De overheid moet de beroepsvisserij op het IJsselmeer beperken, vinden de drie IJsselmeerprovincies. Gebeurt dat niet, dan dreigen ze dit voorjaar geen vergunningen af te geven voor de visserij op schubvis.
Dat blijkt uit een brief die het Friese provinciebestuur aan staatssecretaris Van Dam van Economische Zaken heeft gestuurd. De brief is mede ondertekend door de provincies Noord-Holland en Flevoland, de Nederlandse Vissersbond, Sportvisserij Nederland, samenwerkingsverband Het Blauwe Hart en Vogelbescherming Nederland.
In de brief, die donderdag door Sportvisserij Nederland op zijn website werd geplaatst, laken de organisaties het feit dat er sinds de presentatie van het Masterplan Toekomst IJsselmeer –binnenkort drie jaar geleden– nog niets terecht is gekomen van een sanering van de IJsselmeervisserij. „Er zijn te veel vergunningen en met het huidige wettelijke beheersstelsel zijn er te veel (potentieel) inzetbare netten.”
Het masterplan moest de weg vrijmaken naar een herstel van de visstand in het IJsselmeer en een duurzame toekomst van de beroepsvisserij. De opstellers braken destijds een lans voor een driejarige stand-still van de visserij op schubvis (snoekbaars, rode baars, brasem en blankvoorn), waarvan de stand een historisch dieptepunt had bereikt. De visserij op paling ligt sowieso al acht maanden per jaar stil.
De vissers eisten een warme sanering: de overheid zou hun vangstrechten moeten uitkopen. Het ministerie heeft echter herhaaldelijk laten weten daar geen geld voor over te hebben.
De briefschrijvers doen „een dringend beroep” op Van Dam om op dat standpunt terug te komen. Reden daarvoor is dat de visstand alleen maar verder achteruit gaat. Onderzoek door Wageningen Marine Research (het vroegere visserijonderzoeksinstituut Imares) meldde in 2016 een „instorten” van het brasembestand en een verdere teruggang bij de andere schubvissoorten. „Dit kan zo niet langer doorgaan”, vinden de organisaties.
Het ministerie wees er vrijdagmiddag in een reactie op al aangegeven aangegeven te hebben dat er sprake is van een ernstige situatie. „Het gaat niet goed met de schubvisbestanden in het IJsselmeer. Voor de visserij op het IJsselmeer is het vijf voor twaalf. We komen op korte termijn met een aanpak voor de toekomst.”
Uitkoop van vissers vergt volgens de brief 5 tot 7 miljoen euro. De organisaties vinden dat „een relatief laag bedrag” in vergelijking met het geld dat naar natuurherstel in het IJsselmeer gaat en de opbrengst van andere economische activiteiten in het IJsselmeer, zoals de exploitatie van windparken en de winning van zand. Ze verwijzen hierbij naar de aanleg van de Markerwadden en een vismigratierivier in de Afsluitdijk, die beide 70 miljoen euro kosten.
Als de staatssecretaris niets doet, schuift het probleem opnieuw door naar de provincies, stelt de brief. Die dreigen dit voorjaar geen vergunning meer te geven voor de visserij op schubvis. Zo’n vergunning is verplicht volgens de Wet Natuurbeheer. „De beschermde watervogels hebben vis nodig als voedsel. Mochten de provincies wel een vergunning verlenen, dan zullen andere partijen dit vrijwel zeker gaan aanvechten”, aldus de briefschrijvers. Ze trekken daarbij een parallel met de spieringvisserij, die in het verleden diverse keren tot in de rechtszaal is bevochten door Vogelbescherming Nederland.
Als de vergunning er niet komt, raken volgens de Friese gedeputeerde Johannes Kramer „tientallen vissersgezinnen” in juli hun inkomen kwijt. Bovendien zal de illegale visserij toenemen, waarschuwen de briefschrijvers. De laatste twee jaar, toen de visserij op schubvis al drastisch was beperkt, heeft toezichthouder NVWA veel illegale netten in beslag genomen.
