Voorstanders van het recht op abortus behaalden vrijdag een kleine overwinning. Een rechter in Texas legde de prolife-groep Right to Life een tijdelijk verbod op om medewerkers van Planned Parenthood aan te klagen als zij een abortus uitvoeren. Planned Parenthood is in de VS de grootste organisatie die abortussen verricht.

De nieuwe wet verbiedt het afbreken van zwangerschap zodra de hartslag van een foetus waarneembaar is. Normaal gesproken is dat al na zes weken. Uniek is dat ieder die weet dat iemand helpt bij het uitvoeren van een abortus deze helper kan aanklagen. De wet definieert potentiële overtreders zeer breed, waardoor bijvoorbeeld ook iemand die een abortusafspraak voor een zwangere vrouw maakt, haar naar een kliniek begeleidt of de procedure betaalt, aangeklaagd kan worden. De aangever ontvangt een premie van 10.000 dollar.

De wet, die al in mei door gouverneur Greg Abbott van Texas werd ondertekend, ging 1 september in, nadat het federale hooggerechtshof had meegedeeld de ingangsdatum niet op te schorten. Wel willen de opperrechters komend najaar de inhoud van de wet nader gaan bekijken.

Taxibedrijven

Inmiddels hebben de taxibedrijven Uber en Lyft laten weten chauffeurs bij te zullen staan wanneer zij vanwege overtreding van de wet worden aangeklaagd. „Dit is een aanval op de toegang van vrouwen tot gezondheidszorg en hun recht om te kiezen”, schreef topman Logan Green van Lyft op Twitter. Hij heeft een fonds opgericht om de juridische kosten te dekken voor chauffeurs die voor de rechter gedaagd worden wegens het vervoeren van vrouwen naar een abortuskliniek. Uber-topman Dara Khosrowshahi zei dat zijn bedrijf hetzelfde zal doen.

Volgens rechter Maya Guerra Gamble van de rechtbank in Travis County zorgt de mogelijkheid om medewerkers van abortusklinieken aan te klagen voor „waarschijnlijk, onherstelbaar en dreigend letsel.” Daarom legde zij de organisatie Right to Life een verbod op om mensen aan te geven.

De uitspraak geldt voor twee weken. Maar in het vonnis wordt ook een hoorzitting op 13 september aangekondigd. De uitkomst daarvan zou kunnen leiden tot een verlenging van het verbod.

Het vonnis was eind vorige week niet de enige tegenslag voor de prolife-organisatie Right to Life. De groep runt een website, prolifewhistleblower.com, waarop burgers anoniem tips kunnen achterlaten over mensen die helpen bij of aanzetten tot abortus. Provider GoDaddy heeft laten weten die website niet langer te willen hosten, omdat deze de servicevoorwaarden van het bedrijf schendt. Volgens die voorwaarden mogen gebruikers geen informatie over mensen verzamelen zonder hun toestemming.

Kerken

Intussen heeft een coalitie van 25 lokale kerken in Texas aangekondigd zich hard te maken voor het behoud van het recht op abortus in hun staat. Deze kerken werken onder de vlag van de liberale organisatie Just Texas. Manager Erika Forbes zegt dat de coalitie een „blijvende cultuurverandering” wil. Daarbij is het uitgangspunt dat „toegang tot goede en betaalbare gezondheidsdiensten inclusief abortus een moreel en sociaal goed is.” De aangesloten kerken behoren grotendeels tot de unitariërs. Daarnaast is er een presbyteriaanse kerk en één baptistengemeente bij de coalitie aangesloten.

Intussen worden er ook op landelijk niveau pogingen ondernomen om de Texaanse abortuswet krachteloos te maken. De Amerikaanse president Joe Biden heeft zijn regering opdracht gegeven uit te zoeken wat de federale overheid kan doen om ervoor te zorgen dat Texaanse vrouwen toegang krijgen tot een veilige en legale abortus. Ook laat hij kijken naar manieren waarop vrouwen en abortusklinieken de „bizarre en extreme” wet kunnen omzeilen.

De Democratische voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi, heeft donderdag een wetsvoorstel aangekondigd dat abortus „zonder beperkingen” in het hele land moet legaliseren. Striktere wetten van de afzonderlijke staten zouden daarmee krachteloos worden. Pelosi noemt de Texaanse abortuswet het „meest extreme, gevaarlijke abortusverbod in een halve eeuw.”