Column (ds. J. Belder): Sneeuwpraat
„Het sneeuwt op Uw geschonden aarde”, dichtte Ida Gerhardt. Een gure poolwind raast, stuift wolken waaisneeuw op, rukt en trekt aan takken. Sparren torsen te zware lasten. Het land is een zee van wit. Er is weeralarm. Code rood. Weermannen en -vrouwen toonden al dagen rampgrafieken. Donkere voorspellingen. Dreigende ernst. Fronten zouden botsen boven onze hoofden. Siberische koude op ons afkruipen.
Zondagmorgen heeft alles zich teruggetrokken. De mensen in hun huizen. Het kwik tot achter de nulwaarde. Afkoeling. Het land smachtte ernaar, na verhitte emoties van weken. Er is geen openbaar vervoer. Zelfs geen sabbatschendend Catshuisoverleg. Dorpen zijn ingesneeuwd. Straten leeg.
Een mevrouw, diep in haar mantel verstopt, sleept een onwillige hond voort. Het bos ligt verlaten. Parkeerplaatsen en natuurgebieden hoeven ditmaal niet op slot. Er zijn geen veldrijders, ruiters, wandelaars en joggers om elkaar en het woudgedierte in de weg te zitten. Al weken rent opgejaagd wild het bos uit, botst met blik of loopt verdwaald door dorpen.
Jaren achtereen spanden natuur- en gezondheidsorganisaties zich in om ons naar buiten te krijgen. Goed voor fysiek en mentaal welzijn. En: „waar we van houden, gaan we ook beter voor zorgen.” Laten we het hopen. Minder afval. Minder buiten de paden. Inmiddels beweegt heel Nederland. We laten de viervoeter en onszelf uit, al dan niet met stappenteller en prestatie-app. Ook bewegen werd een verdienmodel, of zelfopgelegde taakstraf.
Het is dringen met ruim 17 miljoen mensen in een land van postzegelformaat. En dat moeten er volgens de aanjagers van economische groei 20 en misschien wel 22 miljoen worden. Steden barsten uit hun voegen, dorpen worden stadswijken of voorsteden. Het land moet voortdurend worden heringericht. Geef projectontwikkelaars vrij spel en we worden Hongkong aan de Noordzee.
Buiten versluiert de sneeuw alle lelijkheid. Sneeuwteksten met diepe betekenis tuimelen door mijn hoofd. Ik denk aan Psalm 148. Een kosmisch halleluja. Calvijn schrijft ergens over het theater van Gods heerlijkheid dat verwondering uitlokt. Laat ook het boek der natuur niet ongelezen.
Vandaag blijven de meeste scholen dicht. Kinderen boetseren sneeuwmannen die ons met kraalogen aanstaren en lange wortelneuzen trekken. Op de weg verwordt de sneeuw tot zwarte smurrie. Ik denk aan Psalm 51. Aan innerlijk vuil en reine sneeuw. Aan schoonheid vanbinnen die naar buiten uitstraalt. En op deze vroege maandag „sneeuwt het nog steeds op Uw geschonden aarde.”
