Natuurorganisaties, de visserijsector en het Rijk hebben woensdag een akkoord gesloten over een betere bescherming van de natuur in de kustwateren van de Noordzee. Afgesproken is dat de vissers in water tot 20 meter diepte onder meer lichter vistuig en netten met een grotere maaswijdte gaan gebruiken. In een deel van de kustzone zullen ze helemaal niet meer vissen.
Over het Noordzeekustvisserijakkoord is jarenlang onderhandeld. Een eerdere overeenkomst uit 2011 bleek niet goed te functioneren.
Het nieuwe akkoord raakt volgens directeur Pim Visser van VisNed, een van de visserijorganisaties, met name de ruim 150 Nederlandse garnalenvissers. Zij krijgen tot 2020 de tijd om hun vistechnieken aan te passen. Ook moeten ze investeren in een zogeheten black box aan boord, die registreert waar het schip vaart en vist. De visserijsector is zelf verantwoordelijk voor naleving van de afspraak over de gesloten gebieden. De overheid controleert of hij zich daaraan houdt.
Visser is tevreden, omdat een deel van de gebieden die onder de oude overeenkomst gesloten waren nu weer open gaan voor de visserij. De kosten voor de vissers blijven volgens hem beperkt. Het akkoord is volgens hem „een steun in de rug” voor verdere verduurzaming van de visserij. „Wij zijn ook blij dat we met de betrokken ngo’s constructief samenwerken.”
Directeur Floris van Hest van Stichting de Noordzee is dezelfde mening toegedaan. „We kunnen beter met elkaar optrekken dan tegenover elkaar staan.” Hij spreekt van „een goed akkoord voor de natuur dat tegelijk zekerheid biedt voor de vissers.”
De kustzone waarop het akkoord betrekking heeft, loopt van Bergen in Noord-Holland langs de noordkant van de waddeneilanden tot aan de Duitse grens bij de zogeheten Borkumse Stenen. Daarnaast krijgen een grote ondergelopen zandbank voor de Zeeuwse kust tegen de Belgische grens –de Vlakte van de Raan– en de Waddenzee ook betere bescherming.
Volgens de betrokken natuurorganisaties zijn deze ondiepe gebieden „kraamkamers voor het zeeleven” en rijk aan garnalen. Op de zeebodem leven onder meer schelpdieren, anemonen en krabben. Een belangrijk deel van de jonge schol en tong brengt het eerste jaar van zijn leven door in deze voedselrijke gebieden. De aanpassingen waaraan de vissers zich verplichten, zorgen ervoor dat de zeebodem minder wordt beroerd en bijvangst wordt teruggedrongen. Ook de verstoring van vogels wordt verminderd.
Er is ook een stok achter de deur afgesproken: als de vissers de verduurzamingsmaatregelen niet op tijd –vóór 2020– realiseren, wordt een groter gebied gesloten voor de visserij.
De wateren waar het akkoord betrekking op heeft, vallen onder het Europese netwerk van beschermde natuurgebieden Natura 2000. De kustzone van IJmuiden tot Hoek van Holland hoort daar niet bij. „De overheid heeft die erbuiten gehouden vanwege het economische belang van de havens van Amsterdam en Rotterdam”, verklaart Van Hest.
Het Noordzeekustvisserijakkoord is ondertekend door de ngo’s Stichting de Noordzee, Waddenvereniging, Wereldnatuurfonds en Natuurmonumenten, Sportvisserij Nederland, de organisaties van beroepsvissers Nederlandse Vissersbond, VisNed, Garnalenvissersbond en PO Wieringen en het ministerie van Economische Zaken.