Na 39 jaar ervaring weet de natuurvorser wat hem en zijn collega’s in september te wachten staat: de intocht van duizenden wildspeurders die een glimp hopen op te vangen van burlende, vechtende of parende herten. Vorig jaar was dat door de droogte twee weken later dan normaal. Omdat er nu voldoende gras groeit en de hindes vermoedelijk op de normale tijd bronstig zijn, verwacht Ruseler dat begin september de strijd tussen de mannetjes weer losbarst.

De Hoge Veluwe telt gemiddeld zo’n 180 herten. Met de aanwas van de kalfjes erbij is dat op dit moment zo’n 280 stuks. Om te voorkomen dat de beesten de jonge aanplant van het Nationaal Park vernielen, wordt hun aantal door bejaging onder de tweehonderd gehouden. Omdat voornamelijk zieke herten en dieren met een afwijking worden afgeschoten, heeft de Hoge Veluwe hierdoor een bijzonder gezonde wildstand. „We willen hier geen situatie zoals in de Oostvaardersplassen.”

Volgens de boswachter is ‘zijn’ park in september de „place to be.” Nergens op de Veluwe begint de bronst zo vroeg en is het zo goed zichtbaar. „Dat komt door onze wildweides. Het edelhert is een grazer. En het gras is hier, met uitzondering van het vorige droge jaar, altijd groen en sappig. Voedsel genoeg dus en dan zijn de vrouwtjes eerder bronstig dan op andere plekken op de Veluwe. Bovendien hebben we hier alle ruimte, zeker langs de Wildbaan, waar op het hoogtepunt van de bronsttijd honderden auto’s staan. Je kunt hier naast je auto prachtige beelden maken zonder dat je er veel moeite voor hoeft te doen.”

Schuilhutten

Een deel van de natuurliefhebbers stoort zich aan die langsrijdende voertuigen en dichtslaande portieren en zoekt liever de rust op. „Voor hen hebben we in de bossen schuilhutten van waaruit ze het wild kunnen observeren.”

Maar de meeste bezoekers geven toch de voorkeur aan het schouwspel langs de Wildbaan, vertelt Ruseler. „Voor het wild maakt het niets uit. Zij zijn het publiek gewend. Edelherten hebben gevoel voor theater. Hoe drukker het is, des te meer spektakel ze maken.”

Om de hitsige dieren toch de broodnodige rust te gunnen, zijn er in september meer gebieden afgesloten voor het publiek. „Dit zijn hoogtijdagen voor het edelhert. De natuurlijke selectie gebeurt in deze periode. Alleen de sterkste en brutaalste komen in aanmerking voor voortplanting. En dat willen we niet verstoren. De ultieme foto waar iedere bezoeker op aast, is die van twee vechtende mannetjes of een parend hertenkoppel. Een burlend hert staat pas op plek drie.”

Parkverbod

Om ze rustige paarplekken te gunnen, geldt in de maand september verscherpt toezicht door de boswachter en zijn jachtopzieners. Wie niet op de paden blijft en denkt een unieke foto te kunnen schieten in het struweel, kan bij signalering rekenen op een forse boete en bij herhaaldelijke overtreding zelfs een parkverbod. „Gelukkig is het verhoudingsgewijs maar een relatief kleine groep mensen dat de regels overtreedt, maar doordat het bronsttoerisme de laatste jaren flink is gegroeid, zijn ook deze uitwassen toegenomen. Er zijn er altijd die door heggen en hagen gaan voor het ultieme plaatje.”