Provincies willen alleen vergunningen geven voor activiteiten die leiden tot stabilisatie van stikstofbelasting. Wie een vergunning aanvraagt, moet de stikstofuitstoot van het eigen bedrijf beperken of zorgen dat de uitstoot van een andere vervuilende bron daalt. Daaraan zitten echter veel haken en ogen. Voor veel boeren is dit niet te doen zonder hoge kosten. Ze zijn ook boos omdat hun ruimte voor toekomstige uitbreiding door de nieuwe regels wordt ingeperkt. Het mag volgens boerenorganisaties niet zo zijn dat andere sectoren, zoals de bouw, voorrang krijgen bij het verdelen van de schaarse ‘stikstofruimte’. Ze vinden dat diefstal.

Daarom gingen boeren eind vorige week weer massaal demonstreren, nu niet in Den Haag, maar bij provinciehuizen. Onder druk van de protesten trokken drie provincies ijlings de gemaakte afspraken in.

In Groningen liep het maandag uit de hand. Boze boeren reden met een tractor de deur van het provinciehuis kapot, agenten werden belaagd met stro en hekken werden omvergereden.

Terecht leidde deze boerenacties tot verontwaardiging. Demonstreren mag, maar geweld gebruiken niet. Wat in Groningen gebeurde is niet acceptabel. Het is een misverstand dat je door geweld of het dreigen daarmee je zin kunt krijgen. Dat past niet in een democratische rechtstaat.

Door het gebruik van geweld dreigen de boeren de sympathie van de bevolking en politici te verliezen. En uiteindelijk leidt het ook niet tot het gewenste resultaat. Juist de provincie Groningen besloot niet toe te geven aan de boeren. Geweld helpt dus niet.

Haagse politici waren er als de kippen bij om de acties van de boeren te veroordelen. Terecht, maar laten diezelfde politici nu eens echt werk gaan maken om de stikstofproblematiek op te lossen en de vergunningverlening op gang te brengen. Nu geeft Den Haag zichzelf een brevet van onvermogen.

Met het huidige tempo gaat het nog maanden duren voor er een oplossing is. De politiek heeft zichzelf door natuur- en milieumaatregelen in een onmogelijke positie gebracht waardoor de vergunningverlening op zijn gat ligt. Diezelfde politiek heeft de verantwoordelijkheid om leiding te nemen en duidelijkheid te verschaffen. Desnoods via een noodwet waardoor er weer ruimte komt voor vergunningverlening. Dat biedt tijd en gelegenheid om te zoeken naar structurele maatregelen waarvoor wél draagvlak bestaat.