Nieuwe tussentijdse ministerspost bijzonder
De verschuivingen binnen het kabinet door de ziekte van minister Kajsa Ollongren zijn ongewoon. Vooral het feit dat er voor een korte periode een nieuwe ministerspost komt is heel bijzonder, zegt Bert van den Braak, hoogleraar parlementaire geschiedenis en parlementair stelsel aan de universiteit van Maastricht.
Ollongren (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties - D66) is door complicaties na een operatie langer uit de running. Haar staatssecretaris, Raymond Knops (CDA), volgt haar tot in elk geval na het kerstreces op als minister. Een deel van Ollongrens taken wordt verdeeld.
Staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat - D66) wordt tijdelijk minister voor Milieu en Wonen (Wonen viel tot nu toe onder Ollongren). De geheime dienst AIVD gaat van Binnenlandse Zaken naar Defensie (Ank Bijleveld wordt ook minister voor AIVD) en Wouter Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid - D66) neemt het vicepremierschap van zijn partijgenote op zich.
Van den Braak kan zich niet zo’n ingrijpende tussentijdse wijziging van het kabinet in de moderne parlementaire geschiedenis herinneren. Vooral het feit dat er voor Van Veldhoven een nieuw, nog niet bestaand ministerschap wordt gecreëerd noemt hij een „bijzonder figuur”.
Dat Van Veldhoven wordt gepromoveerd hangt volgens Van den Braak vermoedelijk samen met het feit dat er nogal wat speelt op de dossiers van haar nieuwe ministerie. De stikstof- en PFAS-crisis leggen veel druk op het kabinet en vragen om snelle oplossingen.
Vaak worden zieke bewindslieden tijdelijk door een collega in het kabinet vervangen. Zo ging dat bijvoorbeeld met Ronald Plasterk in het vorige kabinet, aldus Van den Braak. Deze PvdA-minister van Binnenlandse Zaken was in 2016 uitgeschakeld door een hartoperatie. Minister Stef Blok (toen Wonen en Rijksdiensten - VVD) verving hem toen.
Nog meer verschuivingen in een regeerploeg zijn ook niet ongewoon. Zo verving staatssecretaris Louw de Graaf (Sociale Zaken) in 1987 voor een paar maanden zijn minister, Jan de Koning. Die verhuisde toen namelijk drie maanden naar Binnenlandse Zaken om Kees van Dijk te vervangen die een hartoperatie had ondergaan.