De situatie in Israëlische ziekenhuizen is zorgelijk. Donderdag lagen er 599 Covidpatiënten in het ziekenhuis, 147 meer dan een week eerder. Artsen van het Hadassah Universitair Medisch Centrum in Jeruzalem zijn uitgeput en schakelen de hulp in van anesthesiologen en chirurgen. Datawetenschappers schatten dat ziekenhuizen binnen een tot twee weken de patiëntenstroom niet meer aankunnen.

Opvallend is dat er inmiddels meer gevaccineerde dan ongevaccineerde Covidpatiënten in Israëlische ziekenhuizen liggen: 347 versus 254, oftewel 58 procent. Het merendeel van hen zijn 60-plussers met onderliggend lijden, die vijf maanden of langer geleden een vaccin hebben gehad. Vaccinatie is blijkbaar onvoldoende effectief om een patiëntenstroom te voorkomen.

Gegevens wijzen er echter op dat vaccinatie nog steeds de meeste gevallen van ernstige ziekte voorkomt. Per 100.000 gevaccineerde 60-plussers belanden er 21 in het ziekenhuis, tegenover zo’n 180 per 100.000 ongevaccineerde 60-plussers. Met prik loopt iemand dus negen keer minder risico op ernstige ziekte dan zonder.

Omdat verreweg de meeste Joodse ouderen en kwetsbaren zijn ingeënt, belanden er relatief vaak gevaccineerden in het ziekenhuis. Ook Nederland telt zo’n 700.000 mensen bij wie het vaccin niet goed aanslaat en die dus risico lopen op ernstige Covid. In Nederlandse ziekenhuizen is de balans overigens anders dan in Israël: driekwart van de Covidpatiënten is er niet gevaccineerd.

Steile curve

Ook de besmettingscijfers in Israël laten een steile curve zien. Waren er in juni slechts zo’n twintig besmettingen per dag, inmiddels gaat het om dagelijks bijna 7000. En dat in een land met 9,3 miljoen inwoners. Ter vergelijking: Nederland telt zo’n 2500 besmettingen op een bevolking van 17,3 miljoen.

Vaccinatie voorkomt het leeuwendeel van de besmettingen, maar niet alle. Twee prikken met het Pfizervaccin beschermen voor 80 procent tegen een infectie met de deltavariant, toonde Brits onderzoek woensdag aan. Een op de vijf volledig gevaccineerde personen kan dus nog besmet raken en mogelijk het virus aan anderen overdragen. Groepsimmuniteit lijkt daarmee een utopie.

Slimme deal

Behalve dat het vaccin niet volledig beschermt, is een aanzienlijk deel van de bevolking nog niet ingeënt. Op dit moment hebben 5,9 miljoen Israëli’s een eerste vaccin gehad, 5,4 miljoen een tweede en 1,2 miljoen een derde. Dat komt neer op respectievelijk 63, 58 en 13 procent van de totale bevolking. Nederland heeft het land inmiddels voorbijgestreefd: hier hebben respectievelijk 72 en 62 procent van de bevolking een eerste of tweede prik gehad. Over de inzet van een derde prik is de Gezondheidsraad zich nog aan het beraden.

Israël maakte een vliegensvlugge start. Dankzij een slimme deal met farmaceut Pfizer kan het land op 19 december al zijn eerste coronaprik zetten. Drie maanden later heeft de helft van de bevolking minstens één prik in de bovenarm. Daarna verloopt de campagne moeizamer. Vanaf begin april worden er bijna geen eerste of tweede prikken meer gezet.

Omdat de bescherming van vaccinatie langzaam afneemt, kunnen Israëliërs een derde prik krijgen. In eerste instantie komen mensen met een zwak immuunsysteem daarvoor in aanmerking, later volgen ook zorgmedewerkers en 60- en 50-plussers. Sinds vrijdag kan iedereen boven de 40 jaar een booster krijgen.

Grote vraag is of deze extra bescherming voldoende en op tijd is om de situatie in ziekenhuizen beheersbaar te houden.