Keus voor president VS is onmogelijk dilemma
Europeanen die de Amerikaanse presidentsverkiezingen volgen, blijven zich verbazen. Hoe is het mogelijk dat in het land dat decennialang model stond voor de democratie zo’n duo kandidaat staat? En wat te denken van de grofheden en vuilspuiterij die in de strijd om het machtige ambt allemaal over het politieke toneel gaan?
Vanwege zijn manier van optreden gaat de aandacht van de media vooral uit naar de Republikein Donald Trump. Zijn onbehouwen optreden, zijn ongenuanceerde uitspraken, zijn enormiteiten, ze blijven dag in dag uit verbazen.
Dankzij dit gedrag van Trump blijft de Democraat Hillary Clinton in de schaduw. Natuurlijk, zij heeft een lange staat van politieke dienst en is dus beter bekend. Ze zegt de dingen iets gepolijster. Trekt daardoor dus minder de aandacht. Voor Clinton is het vooral van belang om stil toe te kijken. Hoe groter de verbijstering over Trump, hoe meer stemmen zij binnenhaalt.
Toch is het een illusie te denken dat een presidentschap van Clinton zo veel beter zal zijn dan een regering door Trump. Ook zij heeft smerige handen. Zij rommelt met geld, met e-mails en –vooral– zij is op het terrein van belangrijke ethische kwesties heel vooruitstrevend. Denk hierbij aan abortus en aan homo-emancipatie. Clinton wil het geweten van Amerikanen radicaal omturnen. Wie vasthoudt aan oude waarden, kan onder haar bewind een outcast worden.
Hoe Trump over verschillende ethische onderwerpen denkt, is niet helemaal duidelijk. Ten aanzien van abortus pendelt hij tussen pro life en ”pro choice”. Hetzelfde lijkt hij te doen in de discussie over homo-emancipatie. Het is allemaal weinig consistent. Bovendien lijkt Trump niet stuurbaar. Hij gaat vooral zijn eigen gang en slaat de raad van gematigde adviseurs in de wind.
Een echte keus maken is bijna onmogelijk. Dat tekent de crisis waar Amerika in terecht is gekomen. In brede lagen van de samenleving heersen verwarring en onvrede.
Een groot deel van de Amerikaanse bevolking heeft genoeg van het politieke establishment. President Obama trad aan met een boodschap van hoop, verwachting en vernieuwing. Miljoenen geloofden daar ook in, niet het minst door de innemende manier waarop hij zijn boodschap bracht. Nu, bijna acht jaar later, blijkt dat die hoop voor het overgrote deel in rook is opgegaan. Internationaal hebben de VS veel terrein prijs moeten geven. In het binnenland zijn de rassentegenstellingen weer opgelaaid. Ook als het gaat om de economie leeft er onvrede, ondanks het feit dat Obama het op dat gebied niet zo slecht heeft gedaan.
Daar komt bij dat het Congres, waar de Republikeinen de meerderheid hebben, verweten wordt te weinig daadkracht te tonen. Het is alleen maar druk met het remmen van Obama. Het gebrek aan daadkracht en het gemis aan leiderschap creëren de voedingsbodem waarop het populisme van Trump kan gedijen en waar per saldo Clinton garen bij spint. Met als gevolg dat zij op dit moment de meeste kans maakt om president te worden. Inderdaad, een politicus vanuit het establishment.