Strijders voor de Franse identiteit
In Beaucaire, een Zuid-Franse stad met zo’n 16.000 inwoners, stemde bij de laatste verkiezingen 60 procent van de inwoners op het Front National. „Dat komt door de ravage die de massa-immigratie hier heeft veroorzaakt”, zegt burgemeester Julien Sanchez.
De straten van Beaucaire zijn nog stil als een inwoner behulpzaam de weg naar het stadhuis wijst. Het is vroeg in de ochtend, de meeste winkels zijn nog dicht. Her en der trekt een winkelier zijn rolluik omhoog.
„Wacht, ik loop wel even met u mee”, zegt de man royaal. Op de beleefdheidsvraag hoe het met hem gaat, is het antwoord: „Het gaat ellendig, meneer.”
„Wat gaat er ellendig?”
„Alles.”
„En hoe is het leven in Beaucaire?”
„Het is ellendig, meneer. Kijk, daar is het stadhuis.”
De man draait zich weer om en verdwijnt uit het zicht.
Het is maar een praatje met zomaar een inwoner, vroeg op de ochtend. Zo staat heus niet de hele stad in het leven. Maar toch: welk soort pessimisme en onvrede dreef de inwoners van de stad massaal in de armen van het Front National?
Aan het roer van de gemeenteraad staat sinds 2014 een burgemeester uit de stal van het Front National. Die kon bij zijn verkiezing rekenen op de steun van een slordige vier op de tien stedelingen. „Dus gaven nog heel veel inwoners de voorkeur aan een ander”, stelt een inwoner van middelbare leeftijd nuchter vast.
De vijftiger zit met een paar vrienden op een terras. Ze willen best even praten. Maar zodra het over hun stad en het Front National gaat, doen de meesten er het zwijgen toe. Ze kijken weg, langs de gevels omhoog, hebben duidelijk geen zin in gesprekjes over hoe Front National-achtig hun stad wel niet is.
„Die man moet je hebben”, wijst er één ten slotte. Die man maakt een afwerend gebaar.
Immigratie
Burgemeeste Julien Sanchez is alleszins bereid tot een gesprek. Hij heeft ’s ochtends vroeg, voorafgaand aan al zijn andere afspraken, ruimte gemaakt voor een interview op het stadhuis. Hij is vriendelijk, uiterst correct; ook kritische vragen hoort hij geduldig glimlachend aan.
De nog maar 33-jarige Sanchez is al sinds zijn 16e jaar lid van het Front National. Binnen de partij heeft hij al een hele carrière achter de rug. Zo was hij vanaf 2004 onder meer actief als assistent van Marine Le Pen in Parijs en was hij jarenlang verantwoordelijk voor de wekelijkse blog van oud-gediende Jean-Marie Le Pen.
Sanchez kan de massale stem op het Front National in zijn stad wel verklaren. „Hier in het zuiden van Frankrijk zuchten we onder de ravage die de massa-immigratie heeft aangericht”, zegt hij. „We verliezen onze Franse identiteit.”
Hij is zelf voor de helft van Spaansen bloede, maar dat is niet het type vreemde invloed waar hij zijn pijlen op richt. „Veel inwoners hier hebben hun wortels in Italië of Spanje. Dat is geen probleem, want we delen dezelfde joods-christelijke, Europese, cultuur. Ik doel op immigranten uit landen die onze cultuur niet delen. Hun massale aanwezigheid is zorgwekkend.”
Waar merkt u aan dat de Franse identiteit onder druk staat?
„Het probleem is dat de immigranten zich niet hebben aangepast aan de Franse cultuur, maar dat ze hun cultuur aan ons opdringen. Neem nu een recente kwestie in Parijs, waar moslims op straat aan het bidden waren, voor de moskee. Dat is niet acceptabel in een land waarin we de scheiding van kerk en staat hoog willen houden. Of denk aan moslima’s die in ziekenhuizen geen mannelijke verplegers aan hun bed willen. Het personeel van ziekenhuizen loopt daar in toenemende mate tegen aan.”
Spelen dergelijke kwesties ook hier in Beaucaire?
„Volop. We hebben hier veel immigranten, die hier mede neerstrijken vanwege het aangename klimaat. Hun aanwezigheid heeft zijn weerslag op de veiligheidssituatie. We doen er veel aan om die te verbeteren. De laatste drie jaar is het aantal agenten op straat in Beaucaire verdubbeld. Dat was nodig. We hebben bijvoorbeeld veel last van drugshandel, die hier gewoonweg een parallelle economie is geworden.”
Zijn vluchtelingen uit oorlogsgebieden zoals Syrië wat u betreft welkom?
„Nee, want ze hebben niet dezelfde cultuur als wij.”
En de christenen onder hen?
„Nee, want ook zij brengen problemen met zich mee. Er zijn andere landen in de regio die hen kunnen opvangen. Waarom moeten ze naar Frankrijk komen? Wij dragen met het Franse leger al bij aan een kostbare strijd in Syrië. Dat is onze bijdrage.
Daarbij komt dat er onder vluchtelingen ook jihadisten kunnen zitten. We hebben daarvan hier in Frankrijk de voorbeelden gezien. Het is onze verantwoordelijkheid hen buiten de deur te houden.”
De buurlanden van Syrië vangen al heel veel vluchtelingen op. Is het niet gewoon een kwestie van humaniteit om oorlogsslachtoffers te verwelkomen?
„De oorlog vindt daar plaats. We zijn als seculier, Europees land niet geroepen vluchtelingen uit een islamitische cultuur op te nemen.”
Wat is voor u het probleem: de radicale moslims of de islam?
„De radicale moslims. Het gaat om de excessen van een religie. Landen zoals Saudi-Arabië en Qatar hebben via allerlei kanalen grote invloed hier in Frankrijk, ook bijvoorbeeld via het voetbal. Ze oefen ook radicale invloeden uit op moskeeën. Dat is ernstig en kan niet in een seculier land.”
Rond Kerst heeft u een kerststal in het gemeentehuis geplaatst. Dat was volgens critici evenzeer ongepast in een seculier land.
Sanchez lacht. „Het is een regionale traditie. Veel mensen vinden het mooi, ook moslims die hier wonen. Er was veel belangstelling voor. Ik vind de stal primair een culturele traditie, niet per se een christelijke.
Als mensen vragen of er dan ook ruimte moet zijn voor islamitische uitingen in het gemeentehuis, zeg ik: natuurlijk niet. Hier in Beaucaire moet je de Franse cultuur kunnen opsnuiven. Als ik de Arabische cultuur wil opsnuiven, dan ga ik naar Marokko. Culturen zijn voor mij gelijkwaardig, maar we moeten de boel niet gaan vermengen.”
De voorzitter van de Federatie van Protestanten, François Clavairoly, hekelde onlangs het gebruik van religieuze taal en symbolen ter verdediging van een nationale identiteit. Is zo’n stal geen misbruik van christelijke symbolen voor politieke doeleinden?
„Voor mij is de stal niet per se religieus. Mijn ouders waren communistisch en niet echt gelovig, maar we hadden toch een kerststal in huis. Het is hier een traditie.”
Maar dan toch een van origine christelijke traditie.
„Ja, en Frankrijk is in die traditie geworteld.”
Hoe praktiserender Franse gelovigen zijn, hoe minder ze geneigd zijn op het Front National te stemmen, wijst onderzoek uit. Wat zegt dat u als verdediger van joods-christelijke waarden?
„Ik ken meelevende katholieken die links stemmen en anderen die Front National stemmen. Wat ik bedoel te zeggen is dat het christelijk geloof voor mij niet op dezelfde voet staat als bijvoorbeeld de islam. Het christendom is in Frankrijk deel van onze gemeenschappelijke geschiedenis. De islam niet.”
Het Front National is populair in Frankrijk, maar tegelijk leeft er bij een groot deel van de Fransen angst voor een Frankrijk waarin het Front National de scepter zwaait. Begrijpt u dat?
„Wij respecteren iedereen die van Frankrijk houdt, ongeacht kleur of achtergrond. Maar we accepteren het niet als leerlingen op scholen geen minuut stilte willen houden voor de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog of het zingen van de Marseillaise verstoren.”
Dit is het tweede deel in een serie in de aanloop naar de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen, zondag. Morgen in Puntkomma deel 3: de protestantse stem.
Wie is de Front National-stemmer?
Dé Front Nationalstemmer bestaat niet, zegt politicoloog prof. Emmanuel Négrier van de universiteit van Montpellier. „Er spelen veel factoren van verschillende aard mee in de stem op de partij”, zegt hij.
Négrier deed onderzoek naar de populariteit van de partij in de regio Languedoc-Roussillon, waarin ook Beaucaire ligt. De oude aanname dat de stem op het Front National met name gezocht moet worden in stedelijke gebieden met veel problemen zoals werkloosheid, behoeft volgens hem nuance. „Dat is zeker een factor, maar er is ook een stem uit overtuiging, vanwege de standpunten. In dorpen stemmen mensen bijvoorbeeld op het Front National omdat ze het traditionele leven daar willen behouden.”
De partronen lijken erop te wijzen dat het Front National dominanter is in regio’s die vanouds sterk rooms-katholiek zijn dan in vanouds protestantse regio’s. Négrier erkent dat de protestantse stem vanouds vaak links is, en de rooms-katholieke stem naar rechts neigt. Hij is echter voorzichtig met het trekken van harde conclusies. „Hoe praktiserender katholieken zijn, hoe vaker ze rechts stemmen, maar tegelijkertijd geldt dan: hoe minder ze geneigd zijn op het Front National te stemmen.”