Op een ov-fiets komt Younes (37) aangereden over een bospad in Heumensoord, ten zuidoosten van Nijmegen. Hij heeft zojuist een kijkje genomen bij de noodopvang voor Afghaanse evacués, verderop aan de Beukenlaan. Dinsdag zijn de eerste tientallen Afghanen, die eerder in een kazerne in Harskamp zaten, er ondergebracht. Er is plek voor maximaal duizend personen.

Zelf arriveert Younes, gevlucht vanwege de oorlog in Syrië, op 2 september 2015 in Nederland. Na de eerste opvang in een sporthal en een voormalige gevangenis in Amsterdam volgt de overplaatsing naar het tentenkamp Heumensoord, waar hij een halfjaar verblijft.

Younes, die voordat hij naar Nederland vlucht bedrijfseconomie en management studeert, kijkt met gemengde gevoelens terug op die tijd. Hij vertelt dat hij met 96 vluchtelingen in een grote tent bivakkeerde, die was onderverdeeld in compartimenten met acht bedden. „De meesten waren Syriërs, maar in totaal zaten er tien nationaliteiten. Iedereen had zijn eigen moeiten en zorgen.”

Na aankomst in Nederland wil Younes zo snel mogelijk een nieuw bestaan opbouwen, maar hoe? „We kenden het Nederlandse systeem niet, wisten niet hoe alles hier werkte. Dat was lastig. Ook was vaak niet duidelijk waar we met onze vragen terecht konden.”

Positieve herinneringen bewaart hij aan de talloze Nederlandse vrijwilligers die zich voor de vluchtelingen inzetten. „Mensen nodigden ons bij hen thuis uit om koffie of thee te drinken of samen te eten. Anderen namen ons mee naar een park in de buurt. Heel bijzonder. Het hielp ons om even weg te zijn uit de stress van het kamp. We voelden ons welkom en geaccepteerd.”

Lasagne

Al snel wordt Younes actief als vrijwilliger in de noodopvang. Hij start een Facebookpagina en vormt een verbindende schakel tussen vluchtelingen en Nederlanders. Na enkele maanden ontvangt hij een verblijfsvergunning, waarna hij in 2016 woonruimte in Amsterdam krijgt. Daar werkt hij nu aan de Vrije Universiteit als onderzoeker op het gebied van integratie van vluchtelingen.

Zelf stuit Younes op de weg van integratie soms op culturele verschillen. Hij herinnert zich een voorval waar hij nu hartelijk om kan lachen. Nederlanders nodigden de Syriër uit voor een maaltijd. Ze schotelden hem lasagne voor, waar hij beleefd iets van at. Toen ze hem na afloop vroegen of hij het lekker vond, antwoordde hij resoluut: „Nee!”

„Ik had gehoord dat Nederlanders direct zijn en dat je moet zeggen wat je denkt. Ik houd écht niet van lasagne, maar merkte dat dit toch niet de goede reactie was. Inmiddels weet ik dat je niet altíjd direct hoeft te zijn en dat je beter iets vriendelijks kunt zeggen als mensen speciaal voor jou hebben gekookt.” In april 2016 richt Younes de Yalla Foundation op. Yalla is Arabisch voor ”Schiet op”, legt hij uit. De website van de stichting biedt in diverse talen voor vluchtelingen relevante informatie over onder meer gezondheidszorg, werk en studie in Nederland. Ook organiseert Yalla activiteiten waarbij Nederlanders en nieuwkomers elkaar ontmoeten, zoals een schrijversclub.

Als Younes eind augustus hoort dat er weer een noodopvang in Heumensoord komt, is zijn eerste reactie: Wat kan ik doen? Hij maakt een speciaal mailadres dat mensen kunnen gebruiken als ze kleding, fietsen of kinderwagens ter beschikking willen stellen of als vrijwilliger met Afghaanse evacués willen optrekken. „Het loopt storm. In 5 dagen tijd hebben we al 500 aanmeldingen.”

In overleg met diverse andere organisaties, waaronder het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) en vrijwilligersclubs in de regio Nijmegen, brengt Younes nu in kaart wat de Afghaanse evacués, die nog in quarantaine zijn, daadwerkelijk nodig hebben. Daarna hoopt hij vraag en aanbod op elkaar af te stemmen en contacten tussen Nederlanders en Afghanen tot stand te brengen.

Protest Harskamp

Afgelopen week volgde Younes het nieuws over het protest bij de noodopvang in Harskamp. „Natuurlijk wijs ik geweld af, maar ook de mensen die daar protesteerden moeten worden gehoord. Waarom zijn ze boos of ongerust? Ik zou daarover best het gesprek met hen willen aangaan. Je moet nooit bij voorbaat de deur dichtgooien. Het is niet erg om verschillende meningen te hebben. Luister naar elkaar en voer de discussie.”

Met de Yalla-activiteiten beoogt Younes de Afghanen te helpen om hun verblijf in Heumensoord zo „positief mogelijk te beleven en hun integratie te bevorderen.” Zijn advies aan Nederlanders? „Stel je open voor deze mensen, realiseer je waarom ze zijn gevlucht, welke problemen ze in Afghanistan hadden. En kijk hoe je het voor hen makkelijker kunt maken om hun plek te vinden in de Nederlandse samenleving.”