Groningen stopt zijn verdriet niet weg op verjaardagsfeest koning
De koninklijke familie moet een eerlijk beeld krijgen van het leven van Groningers. Daarom laten stad en provincie zich op 27 april niet alleen van hun mooie kant zien. Het programma biedt ook plaats aan de ellendige gevolgen van de gaswinning.
Hoewel Koningsdag een feestje is, noemde commissaris van de Koning Paas het maandag tijdens een persconferentie noodzakelijk om niet aan de problemen van de provincie voorbij te gaan. Op de Grote Markt zullen Groningers uit eigen ervaring vertellen over de scheuren in hun huizen en hun hoop en verwachting voor de toekomst.
De koning sprak het afgelopen jaar al regelmatig provinciebewoners over de bevingen. Ook buiten het zicht van de media. Ruimte voor een diepgaand gesprek is er nu niet, waarschuwt Paas alvast.
Tegelijk laat Groningen zien dat het perspectief biedt. Zo is er aandacht voor energie van de toekomst, start-ups en het studentenleven. Burgemeester Den Oudsten wil zijn stad ook met andere dingen associëren dan „dat ene onderwerp.” De gemiddelde leeftijd van Groningers is 35 jaar, vertelt hij niet zonder trots.
Geen parade
Naast het koningspaar en hun drie dochters zijn prins Constantijn, prinses Laurentien en de vier zonen en schoondochters van prinses Margriet met Koningsdag te gast in de noordelijkste provincie. De Oranjes waren er op Koninginnedag in 2004 voor het laatst van de partij. Ze bezochten toen naast de stad Groningen ook het dorp Warffum.
Sinds Willem-Alexander koning is, doet de familie één grotere plaats aan. Omliggende plaatsen presenteerden zich de afgelopen jaren in een grande parade. Groningen wijkt daarvan af. „De verwevenheid is zo groot dat stad en ommeland door het hele programma samen optrekken”, legt Paas uit. Stad en provincie hebben dezelfde naam en de verbondenheid van die twee is Groningers volgens de burgemeester met de paplepel ingegeven.
Studentenstad
Om klokslag 11 uur zwaait de poort aan het Prinsenhof open voor het koninklijk bezoek. De koning en zijn familie gaan daarvandaan richting de Martinikerk, waar ze theater- en muziekoptredens bijwonen. Via het stadhuis en het Waagplein loopt het gezelschap naar het Academiegebouw. Daar wordt het leven van de 60.000 studenten in de stad in beeld gebracht. Geen onbekende kost voor de prinsen Maurits en Bernhard, die economie studeerden aan de rijksuniversiteit.
Vlak voor de Vismarkt, waar het bezoek eindigt, presenteert internetondernemer Ben Woldring een aantal bedrijven dat in de provincie is opgezet. Voor het slotakkoord van de twee uur durende visite verzamelt de familie zich op de Vismarkt, waar ruimte is voor de veel mensen.
Smalle straten
„Ongelooflijk hoeveel Groningen je in 1200 meter kunt persen”, vindt Paas. De smalle straten van de oude binnenstad beperken het bezoekersaantal wel. Langs de route is er plaats voor 30.000 mensen. De stad kan op Koningsdag 60.000 tot 80.000 mensen kwijt.
Dat is fors minder dan de 150.000 bezoekers die Tilburg vorig jaar trok met de viering van de vijftigste verjaardag van de koning. In Zwolle en Dordrecht was het in 2016 en 2015 rustiger met respectievelijk zo’n 70.000 en 25.000 bezoekers. Schrale troost voor laatkomers: de burgemeester belooft schermen neer te zetten in de binnenstad.