Veearts Frank Westerbeek heeft sinds de zomer van 2016 diverse kippenboeren gewaarschuwd om niet in zee te gaan met bloedluisbestrijders van het Barneveldse bedrijf ChickFriend.
Dat stelde Westerbeek, werkzaam bij Advee dierenartsen in Ysselsteyn, vanmorgen tegenover deze krant.
De veearts is kritisch over de rol van voedselwaakhond NVWA. Recent bleek dat die organistie in november 2016 wist dat stallen werden gereinigd met fipronil. Dat giftige spul is in eieren terecht gekomen. „Toen de NVWA die informatie kreeg, had de organisatie verder moeten kijken dan haar neus lang is en had ze alarm moeten slaan.” De NVWA ontkende eerder dat ze al in november 2016 wist dat er ook daadwerkelijk fipronil in eieren zat.
Veearts Westerbeek had het afgelopen jaar meermalen contact met de bestuurders van ChickFriend, Martin van de B. (31) uit Barneveld en Mathijs IJ. (24) uit Nederhemert. Onder meer deze twee mannen zijn gisteren gearresteerd op verdenking van het in gevaar brengen van de volksgezondheid door verhandelen van het verboden middel fipronil.
Geen zorgen
Westerbeek, die zo’n veertig pluimveehouders in zijn klantenbestand heeft, had van meet af aan twijfels over het revolutionaire bestrijdingsmiddel van het Barnevelse bedrijf tegen bloedluis in stallen. „Ik vroeg de twee bestuurders van ChickFriend hoe het kon dat ze over zo’n effectief middel beschikten. Ze beweerden dat ze geen gebruik maakten van verboden middelen en dat ik me geen zorgen hoefde te maken. Ik vond het heel verdacht dat hun middel maar liefst vier maanden werkte, terwijl andere bestrijdingsmiddelen al na een paar weken zijn uitgewerkt.” Sommige boeren zeggen dat het middel van ChickFriend zelfs wel tot negen maanden lang werkzaam was. Westerbeek: „Ik ben altijd heel sceptisch over nieuwe middeltjes tegen het hardnekkige probleem van bloedluis, waar vrijwel iedere pluimveehouder mee te maken heeft. Telkens beweren mensen dat ze het ei van Columbus hebben uitgevonden, ik moet dat dan nog maar zien.”
Kippenboeren die Westerbeek om raad vroegen over het anti-bloedluismiddel, kregen van de veearts vanaf medio zomer vorig jaar het advies niet in zee te gaan met ChickFriend. „Ik zei de pluimveehouders: Als ik jou was, zou ik dit middel niet gebruiken. Als de autoriteiten er achter komen dat je een verboden middel inzet, krijg je veel problemen.” Ongeveer vijftien van zijn klanten moesten de afgelopen weken hun pluimveebedrijf op last van de NVWA sluiten.
Dat enkele honderden Nederlandse pluimveehouders in zee gingen met het Barneveldse bedrijf, kan de veearts wel begrijpen. „Misschien hebben de boeren vermoed dat er iets niet in de haak was. Of ze het echt wisten? Dat betwijfel ik sterk. De mannen van ChickFriend maakten een nette en betrouwbare indruk. Hun apparatuur zag er goed uit. Op hun busje stond in koeienletters: IKB. Integrale Ketenbeheersing. Dan denk je als boer dat het wel goed zit. Zeker als veel collega’s hetzelfde middel inzetten.”
Misdadig
Als de twee bestuurders van ChickFriend en de andere opgepakte verdachten daadwerkelijk welbewust het verboden middel fipronil hebben verhandeld, hebben ze zich schuldig gemaakt aan „misdadig winstbejag”, vindt Westerbeek. „In dat geval hebben ze vele boeren bewust om de tuin geleid en hun vertrouwen beschaamd.”
Vermoedens
Dat er al langer verdenkingen zijn rond het middel van ChickFriend, blijkt uit discussies onder artikelen op Pluimveeweb.nl. Ene Leo vraagt op 22 juni: “Hoe kom ik erachter of het gebruikt product toegelaten is????” waarop anderen aangeven dat het product geen toelating heeft.
Ene Pieter zegt: “Ik heb nog geen enkele collega gesproken die níet de vermoedens had dat het een illegaal middel was alleen wist niemand zeker welk middel. De naam fipronil gaat al een jaar rond dus schei toch uit met dat "in goed vertrouwen". Ene Klarise voegt er echter aan toe: Wij willen hier toch melden dat wij door voorlichters van de voerfabriek en broederij werden geadviseerd dit middel te gebruiken.
De Volkskrant berichtte over een bedrijf in Drenthe dat al in juni 2016 de stal liet reinigen door ChickFriend. Hennie de Haan, voorzitter van de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders, reageerde daarop dat deze boer een van de eersten geweest zal zijn die zijn kippen door ChickFriend liet behandelen. “Vanaf toen ging het verhaal rond in de sector dat DEGA-16 heel goed werkte en gingen steeds meer boeren het gebruiken.”
