Minister Hennis maakt zich zorgen. De krijgsmacht kampt met een groot tekort aan jonge militairen, verzuchtte ze woensdag. De organisatie lijkt een omgekeerde piramide. Veel ouderen, weinig jongeren.

Defensie beleeft roerige tijden. Landmacht, luchtmacht en marine moeten samen 1 miljard euro bezuinigen, 12.000 banen schrappen en 6000 mensen op straat zetten. Tegelijkertijd zoekt de krijgmacht zo’n 4000 nieuwe manschappen. Wie het snapt, mag het zeggen.

„De situatie oogt verwarrend”, erkent Defensie-woordvoerder Klaas Meijer. De organisatie schrapt volgens hem vooral onder sterren en strepen in staffuncties, om weer naar een normale piramide toe te groeien. Kleine top, brede onderlaag.

Defensie blijft tegelijk nieuwe manschappen nodig hebben, legt Meijer uit. Vooral jonge soldaten –en officieren– voor eenheden in het veld. Daarvoor is elk jaar zo’n 3000 tot 4000 man nodig, ter vervanging van vertrekkend personeel. Schepen moeten immers blijven varen, pantservoertuigen blijven rijden.

De nieuwe werving van Defensie-personeel verloopt nog niet vlekkeloos. Na de aankondiging van de ingrijpende bezuinigingen in 2010 zijn alle wervingsactiviteiten abrupt gestaakt. „Niet verstandig achteraf. Defensie is daarmee z’n stevige positie op de arbeidsmarkt kwijtgeraakt. Het opstarten van nieuwe campagnes kost nu veel energie. „Het is net een mammoettanker.”

Toch lijkt de werving langzaam weer wat op stoom te komen. Het aantal aanmeldingen in het eerste kwartaal van 2013 ligt 33 procent hoger (1500 reacties meer) dan in dezelfde periode van vorig jaar. „De grote groep schoolverlaters moet echter nog komen”, vermoedt Meijer.

De vraag is of jongeren nog trek hebben in een baan bij een alsmaar krimpende krijgsmacht, waarbij het niet is uitgesloten dat ze straks alsnog op straat staan. „We bieden inderdaad niet langer een baan die automatisch duurt tot het pensioen”, legt Meijer uit. Nieuw personeel krijgt een tijdelijk contract aangeboden voor vier, acht of twaalf jaar.

Militairen worden vervolgens tussen hun 30e en 35e jaar ‘gewogen’. Wie goed functioneert, kan eventueel doorstromen. Toch mag slechts een klein deel blijven. „Anders zitten we straks weer met een verkeerde opbouw van soldaten en officieren.”

De personeelskrapte is het sterkst in de techniek en de zorg. „We zoeken vooral techneuten, artsen en piloten.” Voor één vlieger zijn heel wat aanmeldingen nodig. „Veel kandidaten vallen tijdens de selectie af.”

Defensie biedt aantrekkelijk en afwisselend werkt, betoogt Meijer. „Je kunt automonteur worden in de garage om de hoek, maar ook onder moeilijke omstandigheden in Afghanistan, waarbij collega’s afhankelijk zijn van jouw werk.”

Wie nog weinig gezien heeft van de nieuwe campagne, behoort waarschijnlijk niet tot de doelgroep. Defensie werft namelijk vooral via sociale media, Facebook en Twitter. Of via marktpaats.nl bijvoorbeeld. Te koop – Neuswiel F-16. Of: Te koop – Motor van een tank. Geïnteresseerden belanden bij het aanklikken op de wervingssite van Defensie.

Soms is een gerichte actie nodig. Voor tien, vijftien nieuwe onderzeeboot-techneuten bijvoorbeeld. Maar dat is dan ook een heel bijzondere baan: krappe werkplek, ver van huis, diep onder water. „Daar is een bijzonder soort mensen voor nodig.”