Ds. G. M. de Leeuw: Bedruktheid op Amerikaanse platteland na aanslagen
Op het agrarische platteland van de staat Iowa maakten de terroristische aanslagen van 11 september 2001 diepe indruk. De Nederlandse predikant G. M. de Leeuw was in 2001 voorganger in het plaatsje Rock Valley. „Amerikanen zijn vlot en humoristisch in hun doen en laten. Dat was toen ineens over.”
Ds. De Leeuw, tegenwoordig predikant van de gereformeerde gemeente in Ridderkerk, woonde in september 2001 net een halfjaar in de Verenigde Staten. Daarvoor stond hij vier jaar in het Canadese Lethbridge. Het nieuws over de aanslagen hoorde hij van een dochter in Nederland, die ’s ochtends vroeg belde. „Op dat moment was nog niet precies helder wat er aan de hand was. Ik zou samen met mijn vrouw twee bezoeken afleggen, we stonden op het punt om te vertrekken. Mijn eerste reactie was dan ook: Als we terug zijn proberen we meer te weten te komen.”
Bij het eerste adres waar de predikant kwam, bleek al snel dat er echt iets mis was. „Geleidelijk werd duidelijk hoe overweldigend deze aanslagen waren. We hebben het bezoek kort gehouden. Aansluitend heb ik bij het andere adres waar we kwamen alleen maar een gedeelte uit de Bijbel gelezen en een gebed gedaan. Het was zo overweldigend dat ik meteen terug wilde naar de pastorie.”
Aan het einde van de ochtend was de ernst van de aanslagen in het hele Middenwesten duidelijk. „Een ouderling belde me met het verzoek ’s avonds een speciale kerkdienst te houden. Dat hebben we gedaan. We kwamen bijeen met leden van Rock Valley, Sioux Falls en Sioux Center. De kerk zat overvol. Later kwam er trouwens ook een oproep van president Bush om gebedssamenkomsten te organiseren.”
De predikant herinnert zich nog goed welke aanblik de straten in Rock Valley die avond boden. „Het was leeg en stil. In alle dertien kerken in het dorp was een dienst. De sfeer was bedrukt. In de dagen daarna bleef dat. Waar je ook kwam, bij het tankstation of de supermarkt: het leek wel of alle glans van het leven was verdwenen. Amerikanen zijn vlot en humoristisch in hun doen en laten. Dat was toen ineens over.”
Voorafgaand aan de dienst las ds. De Leeuw een verklaring voor waarin hij de gebeurtenissen memoreerde. „Vervolgens heb ik gepreekt uit Openbaring 6. Daarin gaat het over de opening van de eerste zes zegels uit het boek met de zeven zegels. Er was grote aandacht.”
Ds. De Leeuw leidde in de navolgende week nog in diverse gemeenten speciale kerkdiensten naar aanleiding van de gebeurtenissen in New York, bij het Pentagon en in Pennsylvania. „Op dat moment was Amerika één. Politieke verschillen speelden niet meer. En al waren de plaatsen van de aanslagen ver weg, er was een sterkte verbondenheid merkbaar. Bovendien werden her en der mensen opgeroepen om in dienst te treden van het leger, omdat de regering degenen die de aanslagen hadden beraamd, wilde aanpakken.”
Helaas, aldus de sinds 2007 weer in Nederland woonachtige predikant, hadden de aanslagen niet als effect dat Amerika zich afkeerde van de zonde en de Heere ging zoeken. „Die hoop had ik eerlijk gezegd aanvankelijk wel. Maar toen ik de eerste zondag na de aanslagen door Sioux Falls reed om daar te gaan preken, waren de winkels open. Net als anders. Het kopen en verkopen ging gewoon door.”
De Ridderkerkse voorganger ziet de aanslagen van 2001 als „een van de voetstappen die voorafgaan aan Christus’ wederkomst. Het zijn waarschuwingen, waarmee de Heere nog wilde oproepen om de zonde te verlaten en Hem te zoeken. Een baptistenpredikant zei in de week na 11 september dat de aanslagen een straf zijn op de nationale zonden van de VS. De president heeft hem daar persoonlijk voor op de vingers getikt. Toch denk ik dat het waar is, al moeten we niet vergeten dat de plegers van de aanslagen persoonlijk verantwoordelijk zijn voor dit onnodige bloedvergieten.”
Ternauwernood
Bijna een jaar na de aanslagen preekte ds. De Leeuw in Clifton en in Franklin Lakes, vlak bij New York. Hij bezocht Ground Zero, de plek waar het World Trade Center stond. „Nog was alles niet opgeruimd. Dan voel je nog nadrukkelijker de ernst van de gebeurtenissen.” Hoewel geen leden van de Noord-Amerikaanse zusterkerken van de Gereformeerde Gemeenten omkwamen bij de aanslagen, „waren diverse leden in New Jersey sterk betrokken bij de omgekomenen. Een aantal leden werkte vlak bij het World Trade Center. Eén persoon had die ochtend een afspraak in het WTC. Hij is dus ternauwernood aan de dood ontsnapt.”