Gaat de gereformeerde gemeente te Urk wettelijk over de schreef met het loslaten van de coronamaatregelen? Juristen reageren verdeeld.
Alle gemeenteleden zonder klachten kunnen de diensten in de Sionkerk bijwonen. Het houden van anderhalve meter afstand wordt daarbij niet voorgeschreven. De gemeente wil afstand creëren door de kinderen van gezinnen aan beide kanten van de ouders te laten zitten. Ook het dragen van een mondkapje en andere hygiënemaatregelen is niet verplicht. De kerkenraad wil hiermee tegemoet komen aan „de nood en het geestelijk welzijn” van de gemeente. De gereformeerde gemeente te Urk is met het loslaten van de coronamaatregelen in overtreding, volgens kerkrechtdeskundige mr. Dick Alblas, verbonden aan het Kenniscentrum Kerkrecht en advocaat bij Vos & De Lange Advocaten in Barendrecht. „De kerkenraad heeft de zorgplicht om een kerkdienst veilig te organiseren en zich te conformeren aan de maatregelen, zoals het dragen van een mondkapje of het houden van de anderhalve meter afstand.”
Het feit dat de gemeente afstand creëert door de kinderen van gezinnen aan beide kanten van de ouders te laten zitten, lijkt Alblas juridisch niet houdbaar. „Ook kinderen kunnen nog steeds het virus verspreiden. Ik vraag me af of de gemeente hiermee in de geest van de maatregelen handelt. De GGD kan hierover vast uitsluitsel geven.”
De burgemeester heeft de bevoegdheid om een schriftelijke aanwijzing te geven als een gemeente zich niet aan deze zorgplicht houdt, zegt Alblas.
„Een kerkenraad moet dan voor een bepaald tijdstip, bijvoorbeeld voor zaterdag 12.00 uur, aantonen, onder last van een dwangsom, dat de kerkdienst veilig kan verlopen. Als hij hieraan niet voldoet, kan de burgemeester in een uiterst geval een kerkgebouw sluiten.”
Dat premier Rutte de beslissing van de kerk onverantwoord vindt, kan Alblas begrijpen. „Deze gemeenteleden gaan de samenleving in. Ook het algemene belang van de volksgezondheid zou een kerkenraad mee moeten wegen. Juist vanuit christelijk oogpunt is het verstandig om elk besmettingsrisico te vermijden.”
Kerkrechtjurist mr. dr. Pieter Pel, verbonden aan Pel Advocaten in Hattem, stelt dat de gereformeerde gemeente te Urk juridisch niet strafbaar is. „Er is wettelijk geen getalscriterium voor erediensten. Wel moet elk individu anderhalve meter afstand houden. Als gemeenteleden zich daar tijdens de kerkdienst niet aan houden, kan een kerk daar niet strafbaar voor worden gesteld.”
Een kerkenraad heeft de zorgplicht om een kerkdienst veilig te organiseren, maar is niet wettelijk strafbaar bij een tekortkoming in de uitvoering daarvan, zegt de kerkrechtjurist. „Een individueel gemeentelid kan een boete krijgen als hij de afstandsmaatregel schendt, maar de politie heeft niet het recht om binnen te vallen tijdens een godsdienstoefening, dus in de praktijk zal dit niet gauw gebeuren.”