In Almere Poort wordt zondag een uniek kerkgebouw in gebruik genomen, de Tiny Church van ds. Pieter ter Veen. Het minikerkje draait rond, mee met de zon. Waar draait het hier om?
Rechts van het Dettifosspad in Almere Poort staat een ”kerk op wielen”, een omgebouwde SRV-wagen die zeven jaar lang dienstdeed als kerkbus. Links van het pad staat de Tiny Church, een rond gebouwtje, opgetrokken van verduurzaamd Afrikaans hout, met zonnepanelen op het hellend dak. Naast de rode voordeur is een bordje op de planken geschroefd: ”Wij zijn een groene kerk”.
In de church wordt nog volop gewerkt. Ds. Pieter ter Veen (73) –in shirt en oude spijkerbroek– beent daarom terug, het Dettifosspad over, opent de deur van de kerkbus, verontschuldigt zich voor de rommel („De kerk op wielen deed de afgelopen tijd dienst als bouwkeet, de boel is hier nogal verslonst”), neemt plaats op een losse stoel en steekt van wal.
Kerk afwezig
In 2010 ging ds. Ter Veen met pensioen. Samen met zijn vrouw Klazien verhuisde hij van zijn laatste gemeente, de protestantse gemeente in Etten-Leur, naar Almere. Daar bouwde hij zelf een energiezuinige woning. Toen zijn huis klaar was, deed ds. Ter Veen een ontdekking: In Almere Poort was de kerk afwezig. Nergens stond een kerk. Het verbaasde hem. Natuurlijk woonden er wel leden van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) in Almere Poort, maar die bleken geen kerk te missen, veronderstelde hij. Ds. Ter Veen: „Maar ik geloof nog steeds dat het Evangelie van Jezus Christus heilzaam is voor iedereen. Zaken als kerk en geloof zijn goed voor elk mens. Als de kerk afwezig is, wordt er dus echt iets gemist.”
Het was de tijd waarin de Protestantse Kerk in Nederland begon met het idee van de pioniersplekken. „Ik wilde graag een kerk in Almere Poort en de PKN wilde hier een pioniersplek. Het één sloot naadloos aan bij het ander. Deze pioniersplek heet nu ”De Schone Poort”, verwijzend naar de gelijknamige stadspoort in Jeruzalem. Via die Schone Poort kwam je bij de tempel. Wie onderweg is naar de tempel, dus: wie God zoekt, gaat de weg via de Schone Poort. Vandaar die naam.”
Zichtbaar zijn
Een kerk moet zichtbaar zijn, zegt ds. Ter Veen, en een kerk moet een adres hebben, waar mensen kunnen aankloppen. En dus kocht hij een afgedankte SRV-wagen en bouwde die samen met een enthousiaste groep vrijwilligers om tot ”kerk op wielen”.
„Niemand zit op de boodschap van het Evangelie te wachten, en dus begonnen we vooral met mensen aandacht te geven. Vervolgens gingen we samen met die mensen bidden, en ook zoeken, want God vinden in deze verschrikkelijk geseculariseerde samenleving is geen vanzelfsprekendheid. Ook gingen we samen de Bijbel lezen en daarover met elkaar in gesprek. Want zonder Bijbel gaat ’t nu eenmaal niet. Veel mensen dolen rond op hun levensweg, terwijl de Bijbel onze gids wil zijn. Als we de gids niet serieus nemen, lopen we het risico ernstig te verdwalen. Dan krijg je al die rare dingen die je nu in de politiek en in de samenleving ziet gebeuren. We zijn met elkaar het spoor toch wel ernstig bijster geraakt.”
Parkeervergunningen
De kerkbus functioneerde best goed, maar had wel drie bezwaren: „In de winter was het ding niet warm te stoken. De bus werd algauw te klein. En om ergens te kunnen parkeren, waren steeds weer nieuwe vergunningen nodig. Dat gaf een hoop gedoe en het kostte veel geld.”
Aan het Dettifosspad in het groene Cascadepark bouwde ds. Ter Veen zijn Tiny Church, een kleine kerk. „Dit is het centrum van de wijk, een prachtige plek voor een kerk. Ik hoop dat dit de dorpskerk van Almere Poort wordt.”
Zondag wordt de kerk geopend. Maar de kerk mag niet alleen op zondag open zijn, zegt de emeritus predikant. „Mensen moeten hier ook doordeweeks terechtkunnen, om te bidden, te mediteren, stil te zijn of om met elkaar te praten over de vragen van het leven. Het moet een ontmoetingsruimte zijn, een inloophuis, een buurtcentrum. We zijn ook met de voedselbank in gesprek om hier een uitdeellocatie te realiseren.”
Het ronde minikerkje geeft –buiten coronatijd– ruimte aan vijftig kerkgangers. Er is een keukentje en een bar. Op een tafeltje langs de wand staat de paarskaars. Er ligt een opengeslagen Chagall-Bijbel, en er staat een oosterse icoon. In de meterkast, boven het toilet, bevindt zich de computer. Die weet in welke stand de zon staat. Om zo veel mogelijk energie te winnen, draait de Tiny Church elke dag in een halve cirkel mee met de zon.
Waar draait ’t nu precies om in de Tiny Church?
„Een kerk die met de zon meedraait, dát is pas symboliek. God is de Bron van licht en leven. Wat zou het mooi zijn als mensen zich, net als dit kerkje, op die Zon gaan richten.”