Trumps ethische agenda biedt meer hoop dan die van Clinton
Vorige week was iedereen er nog van overtuigd: Donald Trump zou bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen het onderspit delven. En velen dachten daar stilletjes achteraan of zeiden hardop: „Dat is maar goed ook.”
Inmiddels weten we dat het onwaarschijnlijke werkelijkheid is geworden. Trump viert zijn triomfen en Clinton zit verslagen en mokkend in haar kantoor. Dinsdagmorgen om halfnegen onze tijd gaf ze met duidelijke tegenzin haar verlies toe. Daarmee is na een vuile campagne gevolgd door een spannende eindsprint de verkiezingsstrijd ten einde.
Amerika en de wereld zullen eraan moeten wennen dat de apolitieke zakenman Trump de nieuwe president van de VS is. Dat zal niet eenvoudig zijn omdat de Republikein op veel punten nog geen concrete plannen heeft gepresenteerd. Het ongewisse en –erger– het onberekenbare van de nieuwe president is een risicofactor.
Van belang is in ieder geval dat Trump goede raadgevers om zich weet te verzamelen. Of hij dat doet, weet nog niemand. Moedgevend is wel dat hij de bezadigde en ervaren Mike Pence als vicepresident heeft gekozen. Wanneer hij mensen met vergelijkbare ervaring en capaciteiten aantrekt, en –vooral– naar hen wil luisteren, zal dat de stabiliteit ten goede komen.
Ondanks de grilligheid van Trump hebben veel conservatieve Amerikanen, vooral van orthodox-christelijken huize, hun stem aan de Republikein gegeven. Hun belangrijkste overweging is dat daarmee het gevaar van de progressieve Clinton gekeerd zou kunnen worden. Dat is hun gelukt.
Gedurende de campagne is er door evangelicale leiders meer dan eens op gewezen dat Clinton belangrijke ethische thema’s als de liberalisering van abortus of homo-emancipatie wilde stimuleren. Alsof er –met name op het laatste punt– onder de regering-Obama al niet genoeg was gaan schuiven.
De hoop is dat met de komst van Trump hier verandering in komt. Hij heeft dat ook beloofd. Gegeven het feit dat de Republikeinen bij de verkiezingen hun meerderheid in de Senaat en in het Huis van Afgevaardigden hebben behouden, lijkt de nieuwe president alle ruimte te hebben om een forse koerswijziging in te zetten op ethisch gebied.
Toch heeft de geschiedenis geleerd dat gedane zaken geen keer nemen. Tijdens de ambtsperiode van president Reagan werd de bestaande abortusregeling ook niet teruggedraaid, hooguit minderde de liberalisering op ethisch terrein vaart. En dat kan als winst beschouwd worden. In die zin biedt Trump hoop.
Misschien wel de belangrijkste kans om een wissel om te zetten, ligt er voor Trump in de benoeming(en) voor het hooggerechtshof. In ieder geval moet er één vacature worden opgevuld. Maar gelet op de leeftijd van verschillende opperrechters zou hij tijdens zijn ambtsperiode weleens meerdere benoemingen kunnen moeten doen. Door op die post conservatieve juristen te zetten, zou Trump een bijdrage kunnen leveren aan het keren van de decadentie die de reikwijdte van zijn eigen ambtstermijn overschrijdt. Dat zou dan de grootste winst zijn.