Uw oproep is bedoeld voor het geval uw partij met VVD, D66, PvdA en GroenLinks gaat mee-onderhandelen over de komst van Rutte-IV. Dat is toch nog niet zeker?

„Klopt, we hebben ook geen inside-informatie dat die gesprekken op het punt van beginnen staan of zo. Wel zien we, net als iedereen die het formatienieuws volgt, dat de ChristenUnie op een zijspoor lijkt te zijn beland, terwijl er rond de kabinetsdeelname van PvdA en GroenLinks nog volop beweging is. Dat VVD, D66, CDA, PvdA en GroenLinks met elkaar om tafel gaan, wordt naar onze inschatting met de dag waarschijnlijker.”

Hebben de CDA-onderhandelaars Hoekstra en Heerma een statement als dit nodig? De resolutie wekt de indruk dat de initiatiefnemers er niet helemaal gerust op zijn dat ze hun rug recht houden.

„Ja, als initiatiefnemers zijn we bezorgd. Dat klopt, al is het beslist niet zo dat we de beweegredenen van Hoekstra of Heerma in welk opzicht dan ook in twijfel willen trekken. Wel delen we de conclusie van de commissie-Spies dat we onze kernwaarden en ons gedachtengoed tijdens de verkiezingscampagne om allerlei redenen te weinig voor het voetlicht hebben gebracht. Dé boodschap van de resolutie is: laat dat tijdens de onderhandelingen niet weer gebeuren. Dáár zit ons punt.

Dat D66 zo ongelooflijk stevig blijft inzetten op de komst van zo’n wet vormt voor ons een extra aansporing. Partijleider Kaag heeft in het NVVE-ledenblad Relevant gezegd dat ze absolute zekerheid wil dat de wet in de komende regeerperiode kan worden afgerond. En ze blijft maar benadrukken dat Rutte-IV liberaal-progressief moet zijn. Dat schreeuwt om een tegengeluid: wat vindt het CDA?”

Ter onderbouwing van de oproep verwijst de resolutie naar het CDA-verkiezingsprogramma. Daarin wordt de voltooidlevenwet echter niet klip en klaar een breekpunt genoemd.

„Dat is waar, maar het is natuurlijk niet zo dat de opstellers daarmee bewust ruimte hebben willen creëren om toch mee te werken aan de invoering ervan. Tegen zo’n kwalijke exegese moeten we ons wapenen. Zonder gelijk allerlei breekpunten op te sommen, hebben ze geprobeerd te verwoorden hoe we als CDA aankijken tegen de laatste levensfase en ik vind dat ze dat heel zorgvuldig hebben gedaan. Op andere plekken zijn we gewoon heel helder, zoals in de standpuntencatalogus op onze website. Daar staat: „Het rapport van de commissie-Van Wijngaarden over voltooid leven toont aan dat wij een samenlevingsprobleem hebben. Juist wanneer mensen zich zo alleen, verlaten of verloren voelen hebben zij aandacht nodig. Daarom is het CDA tegen een wet voltooid leven, en voor meer aandacht voor mensen die twijfelen aan de zin van het leven. Als maatschappij moeten we alles op alles zetten om deze mensen weer de zin van het leven te geven.” Eigenlijk zeggen we in deze resolutie: we moeten ons niets aantrekken van hoe anderen ons verkiezingsprogramma lezen en bij ons eigen standpunt blijven.”

Ook de resolutie zegt niet letterlijk: De voltooidlevenwet moet een breekpunt zijn. Maar onmiskenbaar is dat toch de strekking?

„Ja. We hebben gekozen voor de term ononderhandelbaar. Dat is een iets genuanceerdere manier om te zeggen dat een compromis over zo’n gevoelig onderwerp volgens ons haast ondenkbaar is.”

Krijgen de onderhandelaars van jullie wel de ruimte om processuele afspraken te maken in het regeerakkoord. Bijvoorbeeld over het inlassen van een extra adviesronde?

„Daar wil ik nu even niet op ingaan, want dat kan de resolutie vatbaar maken voor meerderlei uitleg, terwijl het tegendeel nu juist de bedoeling is. Wij willen op 11 september eerst de reactie van de partijtop horen op deze tekst. Zolang het CDA in het kabinet zit, komt er geen voltooidlevenwet.”

Heeft u al van kritische partijgenoten gehoord dat het CDA geen partij van breekpunten is?

„Nog niet, maar eigenlijk is het ook andersom. Het invoeren van zo’n wet is gewoon een ontzettend slecht idee en het is D66 die daar door de zaak op scherp te zetten een breekpunt van maakt. Wij zeggen: Dat is onverstandig en er is geen draagvlak in de samenleving. Daarom gaan we dat niet doen.”

Hoe groot schat u het risico dat CDA’ers als gevolg van de resolutie straks rollebollend over straat gaan?

„Er zullen vast leden zijn die niet zo enthousiast zijn. Ik onderken verder dat we als partij in een lastige fase zitten, maar dat komt mede doordat het voor veel leden nu niet altijd duidelijk is waar het CDA voor staat. Daarom zeggen we in de resolutie ook: we moeten de interne discussie over gevoelige thema’s niet langer uit de weg gaan, maar het christendemocratisch gedachtegoed hoognodig gaan vertalen naar concrete standpunten. Ik ben dus niet bang dat wij de interne verdeeldheid hiermee aanwakkeren, integendeel.”