De kerk dateert uit 1868 en is samen met het verenigingsgebouw rijksmonument. De bouwstijl van de hoofdvorm is neoclassicistisch. De decoratieve elementen geven de kerk een opvallend karakter. De toren heeft een ingesnoerde naaldspits. De luidklok hangt sinds 26 maart 1948 in de toren, ter vervanging van de vorige, die in 1943 door de Duitsers werd geroofd. Het orgel is nog het eerste dat in De Hege Stins dienstdoet. Het werd op 2 april 1888 in gebruik genomen na een bouwtijd van ongeveer anderhalf jaar, door Johan Frederik Kruse.

De protestantse gemeente van Oostermeer –in 2006 gingen de hervormde gemeente en de gereformeerde kerk samen– maakt gebruik van het gebouw. De gemeente telt 950 leden en heeft 2 predikanten in dienst.

In 2012 vond een restauratie plaats van De Hege Stins. De afgelopen twee jaar zijn door een ploeg vrijwilligers veel zaken aangepakt. Het verbindingsstuk werd aan de voorzijde voorzien van een nieuwe luifel en gevelpuien. Aan de achterzijde vond een uitbreiding plaats. Om de tussenbouw zo onopvallend mogelijk aan te laten sluiten bij het kerkgebouw is deze aansluiting in glas uitgevoerd. Er zijn nieuwe toiletgroepen gekomen met alle noodzakelijke voorzieningen, evenals een nieuwe professioneel ingerichte keuken. In de bijkeuken is er gelegenheid om te douchen. In het laatste deel van de uitbreiding werd het jeugdhonk gerealiseerd. De inrichting en het schilderwerk zijn geheel door jongeren en hun leiding uitgevoerd.

De grote glasvlakken zijn voorzien van stroken transparante raamfolie waarin alle straat­namen van Oostermeer zijn uitgesneden. „Hierdoor komt tot uiting dat De Hege Stins kerk is voor het hele dorp”, zegt Wopke Wobbes, vrijwilligerscoördinator tijdens de verbouwing.

De grote zaal is voorzien van akoestische vouwpanelen waardoor deze in tweeën is te delen. De aula, eigendom van begrafenisvereniging De Laatste Eer, is geheel gemoderniseerd. De gebouwen zijn voorzien van nieuwe technische installaties zoals stroom, gas, water, rioleringen, ventilatie, vloerverwarming, telefoon, internet, zonnepanelen op het dak, beeld en geluid. „Eigenlijk kun je zeggen dat we alles hebben aangepakt wat mogelijk was.”

Bij het project waren ongeveer 120 vrijwilligers betrokken. De totale kosten van restauratie, verbouw en uitbreiding kwamen uit op zo’n 7 ton. Volgens Wobbes heeft de verbouwing de gemeenschapszin een positieve impuls gegeven. „Dit bleek door de grote betrokkenheid van de bevolking, zowel leden van onze kerkgemeenschap als niet-kerkleden uit ons dorp.”

De wekelijkse verslaggeving op de website van de protestantse gemeente van Oostermeer speelde een belangrijke rol bij het versterken van die betrokkenheid. „Sommige oud-inwoners, zelfs uit het buitenland, hebben de opening meegemaakt.”

Wat betekenen het kerkelijk leven en De Hege Stins voor Oostermeer?

„De Hege Stins wil een echte dorpskerk zijn. In de gebouwen vinden niet alleen kerkelijke, maar ook dorpsactiviteiten plaats. Zondags is er de eredienst, kinder­kerk voor zes groepen, Rock Steady en Rock Solid voor de tiener- en jeugdgroepen. Door de week zijn er jeugdclubs, catechisatie, werkcafé, repetitie van vier verschillende koren, muziekgroepen, de damclub en vergaderingen van verenigingen uit het dorp maar ook daarbuiten. Tevens is De Hege Stins trouwlocatie en zijn er mogelijkheden voor feesten en partijen, theater-, toneelvoorstellingen en exposities. Op dit moment is er een tentoonstelling ingericht over Dam Jaarsma (zie kader). Door al deze mogelijkheden heeft De Hege Stins een duidelijke centrumfunctie; het gebouw levert een belangrijke bijdrage aan het ”mienskip” –letterlijk: gemeenschap– zijn.”

Jullie doen voor de eerste keer mee aan Tsjerkepaad. Wat zijn jullie verwachtingen?

„We rekenen op een grote toestroom van belangstellenden. Er zijn 24 vrijwilligers betrokken bij de organisatie van Tsjerkepaad. Wij hopen dat het een belangrijke bijdrage zal leveren aan het gemeenschap-zijn in Friesland. Leeuwarden, de Friese hoofdstad, is in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa met als thema ”Mienskip”. Want ”mienskip” vindt plaats in de hele provincie, niet alleen in de steden maar vooral op het platteland.”

Wat is een goed reden om naar Oostermeer te gaan?

„Het dorp heeft veel zandpaden om te wandelen en te fietsen. Fietsen zijn te huur bij de fietsenzaak aan het Breed. Rondom het Breed zijn terrassen. Een bezoek is te combineren met de Dam Jaarsma-tentoonstelling in De Kjellingen aan het Harstepaed. Routekaarten zijn verkrijgbaar bij Alles Under ien Dak aan de E. M. Beimastraat. Ook een bezoek aan openluchtmuseum De Spitkeet te Harkema, De Kruidhof te Buitenpost, het Klompenmuseum in Noordbergum en het streekmuseum te Bergum zijn de moeite waard.”

Ruim 250 Friese kerken openen tot en met 13 september op zaterdagmiddag hun deuren. Wekelijks wordt een van de deelnemende kerk voor het voetlicht gehaald.

www.tsjerkepaad.nl voor deelnemende kerken.

Expositie over Dam Jaarsma

Het is honderd jaar geleden dat meester­verzamelaar Dam Jaarsma (1914-1991) werd geboren in de gemeente Tietjerksteradeel, in Ooster­meer. Ter gelegenheid van zijn honderdste geboortedag worden tal van activiteiten en exposities georganiseerd. Onderwerp voor de expositie ”Chique getreurd” in De Hege Stins zijn de door Dam Jaarsma verzamelde objecten rondom rouw, aangevuld met divers tweedimensionaal werk over de oude toren en begraafplaats van Oostermeer. Daarnaast is er een drieluik te zien zijn dat op initiatief van Dam Jaarsma door Aizo Betten in 1964 werd gemaakt voor de vrijzinnig hervormde vereniging te Oostermeer.