Kerst: Geschiede er licht
Niemand weet hoe dat geweest is. Toen de eeuwige God in de duisternis die over het aangezicht van de afgrond lag, spreken ging. In het onmetelijke, duistere heelal is daar ineens een stem: „Daar zij licht!”
Het is alsof God de Schepper de duisternis niet meer verdragen kan en het donkere gordijn dat over de afgrond ligt, wegrolt. Zijn spreken is genoeg om het licht in het universum te ontsteken.
Waar dat licht vandaan komt nu zon en sterren nog niet geschapen zijn? Niemand die het weet. Zou het van God Zelf komen, van Wie Johannes schrijft dat Hij een Licht is en er in Hem geen spoor van duisternis te vinden is?
Er was geen licht, er werd licht, vertalen de Statenvertalers.
Andere Bijbelvertalers menen zelfs dat de Hebreeuwse grondtaal reden geeft om te vertalen dat God geroepen heeft: „Er geschiede licht!” En het geschiedt. Daar werd licht.
God ziet het licht en Hij noemt het goed. Van de duisternis die er over de afgrond lag, staat nergens te lezen dat God het goed vond. Maar het licht, ja, dat is goed. De eeuwige God, Die begin noch einde heeft, stelt de duisternis paal en perk. Stelt grenzen die het donker niet meer overschrijden kan. Alleen in de nacht mag er duisternis zijn. Maar op de dag heerst het licht.
Wat kan het een opluchting zijn als, wanneer de stroom is uitgevallen en het donker zich alleen door kaarslicht enigszins verdrijven laat, ineens het licht weer aangaat. Je hoort niets, maar ineens zie je alles weer. Was het zo ook bij de schepping van het licht? Of was het alsof de morgen over de aarde opging toen God riep dat er licht moest komen? Weken de schaduwen langzaam weg, verder en verder tot het licht overbleef dat God „goed” noemde?
Niemand die het weet. Zoals we als simpele mensen maar zo weinig weten van hoe God werkt.
Wel is duidelijk dat Zijn Woord, Wet is. Ook in het onmetelijke heelal waar de duisternis oppermachtig lijkt. Wat Hij zegt, geschiedt. Het wordt.
„En het geschiedde…”, schrijft evangelist Lukas als hij begint te verhalen van de geboorte van Jezus.
Het geschiedde dat keizer Augustus een volkstelling hield.
En het geschiedde toen Jozef en Maria in Bethlehem waren dat de dagen vervuld werden dat zij baren zou.
Zou Lukas, voor hij zich aan het schrijven zette, misschien eerst nog eens het scheppingsverhaal in Genesis open geslagen hebben?
Hoe het ook zij: Er werd geschiedenis geschreven daar in Bethlehem, maakt Lukas duidelijk. God Zelf ontsteekt na een eeuwenlange nacht, opnieuw het licht. Dat gaat een hemelbode vertellen aan herders. Aan mensen die in de maatschappij van die dagen helemaal niet meetelden. Maar door God werden ze uitgekozen tot verkondigers van een zeer blijde boodschap. Ze hadden het Woord dat geschied was met eigen ogen gezien. En als je het Licht der wereld hebt gezien, is zwijgen geen optie meer.
En even later is het Simeon die niet zwijgen kan van het Licht dat hij in zijn armen heeft mogen nemen. Een Licht tot verlichting der heidenen, zingt hij. En tot heerlijkheid van het volk Israël. Voor Simeon vallen landsgrenzen weg als hij Jezus ziet. Omdat dit Licht te groot is voor Israël alleen.
Het volk dat in duisternis wandelt, zal een groot licht zien, profeteerde Jesaja. En zij die in de schaduw van de dood verbleven, over hen zal een licht opgaan.
Het lijkt wel alsof alle stemmen, van profeten en evangelisten, samenkomen in het Kerstverhaal. En later zal Jezus het Zelf zeggen: „Ik ben het Licht der wereld; Die Mij volgt zal in de duisternis niet wandelen, maar zal het licht des levens hebben.”
Geschiede er licht.
En het geschiedde.
Kerstfeest
Het kerstfeest wordt in de westerse wereld gevierd op 25 en 26 december. Op de avond van 24 december zijn er in veel kerken ook kerkdiensten.
In oosters-orthodoxe kerken die de Juliaanse kalender gebruiken voor de liturgie wordt het dertien dagen later gevierd.
