Prof. De Reuver: Kruisgestalte van het christenleven niet verzwijgen
„Het idee dat een christen een ideaaltype zou zijn dat fier en kaarsrecht door het leven gaat, is niet aan de Bijbel ontleend, maar aan het vooruitgangsdenken van de Verlichting met zijn ideeën van maakbaarheid en zelfontplooiing”, aldus prof. dr. A. de Reuver.
De emeritus hoogleraar uit Waddinxveen zei dat woensdag tijdens een studiedag van de Gereformeerde Bond in Woudenberg. De bijeenkomst, die bestemd was voor ambtsdragers en geïnteresseerde gemeenteleden, trok zo’n 140 bezoekers. Het thema was ”Niet alles komt goed – leven in gebrokenheid”.
In zijn referaat ging prof. De Reuver in op het lijden waaraan ook de gelovigen zijn onderworpen. Hij noemde Paulus, die in 2 Korinthe 1:8 schrijft dat hij zo’n zware verdrukking ervaren had dat hij wanhoopte aan zijn leven. „Hij was niet in staat om te vertrouwen en was de vertwijfeling nabij. Maar God was er wel, in Paulus’ diepte.”
Prof. De Reuver gaf aan dat de kruisgestalte van het christenleven niet verzwegen mag worden, omdat anders ook gezwegen zou moeten worden over het kruis van Christus. „Het kruis is de harde noot die men moet kraken om te ontdekken dat het binnenste niet bitter is maar zoet.”
Gebrokenheid
Predikanten komen in hun omgang met gemeenteleden veel gebrokenheid tegen, constateerde ds. P. Vernooij. De voorzitter van de vereniging ”Op weg met de ander” noemde vijf soorten gebrokenheid die hij de laatste jaren had meegemaakt: ziekte, dementie, handicaps, sociale beperking en rouw.
Tijdens pastorale bezoeken bij ziekte wordt er volgens de hervormde predikant uit Lekkerkerk nog dikwijls slecht geluisterd en worden er „te vaak Bijbelteksten geciteerd die niet van toepassing zijn.” Hij riep ertoe op „te laten doordringen wat deze ziekte met betrokkene doet. Het is belangrijk mee te zuchten en te bidden in de crises van het leven.”
Het is ook van belang om demente personen als mensen te blijven benaderen, aldus ds. Vernooij. „Sluit aan bij de beleving en verbeter niet als er fouten gemaakt worden. Het samen zingen van psalmen roept vaak herkenning op.”
Realiteit
Een geboortebezoek aan ouders die een kind met een verstandelijke beperking hebben gekregen, is niet eenvoudig, zei de predikant. Reacties van familie en vrienden bij de geboorte van een kind met een beperking kunnen soms zo negatief zijn dat aanvaarding bemoeilijkt wordt. Ds. Vernooij adviseerde „de realiteit van het moment te laten staan. Het heeft geen zin ouders voor te houden dat hun gehandicapte kind vreugde kan geven als het net geboren is en ze het er moeilijk mee hebben.” Hij vroeg blijvende pastorale zorg voor dergelijke gezinnen.
Een valkuil in het pastoraat aan mensen met een sociale beperking is, aldus de predikant, een gebrek aan kennis, waaruit verkeerd oordelen en verkeerd adviseren kan volgen. „Als mensen met autisme een verkeerde visie op het geloof hebben, moeten heilzame correcties met voorzichtigheid aangebracht worden.”
In het geval van rouw is het nodig om alle zintuigen te gebruiken, zei hij. „Weet wat je zegt in zo’n situatie. Er bestaan geen gemakkelijke antwoorden. Haal niet lukraak Bijbelteksten aan. Geef ruimte voor het klagen. Neem de klachten mee in de keuze van het Bijbelgedeelte.”
Er zijn
Ds. P. Nobel, predikant van de hervormde gemeente te Garderen, ging tijdens een workshop in op „nabijheid in gebrokenheid.” De grondhouding moet er volgens hem een zijn van ontferming en mededogen. Daarbij is het er zijn belangrijker dan iets zeggen, aldus ds. Nobel. „De behoefte om iets te zeggen is vaak groter dan het nabij zijn. Durf het uit te houden in de nood van de ander.”
De predikant vindt dat bezoekers enige kennis moeten hebben van theologie en psychologie. Hij vraagt om in de gesprekken „niet toe te werken naar een oplossing, maar te luisteren en naast de ander te gaan staan, zodat die zich durft uit te spreken.”