Binnenland

Zomerstorm van 1674 verwoestte Utrechtse Domkerk

UTRECHT. De zomerstorm van zaterdag was de zwaarste sinds de metingen van het KNMI begonnen, maar niet de zwaarste uit de Nederlandse geschiedenis. De storm van 1674 verwoestte honderden huizen, tientallen kerktorens en zes kerken.

Enny de Bruijn
27 July 2015 11:57Gewijzigd op 15 November 2020 20:41
De Domkerk in Utrecht. beeld Het Utrechts Archief
De Domkerk in Utrecht. beeld Het Utrechts Archief

Op 1 augustus 1674 trekt een onwaarschijnlijk hevige storm tussen 6 en 9 uur ’s avonds een spoor van vernielingen door het hele land. Daken worden van huizen gerukt, torenspitsen knappen af, kappen waaien van molens. Het ergst is het in twee smalle stroken die van zuid naar noord door de westelijke helft van het land lopen. Daar sneuvelen de meeste gebouwen, waaronder zes kerken: die van Hellouw, Asperen, Utrecht, Den Ilp, Hoogwoud en Hippolytushoef.

Twee medewerkers van het KNMI maakten jaren geleden een reconstructie van de gebeurtenissen en schreven daarover het artikel ”De zomerstorm van 1674”, te lezen op de KNMI-website. Zij vermoeden dat het niet alleen om een zware storm met hevige rukwinden ging. Omdat er sprake is van twee smalle stroken waarin de ravage het ernstigst is, lijken er ook twee tornado’s tot ontwikkeling te zijn gekomen. De ooggetuigen van 1674 noemen de karakteristieke slurf niet, maar die kan verborgen geweest zijn achter de wolken.

De schade van de storm is het ergst in de stad Utrecht. De torenspitsen van bijna alle Utrechtse kerken worden door de storm meegenomen, net als trouwens talloze torens en torenspitsen in het hele land. Alleen al in de omgeving van Utrecht sneuvelen die van Jutphaas, Bunnik, Houten en IJsselstein. Maar de hoge Dom­toren blijft onbeschadigd overeind staan, terwijl vlak ernaast het kwetsbare middenschip van de Dom, iets te karig van steunberen voorzien, totaal instort.

De ravage is enorm, en de Utrechtenaren zijn diep onder de indruk. De Utrechtse predikant Jodocus van Lodenstein beschouwt de gebeurtenissen als een waarschuwing van God, en roept in de eerstvolgende kerkenraadsvergadering zijn medebroeders ertoe op om nu ernstig werk te gaan maken van een nadere reformatie van de kerk.

De puinhopen van de Dom zijn vele tientallen jaren later pas opgeruimd. En nog altijd herinnert het huidige Domplein, tussen de Domkerk en de Domtoren, aan de gebeurtenissen van 1674.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer