De één is maatje van een Eritrese moeder, de ander biedt statushouders hulp bij het leren van de taal. „Verrijkend”, zo noemen de Barneveldse vrijwilligers hun contact met vluchtelingen.
Samen boodschappen doen, wandelen of met de kinderen naar een speeltuin gaan. Arina Prosman-van Helden (31) heeft wekelijks contact met de Eritrese Yordanos (31) en haar gezin. In september bezocht Prosman de eerste informatieavond van de plaatselijke werkgroep vluchtelingen (zie kader), waarvan ze inmiddels secretaresse is. Toen er een week later een oproep kwam voor een maatje voor een Eritrese statushouder meldde ze zich direct aan.
Het klikte meteen tussen de Barneveldse en de Eritrese, die „redelijk Nederlands” spreekt. Prosman komt geregeld bij Yordanos –moeder van drie jonge kinderen– over de vloer, gaat als ondersteuning mee naar het consultatiebureau en maakt haar maatje bekend met Nederlandse gewoonten. „In Eritrea vieren ze één keer een verjaardag, als een kind één jaar wordt. Ik vertelde dat wij dit elk jaar doen. Yordanos is op de verjaardag van een van onze kinderen geweest. Haar oudste zoon wordt deze week acht jaar. Ik zei: „Dan gaan we wel een taartje eten hoor!” Het is mooi om zo uitleg te geven over de Nederlandse cultuur.”
Werkgroeplid Ben Evink (44) heeft sinds eind vorig jaar contact met vluchtelingen. Als docent aardrijkskunde op het Van Lodenstein College in Barneveld sprak hij geregeld met leerlingen over migratiestromen. Toen een groep Syriërs in Barneveld woonruimte kreeg, vroeg hij zich af: Wat kan ik voor hen betekenen en hoe kan ik hen in aanraking brengen met Gods Woord?
Evink bezoekt geregeld op dinsdagavond het plaatselijke taalcafé, waar vluchtelingen en Nederlanders elkaar in een ongedwongen sfeer ontmoeten. Ze drinken koffie of thee en oefenen met de taal, bijvoorbeeld aan de hand van een spel. Door zijn onderwijsachtergrond bleek Evink al snel een geliefde vraagbaak voor onder andere Eritreeërs, Iraniërs en Syriërs. Sommigen bezocht hij ook thuis om extra ondersteuning te bieden bij de voorbereiding op hun taal- en inburgeringsexamen.
In de ontmoetingen komen lang niet alleen taalkwesties aan bod. „De gesprekken gaan vaak dieper en mensen leggen soms ook hun problemen op tafel”, zegt Evink. Prosman: „Het verbaast me hoe open sommigen zijn. Vorige week was ik ook in het taalcafé. Een vrouw vertelde dat ze trouwde toen ze veertien was. Ze heeft zeven kinderen, die allemaal gevlucht zijn en verspreid over de wereld wonen.”
Meer dan eens komt het christelijk geloof ter sprake. „Bij diverse moslims merk ik dat ze teleurgesteld zijn in hun eigen godsdienst. Een van hen zei dat het christendom vredelievender is. In zulke gesprekken breng ik open en eerlijk naar voren wat het christelijk geloof inhoudt”, zegt Evink, lid van de Barneveldse oud gereformeerde gemeente in Nederland.
Het maatje van Prosman is christen en bezoekt regelmatig Eritrees-orthodoxe kerkdiensten in Amersfoort of Utrecht. „De organisatie Welzijn Barneveld zocht destijds voor haar speciaal een christelijk maatje”, zegt de vrijwilliger, die is aangesloten bij de plaatselijke gereformeerde gemeente in Nederland. „Ik heb haar kinderen een kinderbijbel van Laura Zwoferink gegeven. We lezen er regelmatig samen uit.”
Evink ziet het als een Bijbelse plicht om naar ontheemden om te zien. „Ze zijn onze naasten.” Zijn inzet voor hen levert wel eens kritische reacties op, al dan niet ingegeven door onbekendheid met vluchtelingen of angst voor de invloed van de islam. „Mensen hebben soms een uitgesproken mening over politieke besluiten. Maar wat je ook vindt van de visie van de regering of politieke partijen over vluchtelingen, deze mensen zijn hier.”
Het leed dat velen meemaakten, gaat de vrijwilligers aan het hart. Evink noemt als voorbeeld een ontmoeting met een 15-jarige jongen uit Guinee. „Ik zag de pijn en het verdriet in zijn ogen toen hij vertelde dat hij hier alleen is met zijn zus. Toen ze hun land ontvluchtten, waren hun ouders al overleden.”
Het contact met vluchtelingen levert mooie ervaringen op, zeggen de vrijwilligers. Prosman: „Mensen geven je vertrouwen en beschouwen je als hun familie. Dat vind ik heel bijzonder.” Evink vertelt over een vrouw die hij had geholpen te oefenen voor haar taalexamen. „Pas kreeg ik een appje van haar: „Ik ben geslaagd voor m’n examen en jij bent de eerste die het weet.””
Hulp bij integratie van vluchtelingen
Vluchtelingen verwelkomen, helpen integreren en in aanraking brengen met het Woord van God. Dat is de missie van de werkgroep vluchtelingen Barneveld, een initiatief van leden van reformatorische kerken. In september hield zij een eerste informatieavond, die zo’n 125 bezoekers trok. Inmiddels zijn circa tien vrijwilligers actief via bestaande projecten van lokale organisaties zoals VluchtelingenWerk en Welzijn Barneveld. Op 16 mei belegt de werkgroep een thema-avond in het gebouw van het Van Lodenstein College. Hiermee hopen de initiatiefnemers het draagvlak voor hun activiteiten te verbreden. Ben Evink gaat vanuit de Bijbel in op „onze houding ten aanzien van vluchtelingen.” Arina Prosman zal samen met haar Eritrese maatje iets vertellen over hun ervaringen.
De werkgroep hoopt op een groeiend aantal vrijwilligers uit de kerken. Ze overweegt, in aanvulling op bestaande initiatieven, speciale mannen- en vrouwenactiviteiten voor vluchtelingen te gaan organiseren.
