„Ik zou ze het liefst allemaal persoonlijk in elkaar slaan. Mijn handen jeuken.” Een citaat van VVD-voorman en premier Rutte over de raddraaiers die met oud en nieuw hulpverleners in het nauw brachten. VVD-fractievoorzitter Dijkhoff noemde zijn D66-collega en coalitiegenoot Jetten een „klimaatdrammer” en hekelde het klimaatakkoord. Verder spuwde Rutte zijn gal over de „witte wijn sippende elite in Amsterdam.”

De toon van de VVD is de laatste week op zijn zachtst gezegd nogal stevig. Dat heeft alles te maken met de campagne voor de Provinciale Statenverkiezingen, die woensdag 20 maart plaatsvinden. Rutte en Dijkhoff willen kiezers op rechts die nu voor Wilders en Baudet kiezen, graag terug.

De Volkskrant onthulde vorige week de bron van de harde toon. De VVD houdt zich aan de lessen van de Belgische reclameman Erik Saelens. Die leidde eerder een succesvolle campagne voor de Nieuw-Vlaamse Alliantie, een nationalistische en liberaal-conservatieve politieke partij bij de zuiderburen. De VVD voert onderhandelingen met de reclamestrateeg.

De lijn van Saelens is simpel en overzichtelijk: direct knallen. „Throw the bomb in the first day of the war!” („Laat de bom op de eerste dag van de oorlog vallen!”) Dan haal je als partij het initiatief naar je toe. En een winnende partij beheerst volgens Saelens de (sociale) media en is dan leidend.

Als de VVD echt besluit met Saelens in zee te gaan, kunnen we nog heel wat vuurwerk verwachten.

Maar ondertussen kriebelt het natuurlijk wel bij de coalitiegenoten CDA, D66 en ChristenUnie. Zij willen dat niet alleen de VVD het debat bepaalt. Daarom gooide het CDA ook een stevig steen in de vijver. De partij wil toch een ruimer kinderpardon. D66 en ChristenUnie sloten zich daar direct bij aan. Staatssecretaris Harbers (VVD) liet direct weten dat hij ervan uitgaat dat het regeerakkoord voor de andere coalitiepartijen leidend is.

De wens van de coalitiepartners zal ongetwijfeld weer leiden tot een stevig gesprek. Dat gebeurde vorige week ook naar aanleiding van de uitspraken van Dijkhoff. Toen zei CU-voorman Segers na afloop: „We gaan vol goede moed verder, maar dit soort dingen moet niet te vaak gebeuren.”

De conclusie is helder: het knettert in de coalitie.