Dit beleidsvoornemen van OM-topman Rinus Otte lekte onlangs uit via NRC, waarna de voorzitter van het college van procureurs-generaal de nieuwe werkinstructie enkele weken terug kwam toelichten in de Tweede Kamer. Daar reageerde vooral de fractie van NSC ontstemd. Kamerlid Jesse Six Dijkstra drong aan op een strakke inkadering, waarmee hij bedoelde dat de buitengerechtelijke afdoening tot een minimum moest worden beperkt.

Wettelijk gezien mag het OM al sinds 2008 alle feiten waaraan celstraffen zijn gekoppeld tot maximaal zes jaar zelf afdoen. Die ruimte benut justitie momenteel nog lang niet. Voor NSC was de consternatie over de nieuwe werkinstructie aanleiding om te pleiten voor een wetswijziging. De fractie wilde het mandaat van het OM beperken tot feiten met een maximumstraf van vier jaar, maar daarvoor bleek dinsdag geen Kamermeerderheid.

Alleen de SGP dwong een betekenisvolle piketpaal af: strafbare feiten die worden gepleegd door illegale vreemdelingen en asielzoekers en die kunnen leiden tot een (cel)straf waardoor zij hun verblijfsrecht verliezen, mag het OM niet via een beschikking afdoen. Alle andere pogingen van fracties om de beleidsruimte van het OM verder in te kaderen, haalden het dinsdag niet.

Wel dwong GL-PvdA af dat het OM het beleid pas verder mag verruimen als twee nu lopende evaluatieonderzoeken daarnaar met de Kamer zijn besproken.