wél in te richten op 1,5 meter afstand en voor een speciale looproute te zorgen zodat deze mensen veilig naar buiten kunnen.”
Of ook de andere maatregelen verdwijnen, zoals het handen ontsmetten en het ontbreken van de handdruk bij de kansel, durft ds. Nutma niet te zeggen. „Dat hangt af van wat de overheid over deze punten gaat zeggen. Blijft dit bij de basismaatregelen horen, dan kan het zijn dat de handdruk ook na 25 september niet gegeven wordt.”
Kerken hoeven –in tegenstelling tot horeca en culturele instellingen– geen coronapas te vragen; maar ze mogen het wel. Ds. Nutma hoopt dat de gemeenten dit niet gaan doen. „Mensen maken een gewetensvolle afweging rond vaccinatie. Juist in de kerkelijke gemeenschap moet er geen onderscheid zijn tussen de een of de ander. Bied dan liever ruimtes aan waar mensen nog op 1,5 meter afstand kunnen zitten, zodat ze zelf in alle vrijheid kunnen kiezen wat ze willen.”
Ventilatie
Ook Peter Schalk, afgevaardigde namens de reformatorische kerken bij het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO), gaat ervan uit dat kerken niet met een coronapas zullen willen werken, „naast alles wat ze tot nu toe hebben gedaan.”
Ook de Protestantse Kerk in Nederland liet eerder al weten niets in zo’n pas te zien en deze waarschijnlijk niet aan de gemeenten te gaan adviseren.
Schalk vindt het lastig nu al in te schatten wat de uitgelekte versoepelingen zouden kunnen betekenen voor de kerken, zolang de details van de maatregelen nog niet bekend zijn. Wel hoopt hij er bij het ministerie op aan te gaan dringen dat „kerken niet achteraan hoeven te lopen” bij de versoepelingen. Want volgens Schalk hebben ze laten zien de wisselende aantallen bezoekers goed te kunnen opvangen. „Binnen de kerken zijn er nauwelijks situaties geweest die tot problemen leidden. Ik blijf erbij dat er geen evenement is dat zo overzichtelijk en rustig is als een kerkdienst. Bovendien hebben kerken de afgelopen tijd aan veiligheid gewerkt: onder meer door ventilatie en ionisatie (een systeem dat de lucht zuivert, MR).”
Hij verwacht dat het voor kerken ingewikkeld is de 1,5 meter afstand vol te houden wanneer die in de samenleving losgelaten wordt. Het kabinetsbesluit brengt hoe dan ook een „nieuwe dynamiek” voor de kerken. „Afhankelijk van de voorwaarden die gesteld worden, zullen de kerken proberen meer bezoekers toe te laten.”
Later deze week gaat ds. Nutma met de CGK-coronawerkgroep om de tafel; ook het CIO overlegt naar verwachting deze week nog met minister Grapperhaus van Justitie.