„Emotie regeert in biomassadebat”
Biomassa zit in de hoek waar de klappen vallen. Een uitgelekt SER-advies wil het gebruik van biomassa voor energiedoeleinden aan banden leggen. Het stemt energiedeskundige Henri Bontenbal treurig. „Je kunt geen opties uitsluiten als je de klimaatdoelen wil halen.”
Het SER-advies -dat vrijdag officieel verschijnt- staat niet op zichzelf. Eerder al kwam de coalitie naar buiten met het nieuws om het gebruik van houtige biomassa terug te dringen. En Vattenfal zette het plan voor de bouw van een biomassacentrale in Diemen in de ijskast.
Bontenbal, werkzaam bij netbeheerder Stedin, steekt zijn mening over biomassa niet onder stoelen of banken. Op Twitter, in columns en podcasts laat hij zich veelvuldig over het onderwerp uit.
U windt zich behoorlijk op over de biomassadiscussie?
„Zeker. Omdat het daarin niet meer gaat om de feiten. Het is de emotie die regeert. Het getuigt van politiek opportunisme dat biomassa nu overboord moet. Er is geen sprake van stabiel overheidsbeleid.”
Regeren middels moties, noemde u dat op Twitter.
„Ja, de kritiek van de afgelopen decennia was dat het energiebeleid te wispelturig was. Onder Brinkhorst moesten er kolencentrales komen, een paar jaar wilden we er weer van af. Het energieakkoord uit 2013 en het Klimaatakkoord uit 2019 moesten juist langjarig stabiel energiebeleid garanderen. En dan nu dit. De Tweede Kamer bouwt geen energiecentrales. Eerst stimuleer je bedrijven met subsidies om dat wel te doen, en vervolgens stop je de subsidies. Zulk beleid is dodelijk voor bedrijven. Ze worden er kopschuw van.”
Waar gaat het mis?
„Ik ben teleurgesteld in de kwaliteit van het politieke handwerk. Sommige politieke partijen gaan vanuit een soort purisme mee in alles wat de milieubeweging beweert. Maar de milieubeweging heeft het echt niet altijd bij het rechte eind. De nuance ontbreekt. Ik zeg wel eens: er moeten meer beta’s in de politiek. Daarom heb ik ook gesolliciteerd voor het Tweede Kamerlidmaatschap van het CDA.”
Ontkent u de nadelen van verbranding van houtige biomassa?
„Nee. Als je een oerbos omhakt, dan ben je oerstom bezig. Echter, bij elke energiebron of technologie kun je kanttekeningen plaatsen. Ook aan geothermie, waterstof en elektrische auto’s kleven nadelen. We leven niet in een perfecte wereld.
Je mag niet zomaar de kaart biomassa uit het kaartenhuis van het Klimaatakkoord trekken. Je kunt geen duurzame energieopties uitsluiten als we de klimaatdoelen wil halen. Roepen dat iets niet kan, is simpel, maar kom dan ook met een alternatief. Meer windturbines? De doelen voor windenergie zelf haalt Nederland al niet.
Om klimaatverandering te bestrijden gaan we biomassa hard nodig hebben. Op termijn gaan we CO2 uit de lucht halen - zogeheten negatieve emissies. Bij die route past biomassa goed als je de CO2 die ontstaat bij verbranding opslaat onder de grond.”
Is biomassa een tussenoplossing?
„Het kan ook een eindoplossing zijn. Als er maar strenge criteria zijn die nageleefd worden. Criteria zijn er deels al. Die staan in het Klimaatakkoord en zijn zelfs samen met de milieubeweging opgesteld. De handtekeningen van Greenpeace en Milieudefensie staan er onder, terwijl dat de partijen zijn die nu het hardste roepen.”
Wat verbrandt een biomassacentrale in uw optiek idealiter?
„Houtpellets uit duurzaam beheerde bossen. Als we strenge duurzaamheidscriteria hebben, dan is biomassa uit duurzame bosbouw acceptabel. Zoals er graanboeren zijn, zijn er ook bosboeren. Uit productiebossen komt vooral hout voor planken, van bijvoorbeeld onze Ikeakasten. Resthout kan goed gebruikt worden voor het opwekken van energie. Daarbij voorkomt economische logica misbruik. Want pellets leveren bosboeren minder op dan planken. Dus zij hebben de prikkel om zo min mogelijk reststromen te produceren.”
Waar gaat het heen met het energie- en klimaatbeleid?
„Als we niet uitkijken is straks geothermie aan de beurt, omdat boren in de ondergrond risico’s oplevert. Groengas kan ook maar zo het volgende slachtoffer worden. Hoe gaan we dan onze huizen verwarmen in de toekomst? Of CO2-opslag. De ratio in de politiek moet terug.”