Beiaardier Maurits Bunt knipoogt vanaf de Groningse Martinitoren
Hij durfde bijna niet te solliciteren, Maurits Bunt (23), Nederlands jongste beiaardier. Begin mei werd hij samen met Bob van der Linde benoemd als stadsbeiaardier van Groningen en bespeler van de beiaard van de Martinitoren in deze stad. „Ik zet een vijf eeuwen oude traditie voort. Echt ongelofelijk.”
Hij heeft 8 kilometer gefietst, twee uur met de trein gereisd en een kwartier gelopen. Een tocht van een kleine drie uur vanuit Klarenbeek onder Apeldoorn naar hartje Groningen. Toch staat Maurits Bunt deze zaterdagmorgen halfelf glimlachend te wachten bij de toren van de Martinikerk. Tijdens de klim van zo’n 70 meter –311 treden– naar de speeltafel van de beiaard heeft hij nog voldoende adem over om verhalen over de geschiedenis van de toren en de beiaard op te dissen.
Bevatten kan hij het nog nauwelijks dat hij nu samen met Bob van der Linde stadsbeiaardier van Groningen is. „In 1525 werd de eerste beiaardier, meester Jacob, benoemd. Ik mag een grote en grotendeels historische beiaard bespelen, een van de mooiste van Nederland. Bijna 30 van de 52 klokken zijn in 1662 en 1663 gegoten door de beroemde gebroeders Hemony. Het is een grote verantwoordelijkheid om zorg voor dit erfgoed te dragen. Gelukkig kan ik die met Bob delen.”
Bunt studeert nog voor zijn master beiaard bij Frans Haagen en zijn master orgel bij Ton Koopman. Daarnaast volgt hij privélessen klavecimbel bij Tini Mathot. Hij is beiaardier van de Grote Kerk in Epe, kerkmusicus van de evangelisch-lutherse kerk in Apeldoorn, programmeur van de Bergkerkconcerten in Deventer en lid van het Geistliches Consort, een ensemble dat oude muziek uitvoert.
Hij durfde nauwelijks te solliciteren op de vacature van de Martinitoren, bekent Bunt. „Pas drie jaar geleden duwde ik voor het eerst de stok van een beiaardklavier naar beneden. Ik studeerde nog geen twee jaar aan de Nederlandse Beiaardschool in Amersfoort. Ik vond het moeilijk om in te schatten wat mijn niveau is.”
Tot zijn verrassing ging hij met drie andere sollicitanten door naar de finale. „Als enige zonder beiaarddiploma. Toen een ambtenaar van de gemeente Groningen belde en mij feliciteerde met de functie was ik echt ontdaan. Ik ben zó dankbaar voor deze prachtige post en beschouw die als een gebedsverhoring.”
Voordat Bunt zijn wekelijkse marktbespeling begint, stelt hij de zogeheten abstracten van de beiaard af – metalen stangen die vanaf de speeltafel naar de klepels van de klokken lopen. „De lengte van de stangen verandert steeds, omdat de klokken in de buitenlucht hangen. Als de abstracten goed zijn afgesteld, kan ik met de meest kleine beweging de klank beïnvloeden.”
Met een lange stok draait Bunt het raampje boven de speeltafel op de ruime torenzolder open om de klank van de beiaard goed te kunnen horen. Het geluid van de grote klokken van de drie laagste pedaaltonen komt via een geluidsbox de speelruimte binnen. „Deze klokken hangen hieronder en maken deel uit van de in totaal dertien luidklokken. De grootste klok dateert van 1577, heeft een diameter van 2,5 meter en weegt 8000 kilo. Geweldig toch?”
Om vijf voor elf zet Bunt de torenklok die de uren slaat uit. Even later waaieren de eerste beiaardklanken uit over de markt onder aan de Martinitoren. Een improvisatie over Psalm 133: „Ai ziet, hoe goed, hoe lief’lijk is ’t dat zonen/ van ’t zelfde huis, als broeders samenwonen.” De beiaardier probeert met zijn programma in te spelen op de actualiteit: „Ik kies Psalm 133 vanwege de onrust in Israël. Zie deze psalm als een persoonlijke boodschap voor het winkelende publiek, als een knipoog van de toren.”
Na een passacaglia van Buxtehude volgt de winnende bijdrage van het Eurovisie Songfestival 2019 van de Nederlander Duncan Laurence. Een verwijzing naar het gelijknamige festival dat de komende dagen plaatsvindt. Daarna klinkt een tweede popliedje: ”The Rose”, waarvan de melodie ook gebruikt wordt voor ”Wat de toekomst brenge moge”. „Dit hoort er ook bij”, zegt Bunt, bijna verontschuldigend. Hij is een groot liefhebber van 18e-eeuwse muziek en de periode ervoor, maar speelt nu ook popliedjes. Geen alledaagse combinatie. „Gelukkig klinkt álle muziek als een zonnetje op een beiaard. Er bestaan ook leuke popmelodieën. Liedjes met een grensoverschrijdende tekst speel ik overigens niet.”
Het is tijd voor stevige kost, een Franse suite van Bach. En niet te vergeten een improvisatie over Psalm 47 met het oog op Hemelvaartsdag, twee dagen eerder.
„Ik probeer mijn publiek een afwisselend programma voor te schotelen en verzoeknummers te honoreren. Soms bedanken luisteraars via een briefje of een mail. In Epe was een mevrouw ontroerd doordat ik rond Pasen ”Erbarme dich” uit Bachs ”Matthäus Passion” speelde.”
Na een klein uur staat Bunt met een brede glimlach op van de bank. „Ik beschouw mijn wekelijkse speelbeurt op zaterdag als een uitje.”