In Nijmegen is bijvoorbeeld de Waalkade en in Arnhem de Rijnkade afgesloten. Waterschap Rivierenland treft extra maatregelen bij een dijk tussen Gorinchem en Waardenburg. Los van de hoge waterstanden zijn er werkzaamheden bij een deel van de dijk, waardoor bij dat gedeelte de zogeheten buitenbekleding ontbreekt. De stukken waar dat het geval is, bedekt het waterschap met klei.

Woordvoerder Freek Jochems verwacht niet dat in het gebied dat tot het waterschap behoort er vergelijkbare problemen als in Limburg ontstaan. „Dat komt door de polders en de uiterwaarden, die zijn er juist voor dit soort situaties, als de rivier buiten zijn oevers treedt. Alleen omdat het nu zomer is, zijn er allerlei activiteiten in die uiterwaarden, want normaal gesproken is het water alleen in de winter zo hoog. Nu staan er campings en graast er vee.” Op haar website adviseert het waterschap dan ook dieren uit die gebieden te halen en campings op te breken.

Hoe dan ook houdt het waterschap de situatie in de gaten. Dat blijkt uit maatregelen die zij neemt met coupures, een soort sluizen over het land. Het zijn plaatsen waar wegen dijken en stadswallen als het ware doorsnijden. Bij stijgend water sluiten de coupures. Dat zou het water moeten tegenhouden.

Zo schreef het waterschap donderdagmiddag half vijf nog op haar website dit weekeinde geen sluitingen van die zogenoemde coupures te verwachten. Vrijdag aan het begin van de middag was dat toch veranderd. Zeker één coupure, in de polder Heerewaarden, gaat dicht, berichtte Rivierenland toen.

Bovendien begint het waterschap op zaterdag en zondag met dijkbewaking, langs de Maas en de Afgedamde Maas. De Kromme Nolkering bij Wijk en Aalburg gaat waarschijnlijk dicht. Als dat inderdaad gebeurt, is dat een unicum: sinds de oplevering in 2001 is dat niet eerder voorgekomen.

Ook de veiligheidsregio Gelderland-Zuid verwacht op basis van de situatie van vrijdagmiddag op zaterdag en zondag geen alarmerende situatie. Wel houdt ze de situatie in de gaten en overlegt ze nauw met gemeenten en onder andere waterschap Rivierenland, zegt een woordvoerder. „Uiteraard hebben we rampbestrijdingsplannen klaarliggen bij een eventuele doorbraak. We weten precies welke actie we moeten ondernemen bij elke waterstand. Maar we hopen dat de ergste plannen een theorie blijven, zowel in onze als in andere regio’s.”

Kunstwerken

Het waterschap Aa en Maas, pal ten westen van Noord-Limburg, heeft de Maasgolf in beeld. Dat zegt woordvoerder Joletta Noomen. „We verwachten de golf zondag bij Sambeek, het begin van ons werkgebied, en dinsdag bij ’s-Hertogenbosch.” Aa en Maas sluit verschillende coupures en zogeheten kunstwerken, —zoals stuwen en gemalen— maar nog niet direct. „Waarschijnlijk gaan er in totaal twintig van de zestig dicht. We doen dat zo laat mogelijk, omdat er bij ons, net als in Limburg, veel regen is gevallen. We voeren dat zo veel mogelijk af voordat de waterstanden hier stijgen.”

Noomen verwacht niet dat het water tot problematische hoogte stijgt. „Het gebied dat behoort tot ons waterschap, is heel anders dan in Limburg. Daar zijn bijvoorbeeld niet zoveel dijken als in ons werkgebied. Wij hebben er wel veel, en die zijn vaak nog verstevigd ook, de laatste jaren.”

Desondanks zijn de mensen van het waterschap wel alert. „We zijn overgegaan tot permanente dijkbewaking, want het water gaat echt heel hoog komen. Ook nu controleren we continu of er geen beschadigingen aan dijken ontstaan door afval in de rivier zoals boomstammen.”

Noomen is blij met het al jarenlang lopende programma Ruimte voor de rivieren, dat nu zijn vruchten afwerpt. „We moeten daarin blijven investeren, want met meer weersextremen en klimaatverandering zullen dit soort situaties steeds vaker voorkomen.”