GKV/NGK openen weg naar PKN
Predikanten van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) mogen straks in de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) en Nederlands Gereformeerde Kerken (NGK) voorgaan. Omdat de PKN een „plurale kerk” is, is een „globale overeenkomst” zonder enige drempel met betrekking tot openstelling van de kansel echter niet passend.
Dat besloot de gezamenlijke vergadering van de GKV en NGK zaterdag in een Teams-overleg.
De kerkenraad die een predikant uit de PKN zal uitnodigen, zal de gemeente vooraf informeren met het oog op haar instemming en ook de kerken in de classis/regio hiervan op de hoogte stellen. De PKN is een „verwant” kerkverband dat aanspreekbaar wil zijn op zijn gereformeerde wortels, „waarbij er vragen te stellen zijn bij de manier waarop die verworteling wel en niet zichtbaar is en hoe die bewaakt en gevoed wordt.”
De GKV en NGK participeren met de PKN in het zogeheten Vijfkerkenoverleg. Ds. L. E. Leeftink (GKV, Assen) vroeg zich af waarom de Hersteld Hervormde Kerk (HHK) niet bij het Vijfkerkenoverleg betrokken is en hoe de positie van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) in dit overlegorgaan op den duur zal zijn „omdat de CGK zich steeds meer in de richting van de HHK neigen.”
Tiemen Dijkema, voorzitter van de deputaten DKE en CCS, zei het vermoeden te hebben dat de HHK nog „niet direct” deel zal nemen aan het overleg. Hij noemde de contacten met de PKN wel veelbelovend. „Het laten voorgaan van elkaars predikanten is een betekenisvolle stap, en dat na 75 jaar Vrijmaking. We hebben in de PKN broeders en zusters van gelijke zielsbewegingen ontmoet en daar kun je geen afstand meer van houden.”
Pluraliteit
De synodepreses van de PKN, ds. Marco Batenburg, zei in een toespraak tot de afgevaardigden dat kerken in Nederland ten onrechte te vaak aan elkaar zijn voorbijgelopen. „Herenigen gaat nooit vanzelf. Er zijn verschillende culturen en ook inhoudelijke verschillen. Als PKN weten we uit het recente verleden hoe moeizaam en lang de tocht naar de vereniging is geweest. De pijn van de scheuring in 2004 voelen we tot op de dag van vandaag. Toch heeft de fusie het begin gemarkeerd van een proces van vernieuwing en verdieping, onder meer door in het inhoudelijk geloofsgesprek te investeren.”
Het blijft voor de synodepreses wel een spannende vraag of de pluriformiteit van de kerk niet „verwordt” in pluraliteit. „Toch, als de kerk haar roeping om de eenheid in Christus gestalte te geven helder heeft, dan vallen verschillen lichter en worden organisatorische hobbels gemakkelijker genomen worden.”
HHK
De gezamenlijke vergadering besloot het contact voort te zetten met de HHK, al loopt dat moeizaam, zei deputatenlid Roel Prins. „De afgelopen jaren is dat niet beter geworden. We hopen dat het contact voortgezet wordt, maar we zijn er niet gerust op.”
Optimistischer was de vergadering over de nationale synode. De kerken gaven goedkeuring aan de ondertekening van de Verklaring van verbondenheid en willen de doorstart en voortgang van het project nationale synode in de jaren na 2020 steunen.
Er komt tussen de GKV en NGK een gezamenlijke commissie verzoening en recht, die zich bezighoudt met de gevolgen van de „verdrietige breuk” in de jaren zestig van de vorige eeuw. Ook de bezinning op de vragen rond de roeping van vrouwen in het ambt en homoseksualiteit wordt in beide kerken voortgezet.