Registratie studieschuld nekt starter op woningmarkt
Bam! Opnieuw een klap recht in het gezicht van studenten en starters. Zo voelt het recente advies van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) om studieschulden te registreren in het Bureau Kredietregistratie (BKR). Het zou de zoveelste stap zijn waardoor het voor starters bijna onmogelijk wordt om een huis te kopen.
De AFM houdt onder andere het gedrag van de financiële markten in de gaten. Ze voert overheidstaken uit en houdt zich bezig met het naleven van wetten, maar ook met andere zaken. In Nederland is het zo geregeld dat een lening, maar bijvoorbeeld ook een creditcard, geregistreerd staan in het BKR. Alleen banken kunnen de schulden zien die in dit systeem staan.
Momenteel is een studieschuld niet BKR-geregistreerd; de schuld staat dus niet in het systeem van het BKR. Dit betekent dat banken de studieschuld niet kunnen zien. Als de bank vervolgens gaat berekenen voor hoeveel geld je maximaal een hypotheek kunt afsluiten, wordt de studieschuld dus niet meegenomen. Hierdoor kun je dus een hogere hypotheek afsluiten.
Als het aan de AFM ligt, komt hier verandering in. Vaak wordt bij de aanvraag van een hypotheek namelijk niet gevraagd naar het hebben van een studielening. Ook gebeurt het dat mensen een studieschuld verzwijgen of daarover liegen. Hierdoor kan het gebeuren dat mensen een te hoge hypotheek afsluiten, die zij later niet meer kunnen betalen. De AFM wil dit voorkomen door de studieschuld wél op te nemen in het BKR-register.
Belofte maakt schuld
SGP-jongeren vindt de BKR-registratie een stap in de verkeerde richting, net als eerder de afschaffing van de basisbeurs. Allereerst hebben starters op de woningmarkt het al erg zwaar. De huizenprijzen zijn enorm hoog. Als je dan ook de studielening meeneemt in de berekening van het maximale hypotheekbedrag, wordt het heel lastig om een fatsoenlijke hypotheek te krijgen. Als studieschulden BKR-geregistreerd worden, kunnen banken deze schuld zien en zullen zij minder geld uitlenen. Hierdoor wordt het voor starters nóg moeilijker om een huis te kopen.
Daarnaast zullen studenten banger worden om te lenen. Immers, als je weet dat je positie op de woningmarkt nóg moeilijker zal worden door een studieschuld, ontstaat de neiging om minder te gaan lenen. Dit is gevaarlijk. Het risico bestaat dan namelijk dat jongeren minder goed onderwijs krijgen, omdat zij niet willen lenen. SGP-jongeren maakt zich hier grote zorgen over. Finan- ciële zorgen mogen het volgen van onderwijs nooit in de weg staan.
Ten derde is bij de invoering van het huidige leenstelsel beloofd dat de studieschulden niet BKR-geregistreerd zouden worden. Banken zouden je studieschuld dus niet te zien krijgen. Het is dan ook niet redelijk om studenten nu achteraf te gaan benadelen. De overheid moet haar beloften nakomen. De overheid verklaart zichzelf onbetrouwbaar als studieschulden alsnog BKR-geregistreerd gaan worden.
Eigen verantwoordelijkheid
Voorstanders van de BKR-registratie geven vaak aan dat het voordeel hiervan is dat starters tegen zichzelf beschermd worden. Banken kunnen dan namelijk gemakkelijker voorkomen dat mensen een te hoge hypotheek zullen krijgen. SGP-jongeren vindt echter dat dit valt onder de eigen verantwoordelijkheid van de starter. Starters kunnen er altijd voor kiezen om dit wél aan te geven bij de bank.
Kortom, SGPJ is tegen de BKR-registratie van studieschulden. Die veroorzaakt nog grotere problemen op de woningmarkt, zet het onderwijs onder druk en raakt de geloofwaardigheid van de overheid. Voorkomen moet worden dat de strop om de hals van studenten en starters nog verder wordt aangetrokken.
Hanna van Garderen is lid van de Commissie Binnenland en Willeke Hoogendoorn is politiek bestuurslid bij SGP-jongeren.