Dat betoogde bisschop dr. G. de Korte van Den Bosch woensdag in Nijkerk tijdens een conferentie van de Confessionele Vereniging over ”semper reformanda”: de kerk moet altijd weer gereformeerd worden. Aanleiding was de herdenking van 500 jaar Reformatie. De Korte: „Ik wil 500 jaar Reformatie vieren vanwege de herontdekking van de rechtvaardiging door het geloof, uit enkel genade, maar een breuk vieren we niet, die gedenken we.”

De laatste decennia is er volgens De Korte een toenadering tussen Rome en Reformatie gekomen. Hij ziet dat als het werk van Gods Geest. „Onze overeenkomsten zijn momenteel veel groter dan onze verschillen. Wat ons bindt is de Heilige Schrift als bron van Godskennis, het geloof in de God van Israël en de menswording van God in Jezus Christus.”

De Korte waardeerde in de Reformatie vooral de liefde voor de Schrift en voor de Persoon van Christus en de „indrukwekkende liedcultuur.” Maar: „Uitdagingen voor het oecumenische gesprek zijn nog steeds: de kerk, de ambten en de sacramenten. Hoeveel legitieme pluriformiteit is er mogelijk? In de Rooms-Katholieke Kerk heb je een waaier van kloostertradities, maar de Reformatie kent eindeloze breuken en afsplitsingen. Weten de gelovigen echt dat de ene kerk anders gereformeerd is dan de andere?”

De Korte ziet bij protestanten een onderwaardering van het avondmaal. „Hoe orthodoxer, hoe minder het avondmaal wordt gevierd. Doe u uzelf niet tekort? Is het sacrament niet gelijkwaardig aan het Woord?”

Dr. R. de Reuver, scriba van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), typeerde de Reformatie als een geestelijk proces dat heel de kerk en heel het leven raakt. „De Reformatie is geen voltooid verleden tijd. Zij is niet mislukt omdat het stukwerk is, maar is een voor kerk en wereld noodzakelijke, voortgaande beweging van Gods Geest. ”Semper reformanda” is een appel om steeds weer terug te keren naar de kern en te leven als vrije mensen die één Heer volgen, Christus, en die weten van het Koninkrijk dat komt.”

De Reformatie is volgens dr. De Reuver niet alleen iets van protestanten, maar van alle kerken en christenen. Vandaar dat de PKN op 31 oktober de Reformatie niet alleen als „protestants feestje” herdenkt, maar in gemeenschap met onder meer de Rooms-Katholieke Kerk. „Alleen samen zijn we kerk, delend in de aan Israël geschonken verwachting, samen met anderen. Wij doorgronden het Evangelie niet. Daarvoor hebben we elkaar nodig. De Geest van God verbindt mensen met God en met elkaar. De kerk is een geloofsgemeenschap, de plek waar mijn unieke stem mag meedoen in het grote koor van alle plaatsen en eeuwen.”

Dr. I. Terlouw, protestants predikante in Tollebeek, zei dat de Reformatie een grote verscheidenheid aan kerkgenootschappen heeft voortgebracht die veel mensen verdrietig maakt. Maar voor het bestuurslid van het Evangelisch Werkverband is het juist een zegen. „Mensen zijn tevreden met hun kerk. Ze voelen zich er thuis. Hun tevredenheid wordt onder andere gevoed door de ruimte die ze ervaren. De kerk staat mijns inziens voor de uitdaging die ruimte te scheppen.”

Niet de preek, maar Christus moet centraal staan in de kerk, aldus ds. Terlouw. De kerk van de toekomst zal er volgens haar een zijn waarin evangelische spiritualiteit een plek heeft, al heeft die „niet het alleenrecht.” „Want die spiritualiteit werkt eenvoudigweg niet voor iedereen. Niet iedereen heeft een verlangen naar een diepere relatie met God. In een vermoeide maatschappij verlangt men eerder naar minder. Daarom heeft de kerk van de toekomst ook een meer mensgerichte spiritualiteit nodig die zich hecht aan het gewone leven om dit te herwaarderen vanuit de liefde van Christus.”