Daarmee wijkt het hof fundamenteel af van het vonnis van de rechtbank in Rotterdam van vorig jaar.

Het hof vindt dat Bart van U. weliswaar leed aan een ernstige psychiatrische stoornis, maar dat er daarnaast ook reële overwegingen een rol speelden bij de moorden op oud-minister Borst in 2014 en zijn zus Loïs in 2015.

Het gerechtshof veroordeelt Bart van U. tot doodslag op de beide slachtoffers. Van het juridisch zwaardere misdrijf moord is geen sprake.

In navolging van het Pieter Baan Centrum vindt het hof dat Van U. sterk verminderd toerekeningsvatbaar is. Eerder kwam de rechtbank in Rotterdam tot de conclusie dat Van U. geheel ontoerekeningsvatbaar moest worden geacht. Doordat het hof op een principieel ander spoor zit, kan Van U. nu wel een celstraf worden opgelegd.

Het hof vindt dat Van U. bij die levensberovingen ,,weliswaar in overwegende mate, maar niet volledig” werd gedreven door zijn stoornis. Die betreft een chronische psychose in het kader van schizofrenie. Hij lijdt aan wanen.

Zo wees het hof erop dat Bart van U. niet per se ziekelijke ,,boosheid en wraak” kan hebben gehad jegens Borst (81), vanwege haar inspanningen voor euthansiewetgeving. ,,Vanwege zijn geloofsachtergrond had Van U. persoonlijk grote moeite met euthanasiewetgeving.”

Ook stelde het hof dat Bart van U., ondanks zijn ziekelijke stoornis, er van ,,doordrongen was dat het doden van mensen strafbaar is. Hij wist van het: ,,Gij zult niet doden.” In het christelijke gezin waarin hij opgroeide, is hem dat van kindsbeen ingescherpt. Hij was in enige mate in staat afwegingen te maken.”

Het hof hecht weinig waarde aan het verhaal van Van U. dat hij op 7-jarige leeftijd een ,,goddelijke ingeving” kreeg om degene die verantwoordelijk is voor euthansiewetgeving te doden. Het hof wees erop dat op dat moment die discussie niet eens speelde.

Ook bij de moord op zijn zus Loïs (43) speelden er voor Van U. reële zaken, en werd hij niet alleen maar gedreven door ziekelijke wanen, benadrukte het Haagse hof.

Dat wees erop dat Van U. boos was op zijn zus, omdat hij haar woning in Rotterdam moest verlaten wegens een verbouwing. Bart van U. woonde in bij zijn zus. Tegelijk werd Van U. in die periode rond de moord op zijn zus gedreven door ziekelijke wanen. Hij was kennelijk bang dat zijn zus hem wilde laten opnemen in een psychiatrische inrichting en euthanasie op hem wilde laten plegen.

Alles afwegend vindt het hof dat Van U. dus ook bij de moord op zijn zus Loïs ook werd gedreven door ‘’gezonde” motieven. ,,Hij werd niet alleen maar beheerst door een allesoverheersende angst.”

Het hof stelde donderdag dat de exacte toedracht van de moorden op Borst en de zus van Bart van U. niet helder is geworden. ,,Van U. heeft tijdens de onderzoeksperiode in het Pieter Baan Centrum en ook tijdens de rechtszittingen slechts zeer selectief en summier antwoord willen geven op vragen. Terwijl die antwoorden verregaand inzicht hadden kunnen geven in de misdrijven.”

Van U. heeft bij de moorden ,,buitengewoon gewelddadig” gehandeld, stelde het Haagse gerechtshof. ,,De slachtoffers zijn met messteken omgebracht in hun woningen. Juist een plek waar ze veilig zouden moeten zijn. Het leed dat de nabestaanden is toegebracht, is niet in woorden te vatten.”

De moord op Borst veroorzaakte niet alleen in haar directe familiekring ,,grote ontzetting”, maar leidde ook tot ,,maatschappelijke beroering”, gaf het gerechtshof aan. ,,Dit vanwege de politieke positie van Borst, die inspanningen had verricht om de euthanasiewetgeving ingang te doen vinden.”

De familie Van U. zegt donderdagmiddag in een schriftelijke verklaring tevreden te zijn met het oordeel van het hof. ,,De rechters hebben ingezien dat Bart wel degelijk 'eilandjes van gezond verstand' heeft.”

De familie vindt dat het hof het vonnis op indrukwekkende wijze heeft verwoord. Ook de wijze waarop het hof zowel de gevoelens van de familie Van Urk en de familie Borst als de geschokte rechtsorde heeft meegewogen. Twee jaar na de dood van dochter en zus Loïs komt er voorlopig een einde aan een periode die de familie continu heeft bezig gehouden. Voorlopig omdat de familie zich er terdege van bewust is dat na de gevangenisstraf nog een lange periode van tbs volgt. Deze afschuwelijke moorden hebben een impact op de familie. Voor hen betekent het levenslang.”