„Het zijn heel ruiterlijke woorden. Dit schept helderheid”, reageerde Gert-Jan Segers van de coalitiepartner ChristenUnie. PVV-leider Geert Wilders sprak van een „recordtempo door het stof gaan”.

Hij zei in juli op een besloten bijeenkomst dat hij geen multiculturele samenleving kent waar groepen uit verschillende culturen vreedzaam samenleven. De minister kreeg woensdag felle kritiek te verduren van zowel oppositie- als coalitiepartijen. Veel partijen willen weten of Blok dit werkelijk denkt en of dit zijn geloofwaardigheid aantast.

De uitspraken hebben volgens Blok geen gevolgen voor zijn geloofwaardigheid of effectiviteit als minister van Buitenlandse Zaken. De contacten met buitenlandse collega’s zijn gewoon doorgegaan en zijn agenda is alweer „bomvol”. Volgens Blok kan hij dus nog „effectief functioneren”.

Een aantal landen was boos over zijn opmerkingen. Vanuit zijn ambassades in Londen Parijs, of Berlijn zijn er geen signalen „dat de relatie met deze landen is verstoord”, aldus Blok. Alleen Suriname heeft zijn excuses niet geaccepteerd. Maar met dat land was de relatie voor zijn uitspraken ook al niet goed, voegde hij eraan toe.

Alexander Pechtold (D66) hekelde ook de uitspraken van Blok over Oost-Europa, en de geringe bereidheid van landen daar om vluchtelingen op te vangen. „Dat zet Nederland op grote afstand”, aldus Pechtold. „Als je nu al de handdoek in de ring gooit, zie ik de Orbans van de wereld al denken ‘prima’.” Viktor Orban is de premier van Hongarije en is fel gekant tegen de opvang van vluchtelingen.

Een andere uitspraak waar de Kamer zich aan stoort is het verband dat de bewindsman legde tussen genetica en vreedzaam samenleven. „Dat moet ik overlaten aan wetenschappers”, erkende Blok. Na lang aandringen gaf hij aan dat mensen ondanks alle verschillen kunnen samenleven.