Nieuwe adviezen overheid: wat vinden kerken?
De overheid heeft samen met het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO) afgesproken dat kerken vrijwillig teruggaan naar maximaal dertig kerkgangers en dat er niet meer samen wordt gezongen. Hoe reageren kerken op de afspraken? Een overzicht met adviezen.
Het CIO is een samenwerkingsverband dat ook de reformatorische kerkgenootschappen vertegenwoordigt. Samen met minister Grapperhaus heeft de organisatie het communiqué ”Behoedzaam vieren van geloof” opgesteld. Hierin wordt onder andere geadviseerd dat gemeenten in de maand oktober met maximaal 30 mensen samen mogen komen. Daarnaast wordt gemeentezang afgeraden.
Het advies geldt vooralsnog alleen voor de maand oktober. Eind deze week overlegt Grapperhaus opnieuw met de kerken.
Protestantse Kerk in Nederland (PKN)
De PKN adviseerde gemeenten maandagmiddag „met pijn in het hart” de richtlijnen van de overheid op te volgen. Jurjen de Groot, directeur van de dienstenorganisatie: „Het is verschrikkelijk jammer dat de ruimte die er was om kerkdiensten te houden weer wordt beperkt. Het stijgende aantal besmettingen speelt hierin mee, maar helaas ook de beeldvorming die de afgelopen dagen rond de kerk is ontstaan.”
Predikanten zien volgens de PKN dat gemeenten zich goed aan de regels houden. Tegelijkertijd groeit het verzet tegen de beperkende maatregelen. Het kerkgenootschap wordt soms verweten zich te weinig te verzetten tegen de richtlijnen vanuit de overheid. De Groot: „Ik snap deze weerstand goed. Ik hoop dat mensen erop vertrouwen dat wij er alles aan doen om de belangen van onze gemeenten onder de aandacht te brengen, maar dat soms het algemene belang –de volksgezondheid en de beeldvorming rond kerken– belangrijker is dan ons eigen belang.”
De PKN staat achter het advies van de overheid om niet meer te zingen, maar attendeert kerken erop dat het werken met een paar voorzangers mogelijk blijft, zolang deze op minstens vijf meter afstand van de gemeenteleden staan. Kerkelijke activiteiten als het jeugdwerk kunnen volgens de woordvoerder doorgang vinden, met inachtneming van de bekende richtlijnen.
Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK)
Ook de CGK pleiten ervoor de richtlijnen van de overheid op te volgen. Dominee Jelle Nutma (cgk Gorinchem), voorzitter van de regiegroep corona: „We scharen ons achter het document van het CIO.”
De dominee is bereid „op persoonlijke titel, dus niet namens het kerkverband” een toelichting te geven. „Het is een rigoureuze maatregel, zeker omdat er geen aantoonbare besmettingen zijn van religieuze bijeenkomsten. Bovendien is er de afgelopen week in de media scheve beeldvorming ontstaan over de kerken. Tegelijkertijd snap ik goed dat mensen de uitzonderingspositie van kerken niet zo goed begrijpen. Ze vragen zich af: waarom geldt de grens van 30 personen niet voor een kerkdienst?”
Nutma adviseert kerken mee te gaan in het beleid. „We moeten allemaal inleveren, laten we als kerk het goede voorbeeld geven.” Tegelijkertijd benadrukt hij: „We voorzien de kerken van informatie en adviezen, maar onze mening is niet bepalend. Elke kerkenraad moet plaatselijk zijn eigen afweging maken.”
Gereformeerde Gemeenten (GG)
Drie deputaatschappen van de GG vergaderden maandagavond over de adviezen van de overheid. In een reactie zegt ds. F. Mulder van het deputaatschap Kerk & Overheid „erg bezorgd” te zijn over de ontwikkelingen. De deputaatschappen geven nog geen definitief advies aan de kerkenraden. „We achten het niet verstandig om nu al een definitief standpunt in te nemen. We zijn in afwachting van nadere berichtgeving, onder andere over de stemming rond de coronawet woensdag.”
Hersteld Hervormde Kerk (HHK)
De HHK zal nog een officieel advies uitbrengen. Het moderamen van de generale synode voert op dit moment besprekingen. Volgens ds. Diepenbroek, scriba van de generale synode, komt de kerk deze week met een advies voor de kerkenraden. „We zijn een aantal scenario’s aan het afwegen. Het advies komt in ieder geval op tijd voor de zondag, zodat gemeenten erop kunnen anticiperen.”
Adviezen volgen
Het kerkelijk bureau van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland (GGiN) hoopt „dinsdag, of misschien woensdag” met een officieel advies te komen. De Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland (OGGiN) laten weten deze week beraad te voeren en een brief aan de kerkenraden te sturen.
