Het kabinet-Rutte III straalt energie en dadendrang uit. Als anderen dat al niet vaststellen, zeggen ze het wel zelf. Is het regeerakkoord te gedetailleerd? Valt mee, zegt onderwijsminister Slob ’s avonds op de kennismakingsbijeenkomst van het complete kabinet met de pers. De CU’er: „Ja, er staan op mijn terrein veel plannen in; zaken waar ik zo mee aan de slag kan. Maar da’s toch mooi? Ik popel om te beginnen.”

Zijn collega Bijleveld (CDA) vat de mentaliteit van Rutte III bondig samen: „Doen is het nieuwe denken.” Zou het hiermee te maken hebben dat werkelijk alle bewindslieden die donderdag beëdigd werden –minus Rutte zelf, maar die werd daarom ook niet beëdigd– nieuw zijn als ministers of staatssecretaris? Dan bruis je natuurlijk van energie.

Havenstad

Wellicht heeft het ook te maken met het feit dat tenminste 10 van de 24 nieuwe bewindslieden een duidelijke band hebben met Rotterdam, de stad van „geen woorden maar daden.” Zij wonen, woonden of studeerden in deze bruisende havenstad.

Behalve Slob en Bijleveld tonen ook andere bewindslieden een grote drive om aan de slag te gaan. Eén van de taken van staatssecretaris Blokhuis (VWS) is het vormgeven van de in het regeerakkoord opgenomen maatschappelijke diensttijd. „Nee, over het hoe en wat zeg ik nog niks. Maar het is een mooi project waarin ik regelmatig zal samenwerken met Arie Slob”, glimlacht de CU’er.

Met zo’n doenerig kabinet heeft de premier het rustig, zou je zeggen. Rutte ziet dat anders. „Ik zeg niet dat dit kabinet de láátste kans is voor de middenpartijen om te laten zien dat zij het land daadkrachtig kunnen regeren. Maar misschien wel een van de laatste. We moeten de kiezer laten zien dat eigenlijk alleen het politieke midden in staat is het land bestuurbaar te houden. En dat het sluiten van compromissen met vier partijen niet betekent dat er weinig gebeurt. In tegendeel. Economisch gaat het met ons land steeds beter. Alleen, ik wil de komende jaren veel meer Nederlanders laten erváren dat het beter gaat.”

Denk niet dat de houdbaarheidsdatum van de VVD-leider, die immers al zeven jaar in het Torentje bivakkeert, snel nadert. Rutte, die als historicus goed weet dat CDA’er Balkenende vier kabinetten leidde, net als PvdA’er Drees, en dat hijzelf ‘pas’ aan zijn derde begint, denkt nog niet aan afscheid nemen.

Beschikbaar om voorzitter te worden van de Europese Raad, is hij in elk geval niet, zei de VVD-leider donderdag bij de NOS. In het geruchtencircuit wordt Rutte genoemd als mogelijke opvolger van de huidige Europese president Donald Tusk. Hij zal die functie echter niet aanvaarden, stelde Rutte. Zelfs niet als Angela Merkel of Emmanuel Macron daarop zouden aandringen? Ook dan niet. Rutte wil deze kabinetsperiode, die in principe loopt tot maart 2021, beslist afmaken. „Want er is nog zat te doen.”

Toch was het donderdag nog even een dag van woorden en niet zozeer van daden. Een dag ook van formaliteiten en feestelijkheden. Eerste actiepunt, halverwege de morgen: de openbare beëdiging van de 24 nieuwe bewindslieden door koning Willem-Alexander.

Tweede happening: de bordesfoto. Links, rechts en achter de vorst poseerden de zestien ministers van Rutte III, op hun paasbest gekleed; met een opgewekte glimlach het motto van het regeerakkoord ”Vertrouwen in de toekomst” levensecht verbeeldend.

Red, yellow and blue

En nu we het toch over symboliek hebben: zouden Bijleveld (in het geel), D66’er Van Engelshoven (in het rood) en VVD’er Van Nieuwenhuizen (in het blauw) het Mondriaanjaar luister hebben willen bijzetten?, grapte vandaag een ochtenkrant. Of dachten zij aan het kunstwerk van de Amerikaan Barnett Newman, getiteld ”Who is afraid of red, yellow and blue?”

Toch viel dit drietal minder op dan vicepremier De Jonge (CDA) met zijn witte schoenen met bloemenprint. „Ongepast”, oordeelden etiquette-deskundigen meteen. De Jonge deerde de kritiek niet. „Ik heb altijd vrolijke schoenen aan en dit ís een vrolijke dag.”

Derde actiepunt: de eerste ministerraad. Donderdag nog wat losjes en informeel, vandaag daarentegen –de tweede vergadering– bloedserieus. De regeringsverklaring, waaraan Rutte III werkt, wordt volgens de minister van Financiën Hoekstra (CDA) een „gebalanceerd verhaal.” Investeren in onderwijs en klimaatbeleid? Zeker, maar Rutte III gaat ook goed op het geld passen. „We gaan zorgen voor rust, reinheid en regelmaat op de begroting.”

Kaag verrast met eed

Van de 23 bewindslieden die donderdag door koning Willem-Alexander zijn beëdigd, hebben er 13 de eed afgelegd. Alle ministers en staatssecretarissen van CDA- en ChristenUnie-huize kozen daar voor. Dat is niet opzienbarend.

Iets verrassender was dat minister Bruins (VVD, Medische Zorg) en de liberale staatssecretarissen Harbers (Justitie en Veiligheid) en Visser (Defensie) ook de eed aflegden.

Onverwacht koos D66-minister Kaag (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) daar eveneens voor. Al haar partijgenoten kozen daarentegen voor de belofte.

D66 staat niet bepaald bekend als een partij die religie een warm hart toedraagt. Kaag is de afgelopen dagen vaak in het nieuws geweest om haar vermeende pro-Palestijnse en anti-Israëlische profiel.

Waarom Kaag voor de eed koos, is onbekend. Premier Rutte legde niet de eed af. Hij deed dat al in 2010.

Droomstart voor Slob

ChristenUnie-minister Slob (Onderwijs) heeft een fabuleuze start gemaakt. Hij vertelde donderdag al tegen het ND zeer verguld te zijn met zijn droomportefeuille: „Als je mij had gevraagd op een briefje te schrijven welke portefeuille ik graag had gewild, was het deze geweest. Het raakt me, dat ik krijg wat zo bij me past. Want mijn geschiedenis is nauw met het onderwijs verweven.”

En dan blijken de kiezers hem ook nog eens het meest te vertrouwen van alle nieuwe ministers.

EenVandaag meldde donderdag op grond van een eigen peiling dat 57 procent van de mensen het wel ziet zitten met Slob. Ze vinden hem integer en eerlijk. En denken dat hij door zijn rustige, deskundige optreden de verschillende partijen in het onderwijs bij elkaar kan brengen.

Na Slob geniet ook Rutte veel vertrouwen. Op de derde plaats staat de andere CU-minister, Schouten (Landbouw).

Dat mensen relatief veel fiducie hebben in de ChristenUnie-bewindslieden, kan ermee te maken hebben dat ze geen nieuwkomers zijn in Den Haag. Bekend maakt namelijk in de regel bemind.