Ja, stelt epidemiologe dr. Alma Tostmann van het Raboudumc. „Het coronavirus is een blijvertje en zal toeslaan in een onbeschermde gemeenschap als het zijn kans schoon ziet.”

Het risico op een uitbraak hangt af van een aantal factoren, stelt Tostmann. Als eerste de mate waarin het virus circuleert. Hoe meer besmettelijke mensen er rondlopen, hoe eerder er een uitbraak plaatsvindt.

Daarnaast is de mate van groepsimmuniteit van belang. Behalve vaccinatie draagt het doormaken van een natuurlijke infectie daaraan bij. Staphorst, Urk en Rhenen kleuren al maanden donkerrood op de coronakaart. Alleen van Urk is het percentage antistoffen tegen corona specifiek bekend: 38 procent, halverwege april. Er is echter pas sprake van groepsimmuniteit als minimaal 70 procent van de bevolking antistoffen heeft. Zonder vaccinatie kan het lang duren voordat dat percentage is bereikt. „En dat heeft een prijs: veel mensen die ernstig ziek worden of te maken krijgen met langdurige Covid-klachten.”

Sociale clustering

Kunnen lokale religieuze gemeenschappen met een lage vaccinatiegraad profiteren van de gevaccineerde buren? Tostmann betwijfelt dat. „Geografisch gezien kan de vaccinatiegraad er goed uitzien, maar daarnaast is er sprake van sociale clustering. Als ongevaccineerde groepen in kerken of scholen bijeenkomen, doet het er weinig toe wat de vaccinatiegraad in de rest van de gemeente is.”

Wordt het virus zwakker naarmate de tijd verstrijkt? Er is geen reden om dat te denken, stelt Tostmann. „We zagen juist wel dat er in korte tijd extra gevaarlijke virusmutanten zijn opgedoken.”

Blijkt groepsimmuniteit onhaalbaar in Biblebeltgemeenten, dan rest er één optie om lokale brandhaarden in de toekomst uit te doven: het weer tijdelijk invoeren van strenge coronaregels. „Geen populaire strategie.”