DORDRECHT. Ds. H. Hofman was voorheen zendingspredikant in Bolivia, later predikant te Sioux Center (VS), sinds 2012 predikant van de gereformeerde gemeente te Dordrecht, en zal binnenkort verhuizen naar Kalamazoo (VS), waar hij het beroep van de Netherlands reformed congregation heeft aangenomen. Ds. Hofman kent de materie van de werkvergunning voor buitenlandse voorgangers. Aan hem enkele vragen.
Er wordt, volgens een onderzoek van Trouw, massaal gepreekt zonder vergunning, door buitenlandse imams, priesters en voorgangers. Bestuurders van kerken en moskeeën kennen kennelijk de wet niet.
„Het lijkt me belangrijk dat binnen het kerkverband hierop wordt toegezien, via bijvoorbeeld een daarvoor in aanmerking komend deputaatschap. In de Netherlands Reformed Congregations heb je een ”Legal Advisory Committee”, dat kerkenraden hierover adviseert. Ik begrijp dat niet elke kerkelijke gemeente dit soort wetgeving helder op het netvlies heeft. Wat betreft Nederland was ik er niet van op de hoogte dat deze wetgeving hier ook speelt.
De laatste jaren is men in de VS zeer streng geworden op wat nu speelt in Nederland. Ik weet van predikanten die in de VS preken en geen werkvergunning hebben, dat zij hun reiskosten mogen declareren, maar vervolgens geen sprekersvergoeding (dus loon) mogen ontvangen. Echter, „op de zak preken” mag weer wél, en dat wordt dan ook gedaan. Dat wordt een ”free will offering” genoemd. Welnu, soms pakt dat voordelig uit voor de dienaar in kwestie.”
Wat zijn uw eigen ervaringen in dit opzicht: heeft u weleens problemen ervaren? Wat zou u derden adviseren die er problemen mee hebben?
„In Nederland ben ik hier als ”buitenlander” nooit tegen aangelopen. Eerlijk gezegd nooit aan gedacht zelfs. Omdat ik Amerikaans staatsburger ben, moesten wij als gezin een verblijfsvergunning aanvragen toen we ons vier jaar geleden in Nederland vestigden. Op basis van oud-Nederlanderschap heb ik deze vergunning gekregen, en op mijn ID-kaart staat: „Arbeid toegestaan.” Er is echter op Schiphol nog nooit specifiek naar gevraagd, dus vraag ik me af of de marechaus- see, de Belastingdienst en de arbeidsinspectie zélf wel op de hoogte zijn van deze wetge- ving. Meestal kijkt de douane je amper aan als je op Schiphol de grens passeert. Laat staan dat ze vragen of je komt werken.
In Canada ben ik er meerdere keren mee geconfronteerd toen ik als student daar een zondag kwam preken. Mijn advies in dezen is altijd: bij de grens geen woord te veel zeggen, nooit liegen (natuurlijk niet) en strikt antwoord geven op de gestelde vragen: „Worden reiskosten vergoed?” „Ja.” „Krijgt u een vergoeding?” „Ja, een ”speakers’ fee”.” Menig keer vroeg de beambte waarover ik van plan was te gaan preken. Welnu, die informatie wilde ik hem wel uitgebreid vertellen. Toen mijn vader eens hetzelfde overkwam, kreeg hij spontaan mee: „Praise the Lord!” Overigens vond ik het weleens vermakelijk dat sommige medebroeders het altijd lukte om zonder al te veel problemen binnen te komen, terwijl anderen vrijwel altijd gegrild werden…
Eerlijk gezegd: als het onwettig was dat ik voorheen in Nederland heb gepreekt zonder werkvergunning, kan ik naar eer en geweten zeggen dat ik het in Nederland in onwetendheid heb gedaan, én er in de VS belasting over heb betaald. Om het door bedrog ontvreemde nu viervoudig weder te gaan geven, lijkt mij meer een hoofdbreken dan een oplossing voor de Belastingdienst.”
Religieuze dienaren uit het buitenland moeten dus een werkvergunning hebben. Is dat ook niet een goede zaak, waardoor moskeeën niet zomaar onbelemmerd imams kunnen aantrekken uit Turkije en Marokko?
„Helemaal mee eens. Vrijheid van meningsuiting is een belangrijke vrijheid, die echter wel haar grenzen heeft. Helaas zie je dat hier steeds meer misbruik van gemaakt wordt. De preken van haatimams die Nederland bezoeken om hun radicale ideeën te verkondigen, vallen hier zeker onder. Het is zaak dat de overheid de vinger aan de pols houdt, zodat er van de preekstoel geen steekstoel gemaakt wordt.”
