Files tot in Rotterdam-Zuid, mensen die uit de bus stapten voor een frietje: de Barendrechtse brug leverde veel irritatie op. In juli was het 50 jaar geleden dat de ”Brug der zuchten” uit het polderlandschap verdween. Arco van de Ree uit Puttershoek stelde een boek samen vol verhalen en de geschiedenis van de brug.
Van kinds af aan heeft Van de Ree iets met de Barendrechtse brug. Hij woonde in zijn jeugd in Barendrecht. „Met mijn vader ging ik in het weekend vaak een eindje fietsen en we eindigden steevast bij de brug”, vertelt hij. „We kenden de brugwachter goed. Soms mocht ik mee omhoog als de brug open ging, geweldig natuurlijk. Mijn vader heeft van bovenaf heel wat dia’s geschoten.”
De Barendrechtse brug werd gebouwd in 1888 als vaste oeververbinding tussen Barendrecht en de Hoeksche Waard. Eerst was het een draaibrug, pas in 1933 werd het een hefbrug. „Fascinerend hoe ze dat toen hebben kunnen maken”, aldus Van de Ree. „Zo’n enorme staalconstructie en zo hoog. Echt een baken in het landschap. Vandaar de titel van het boek: ”Baken in het landschap”.”
Eind 19e eeuw zag vooral de Numansdorpse onderwijzer Welker het voordeel van een vaste oeververbinding. Alle overtochten gingen met het veer vanaf de Blaaksedijk naar Barendrecht en Rotterdam.
De boeren wilden liever een trein. Ze dachten: als die er is, komt er vanzelf wel een brug. „Typisch boerenslimheid,” zegt Van de Ree lachend. Pas toen de Rotterdamse vervoersmaatschappij RTM een vergunning kocht om in de Hoeksche Waard te gaan rijden, kwamen de plannen in een stroomversnelling. Het duurde nog tien jaar voor de eerste tram over de brug reed.
Feestlied
De brug is nooit officieel geopend, ontdekte Van de Ree. „Er was een datum in oktober 1888, met een heel programma en een heus feestlied, maar er was toen ook jaarmarkt in Oud-Beijerland. De datum is verzet maar er is geen officieel tintje meer aan gegeven. Overigens is de brug in 1969 ook stilzwijgend gesloten, zonder enig ceremonieel.”
Vanwege het toenemende verkeer, vooral na de oorlog, werd de smalle brug al snel een flessenhals. „De brug ging soms wel tachtig keer per dag open voor de drukke scheepvaart”, weet Van de Ree. „De files groeiden aan tot Rotterdam-Zuid. Mensen stapten uit de bus om op hun gemak een frietje te halen. Zo werd het de ”Brug der zuchten”.
Stille getuigen
Die situatie werd onhoudbaar en een paar honderd meter verderop is toen de Heinenoordtunnel aangelegd. Die werd juli 1969 in gebruik genomen. Aan de Barendrechtse kant zijn de twee tolhuisjes en een deel van een pijler de stille getuigen van de brug en drukte van weleer.
Voor zijn boek plaatste Van de Ree een oproep in de lokale media. „Er kwam veel informatie binnen. De brug zit bij velen onuitwisbaar in het geheugen. Er zijn nog altijd mensen die de brug missen.”
