De stichting Maternidade e Vida (Moederschap en Leven) stuurde deze week twee mensen naar Nederland om hier uit te leggen wat er precies was gebeurd tijdens het bezoek van de boot aan het land. Bij het CDA-kamerlid Ormel lieten ze een dvd’tje achter met daarop tv-optredens van de abortusarts Rebecca Gomperts, een van de leidende figuren van de stichting Women on Waves. „Gomperts beval in een tv-optreden een pil aan die in Portugal alleen op doktersadvies beschikbaar is tegen maagklachten. Ze hield het doosje met de pillen voor de camera en beschreef hoe die moesten worden gebruikt om een spontane abortus op te wekken. De zwangere vrouw moest eerst de ene nemen en enkele uren later de volgende. Alsof het om een aspirientje ging”, stelt de advocaat van de stichting, Manuel Teixeira, verontwaardigd.„Allerlei medici in Portugal hebben zich geschrokken afgevraagd of mevrouw Gomperts wel een arts is -waarvoor zij zich uitgeeft-, want het gebruik van deze pil op deze wijze is reuze gevaarlijk. De zwangere vrouw kan eraan sterven. En haar adviezen kunnen ook levenslange gevolgen hebben voor het kind indien het niet tot een abortus komt.”

Voor Teixeira is het duidelijk dat mevrouw Gomperts op deze wijze levens in gevaar brengt. „Een arts die verantwoord optreedt, doet zoiets nooit. Als zij zegt dat ze terugkomt naar Portugal en met haar boot ook nog naar Malta wil gaan, denk ik: Iemand moet haar tegenhouden. Dat is ook de reden waarom wij een strafklacht bij de rechtbank tegen haar hebben ingediend.”

Volgens Francisco Coelho da Rocha, voorzitter van de stichting, is dat ook de reden van hun bezoek aan Nederland. „De komst van de boot op zichzelf maakt ons niet bezorgd. Maar wel de desastreuze gevolgen die haar adviezen kunnen hebben. We zouden graag zien dat de Nederlandse regering daar een onderzoek naar instelt.”

Volgens Teixeira zijn ook de nationale medische autoriteiten een onderzoek begonnen. „Mevrouw Gomperts zei dat ze de medische adviezen mocht geven op basis van haar Nederlandse certificaat om als arts op te treden. Maar ze had op zijn minst met de Ordem dos Medicos (Portugese medische raad, EvV) moeten overleggen in hoeverre die vergunning ook onbeperkt geldt in Portugal.”

Verder stoort de Portugese stichting zich aan de bemoeizucht vanuit Nederland. „Zes jaar geleden heeft het Portugese volk zich in een referendum nadrukkelijk uitgesproken tegen een liberalisering van abortus. Nog maar enkele maanden geleden heeft het parlement dat bevestigd. Abortus is dus een misdrijf in Portugal en blijft dat. Als er dan een organisatie is die met een Nederlandse vergunning in de hand burgers oproept de wet te overtreden, is dat een schending van de zelfstandigheid van onze wetgeving binnen de Europese Unie.”

Dat de stichting Women on Waves zegt alleen behandelingen uit te voeren in de internationale wateren, vindt de Portugese advocaat een „grappige manier” om de wet te omzeilen. „Handelingen ter voorbereiding op een misdrijf zijn ook verboden. Als je mensen op de wal uitnodigt om mee te komen naar die boot voor een behandeling, lijkt me dat ook strafbaar. Bovendien moet de abortuspil enkele uren na elkaar in twee fases worden gebruikt. Het ligt dan voor de hand dat de eerste of de laatste pil op de wal wordt ingenomen.”

Teixeira gelooft ook niet dat het verbod om de abortusboot de haven te laten binnenvaren een schending is van het Europese recht op vrij verkeer van personen en goederen, zoals EU-commissaris Wallström deze week leek te zeggen. „Je mag ook niet met een kanon binnenvaren. Zo ook niet met een abortuskliniek op je schip. De rechter heeft dat bevestigd. Dat vrije verkeer is de mensen niet ontnomen, omdat ze wel aan de wal zijn geweest.”

De pro-lifeadvocaat is het er niet mee eens dat de stichting Women on Waves hulp biedt in de grote nood onder Portugese vrouwen, die geen abortus kunnen ondergaan. Teixeira: „Vorig jaar werd door de ziekenhuizen gemeld dat er slechts 200 gevallen bekend waren van complicaties na illegale abortussen. Het is bekend dat in de laatste drie jaar ten minste vier vrouwen hieraan zijn overleden. Het complete aantal onwettige abortussen kent natuurlijk niemand. Ook Gomperts niet. En als zij zegt dat vrouwen op grote schaal van de trap springen en met breinaalden aan de gang gaan, lijkt me dat moeilijk te bewijzen. De beschikbaarheid van anticonceptiemiddelen in Portugal is ook erg hoog en op scholen wordt al aan seksuele voorlichting gedaan. Onwettige abortussen vormen, kortom, geen groot medisch probleem in Portugal.”

Voorzitter Da Rocha zegt dat er na het referendum in 1998 25 organisaties zijn opgericht om vrouwen die ongewenst zwanger zijn te helpen. „Onze stichting is daarvan de grootste. Wij helpen vrouwen een alternatief voor abortus te vinden. Aan de kant van de voorstanders van abortus is nooit een organisatie opgericht om vrouwen te helpen. Zij beperken zich tot de enige optie die volgens hen reëel is, namelijk abortus.”