Intensievere Europese samenwerking op het gebied van veiligheid en defensie is een stap dichterbij. De EU-ministers van Defensie en Buitenlandse Zaken stemden maandag unaniem in met een uitvoeringsplan van EU-buitenlandchef Federica Mogherini dat Europa ‘strategische autonomie’ moet geven.
Het betreft bijvoorbeeld uitbreiding en betere coördinatie en planning van de huidige zeventien (civiele of militaire) EU-missies. De lidstaten gaan kijken of daar een nieuw militair hoofdkwartier voor moet komen. Verder gaat het om samenwerking op het gebied van planning, onderzoek, ontwikkeling en aanbesteding, waarbij het de bedoeling is dat de budgetten worden verhoogd.
Mogherini herhaalde dat het niet gaat om een Europees leger, maar om een „geloofwaardiger en effectiever” defensiebeleid zonder dat wordt gedubbeld met de activiteiten van de NAVO.
„Je kunt enorm veel winst halen uit het feit dat je samenwerkt”, aldus minister Bert Koenders. „We hebben bijvoorbeeld nu zestien verschillende soorten vliegtuigen. De krijgsmachten werken nu te veel naast elkaar, dat kan veel efficiënter.”
„In feite gaat het natuurlijk wel in de richting van een Europees leger, maar er komt niet één generaal of hoge vertegenwoordiger die het aanstuurt”, zei Koenders, die herhaalde tegen zo’n Europese krijgsmacht te zijn. Hij sprak van een „strategisch moment”. „Want Europa is omringd door instabiele landen en autocratische regimes. Als wij geen macht projecteren of stabiliteit exporteren, dan zullen we problemen naar binnen halen.”
De bewindsman is blij met de „zeer constructieve” houding van de Britten, die ondanks hun aangekondigde vertrek uit de EU betrokken blijven bij EU-missies. „Dat is belangrijk, mede omdat zij 30 procent van de Europese vlootcapaciteit hebben.”