Eerst dit: Martijn van Helvert kan het lijsttrekkersschap van het CDA op zijn buik schrijven. Althans, afgaand op een belronde langs zeven CDA’ers in Kampen. Prima kerel, die katholieke parlementariër uit Limburg. Maar voorman van het CDA? Nee.

Voor staatssecretaris Mona Keijzer, de Volendamse die FVD niet op voorhand uitsluit, geldt hetzelfde verhaal. Puik dat ze zich in de strijd werpt. Maar het CDA leiden? Nee. Een van de Kamper CDA’ers vraagt zich af of Keijzer is opgewassen tegen zwaargewichten van andere partijen.

Terriër

Hugo de Jonge – hij lijkt echt dé man van de christendemocratische Kampenaren. Met op nummer twee Pieter Omtzigt, het CDA-Kamerlid dat een reputatie heeft als luis in de pels en terriër. „Hugo de Jonge is gepokt en gemazeld in de politiek”, verwoordt de Kampense CDA-fractievoorzitter Jan Marskamp het gevoelen van de zeven gebelde CDA’ers.

Marskamp roemt de sociale inborst van De Jonge. „Hij praat niet over hoofden van mensen heen. Als het weer mag, geeft De Jonge mensen een aai over de bol. Hij staat midden in de samenleving. Dat is echt des CDA’s.” Henk Selles, CDA-voorzitter in Kampen, denkt er ook zo over. „Van de kandidaten is Hugo het meest benaderbaar. Zijn manier van communiceren is open en attent. Zeker ook richting jonge mensen. De Jonge is het meest in staat weggelopen CDA-stemmers terug te winnen.”

Hardy Wellenberg (56), Kamper CDA-raadslid, zet De Jonge met graagte op één. Al was het maar omdat De Jonge de deur dichthoudt voor de FVD. „Ik zou het absoluut een schrikbeeld vinden als het CDA in zee zou gaan met zo’n rechts-populistische partij. Het mooie is dat De Jonge een kandidaat van het midden is, die in staat is tegenstellingen te overbruggen.”

Lees ook

CDA-leden kunnen De Jonge, Keijzer, Omtzigt en Van Helvert kiezen

Zware druk

Kamper CDA’ers zijn trots hoe hun „Hugo” als coronaminister in hun ogen het volk door de crisismaanden sleepte. „Alle waardering daarvoor”, zegt Jacolien van de Wetering, CDA-raadslid in Kampen. „We moeten niet onderschatten welke zware druk er tijdens de coronacrisis op hem ligt. Hij moet continu bedenken wat maatregelen betekenen voor de zorg én voor de economie. Je maakt als minister in zo’n tijd niemand blij.” Toch is ze er nog niet zeker van dat ze De Jonge zal stemmen. Want van Pieter Omtzigt is ze ook gecharmeerd. „De inzet van Pieter is enorm. Hij gaat verder dan anderen. Bovendien komt hij uit het oosten. Dat is een pluspunt.”

Ook Niek Teune (24), student journalistiek en voorzitter van het CDJA IJsseldelta, hinkt nog op twee gedachten. Enerzijds: „Hugo de Jonge heeft ons land op een uitstekende manier door de coronacrisis gedirigeerd.” Anderzijds: „Pieter Omtzigt is een uitstekend Kamerlid met een enorme dossierkennis die ook stemmen trekt buiten de CDA-achterban.”

Teune baalt wel een beetje. Het liefst zie hij dat Wopke Hoekstra, minister van Financiën, de CDA-kar trekt. „Hij kan een icoon als Ruud Lubbers worden. Ik heb Hoekstra meegemaakt tijdens een werkbezoek. Hij is empathisch en heeft een duidelijke koers.”

Ook een andere jonge CDA’er, de 31-jarige ondernemer Bart-Jan Gardebroek, zou willen dat Hoekstra de CDA-troepen aanvoert. „Hij is een staatsman: zeer kundig en een integer bestuurder.” Maar nu Hoekstra niet in de race zit, gaat Gardebroek voluit voor De Jonge. „Hij heeft zich als vicepremier bewezen. Van alle kandidaten kan De Jonge de grootste doelgroep aanspreken. Hij heeft de meeste vaardigheden die nodig zijn voor de serieuze functie van lijsttrekker. Denk aan het houden van debatten, het leiden van de partij en het voeren van onderhandelingen.”

Verliezer

Kan de strijd zorgen voor een boel gekrakeel binnen CDA-gelederen? Welnee, betogen de Kampenaren eensgezind. „Een beetje reuring is goed voor het CDA. We halen nu vaker de pers”, zegt CDA-fractievoorzitter Marskamp. De strijd tussen vier kandidaten is niet te vergelijken met knetterende duels tussen bijvoorbeeld destijds Asscher en Samsom of tussen Verdonk en Rutte, klinkt het in de Hanzestad. „Bij ons zijn drie van de vier verliezers. Dan raak je als verliezer niet snel beschadigd”, zegt Marskamp.

Stiekem hopen de CDA’ers dat hun leider het tot premier schopt. Twintiger Niek Teune put hoop uit de „Annie Schreijer-Pierikdoctrine.” „Die zegt dat vrouwen ook wel eens een nieuwe jurk willen.” Met andere woorden: hopelijk heeft het volk een keer genoeg van Rutte.

Ook de IJsselmuider komkommerteler Wout Limburg (64) ziet het liefst een CDA’er in het Torentje. Maar als Rutte toch weer aan het roer komt te staan, is dat geen ramp, vindt hij. „Rutte ziet steeds meer in dat alleen maar marktwerking en keiharde business niet goed is voor Nederland. Hij zoekt steeds meer het midden. Rutte is al een soort CDA’er.”