Belangrijkste feiten dinsdag 22/3:

Dag 4 operatie Odyssey Dawn | Gaddafi geen doelwit, zegt coalitie | Bombardementen gingen door in nacht van maandag op dinsdag | VS willen uitbreiding no-flyzone richting Tripoli | Amerikaans gevechtsvliegtuig neergestort, bemanning overleefde crash | Kabinet besloot zes F-16’s, een tanktoestel en een mijnenveger in te zetten |

22.41 uur – De Nederlandse bijdrage aan de NAVO-operatie in Libië kost in totaal ongeveer 20 miljoen euro. Dat heeft minister Hans Hillen van Defensie dinsdagavond gezegd. Het geld komt uit de HGIS, een potje op het ministerie van Buitenlandse Zaken waarin geld van meerdere ministeries zit voor internationale inzet.

22.18 uur – Rutte: Nederland levert zes F-16 gevechtsvliegtuigen, een tanktoestel waarmee vliegtuigen in de lucht van brandstof kunnen worden voorzien en een mijnenjager om een wapenembargo af te dwingen. Eventueel levert Nederland ondersteuning bij het tot stand komen van de no-flyzone. Er zijn 200 militairen betrokken bij de actie. Volgens minister Rosenthal zal de Nederlandse bijdrage maximaal drie maanden duren.

22.16 uur – Overzicht van de belangrijkste Nederlandse militaire missies van de afgelopen vijftig jaar.

22.08 uur – Persconferentie minister-president Rutte over Nederlandse bijdrage Libië kan elk moment beginnen, en is te volgen via Politiek24.

22.07 uur – Volgens NRC-politiek redacteur Mark Kranenburg is het volgende besloten tijdens de ministerraad: ‘De bijdrage van Nederland bestaat uit het sturen van zes F-16 gevechtsvliegtuigen, een tanktoestel waarmee vliegtuigen in de lucht van brandstof kunnen worden voorzien en de mijnenjager Hr. Ms. Haarlem die nu al in de Middellandse Zee vaart. Langs deze weg wil het Nederlandse kabinet een aandeel leveren in het toezien op naleving van het tegen Libië afgekondigde wapenembargo.’

22.01 uur – De Verenigde Staten verwachten dat binnen enkele dagen meer Arabische landen een bijdrage gaan leveren aan de interventie in Libië. Dat heeft een hoge Amerikaanse regeringsfunctionaris dinsdag gezegd.

21.12 uur – Frankrijk en de Verenigde Staten zijn het eens over de wijze waarop de commandostructuren van de NAVO kunnen worden gebruikt voor het steunen van de internationale coalitie die in Libië opereert. Er wordt niet vermeld hoe. Sarkozy, Obama en Cameron voerden dinsdagavond telefonisch overleg over de rol van de NAVO in Libië.

21.11 uur – Roemenië stelt een fregat beschikbaar voor de NAVO-operatie die het wapenembargo tegen Libië gaat controleren. Dat maakte president Traian Basescu dinsdag bekend. Het marineschip, de Regele Ferdinand, heeft een bemanning van meer dan tweehonderd marinemensen.

20.47 uur – De ministerraad is begonnen aan een extra vergadering over de Nederlandse bijdrage aan NAVO-acties in Libië. Minister Uri Rosenthal (Buitenlandse Zaken) zei dat het kabinet zal spreken over de vraag hoe Nederland een aandeel kan hebben in de uitvoering van de VN-resolutie over Libië. Na afloop van de ministerraad volgt een persconferentie, die te volgens is via Politiek24. Tijdstip van de persconferentie is nog niet bekend.

20.27 uur – Associated Press meldt dat de maandag vrijgelaten journalisten van de New York Times zijn misbruikt en bedreigd.

20.09 uur – De internationale coalitie bombardeert dinsdagavond opnieuw militaire doelen om de no-flyzone boven Libië af te dwingen. Buitenlandse verslaggevers meldden dat de Libische luchtafweer in Tripoli in actie is gekomen en dat explosies klinken in de stad.

19.48 uur – Volgens Reuters is Hussein El Warfali, hoofd van een van de batiljons van Gaddafi, gedood.

19.43 uur – De GPD-correspondent is somber over de opmars van de rebellen bij Ajdabya. „Hun wapens zijn te licht en ze staan vast.”

19.30 uur – Volgens de GPD-correspondent in Libië zijn er op de weg tussen Benghazi en Ajdabya ernstige gevechten geweest. „Alles is zo plat als een dubbeltje. Bevolking en rebellen uiterst blij.”

17.55 uur – Nederland wil met F-16-gevechtsvliegtuigen, een mijnenjager en een tankvliegtuig meedoen aan de internationale militaire operatie in Libië. Dat hebben ingewijden dinsdag gemeld. Het kabinet komt dinsdagavond bijeen om hierover een besluit te nemen.

17.35 uur – Frankrijk zal geen grondtroepen naar Libië sturen, zei premier Francois Fillon dinsdag in het parlement. Zo’n idee is volgens hem „expliciet uitgesloten”. „We voeren geen oorlog tegen Libië, maar een campagne om de burgers te beschermen”, zei de premier.

16.34 uur – Het kabinet komt dinsdagavond bij elkaar om een besluit te nemen over een mogelijke inzet in Libië. Aanleiding voor het extra overleg is het besluit van de NAVO een operatie te beginnen om het wapenembargo tegen Libië te controleren. Dat heeft de Rijksvoorlichtingsdienst dinsdag bekendgemaakt. Het kabinet zal een besluit nemen over een zogeheten artikel 100-brief, waarin de inzet van Nederland bekendgemaakt wordt.

16.28 uur – Westerse gevechtsvliegtuigen zijn het gevecht aangegaan met een Libisch gevechtsvliegtuig. Het toestel van de Libische luchtmacht van Muammar Gaddafi was op weg naar de stad Benghazi. De Arabische nieuwszender al-Jazeera heeft dat dinsdag gemeld. De afloop van het luchtgevecht is niet gemeld.

16.16 uur – Zes Noorse F-16-gevechtsvliegtuigen die mogelijk gaan deelnemen aan de internationale militaire actie in Libië, zijn maandag onderweg door een Nederlands tankvliegtuig van brandstof voorzien. Dat gebeurde boven Duitsland, zo heeft een woordvoerder van de luchtmacht dinsdag gezegd.

15.57 uur – De NAVO heeft besloten een operatie te beginnen om het wapenembargo tegen Libië te controleren. Alle bondgenoten zijn bereid hun verantwoordelijkheid te nemen een einde te maken aan het ontoelaatbare geweld tegen Libische burgers in overeenstemming met de VN-resolutie over Libië. Dat maakte NAVO-topman Anders Fogh Rasmussen dinsdag bekend. Daarnaast heeft de NAVO haar plan klaar om toe te zien op naleving van het vliegverbod boven Libië, dat door een internationale coalitie werd afgedwongen.

15.50 uur – Libische opstandelingen willen snel een wapenstilstand en een opheffing van de belegeringen door de troepen van Muammar Gaddafi. De speciale gezant van de Verenigde Naties Abdel Elah Al Khatib heeft dat dinsdag gezegd nadat hij rebellen had ontmoet in de oostelijke stad Tobruk.

15.48 uur – Bij ABC News een artikel over drie westerse journalisten die gevangen gehouden worden door Gaddafi.

15.43 uur – Rebellen en regeringstroepen zijn dinsdag slaags geraakt in de Libische stad Yafran, circa 130 kilometer ten zuidwesten van hoofdstad Tripoli. Bij de gevechten zijn minstens negen doden gevallen, meldden bewoners telefonisch.

15.42 uur – De militaire acties van de coalitie die in Libië een no-flyzone afdwingt, zullen over enkele dagen afnemen. Dat heeft de Amerikaanse minister van Defensie, Robert Gates, dinsdag gezegd tijdens gesprekken met zijn Russische ambtgenoot. Volgens de chef van het Pentagon zijn minder luchtaanvallen nodig, zodra de Libische luchtafweer is uitgeschakeld.

15.20 uur – Buurland Algerije heeft opgeroepen tot een onmiddellijk staakt-het-vuren in Libië. De westerse luchtaanvallen op Muammar Gaddafi’s troepen zijn buitensporig, stelde de Algerijnse minister van Buitenlandse Zaken Mourad Medelci dinsdag. Medelci zei dat de militaire acties in Libië de crisis hebben verergerd. De minister had eerder bezoek van zijn Russische collega Sergej Lavrov. Ook Rusland is wil een onmiddellijke wapenstilstand.

14.40 uur – Bij de Britse krant The Telegraph een filmpje van de neergestorte Amerikaanse F-15. De piloot van het toestel werd warm welkom geheten door de opstandelingen.

14.04 uur – De Libische ambassade in Nederland neemt afstand van het bewind-Gaddafi. Dat zei de vice-ambassadeur. Sinds 7 maart wappert de vlag van de opstandelingen al op het gebouw van het consulaat in Den Haag.

13.48 uur – Het Amerikaanse gevechtsvliegtuig F-15 Strike Eagle dat dinsdag verloren is gegaan bij de Libische stad Benghazi is een type dat in de nadagen verkeert.

13.22 uur – Nederland wil alleen in actie komen in Libië als dat in NAVO-verband kan gebeuren. Volgens minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal is dat „de structuur waarin we werken”.

13.20 uur – De 28 lidstaten van de NAVO beraadslagen dinsdag opnieuw over een rol bij de militaire operatie in Libië. De ambassadeurs van de NAVO-landen zijn al sinds eind vorige week met elkaar in discussie hierover. Volgens een ingewijde kan het nog wel enkele dagen duren voordat een akkoord is bereikt. Het ziet er niet naar uit dat de NAVO zal besluiten de leidende rol op zich te nemen bij het afdwingen van het vliegverbod boven Libië. De verdeeldheid binnen het militaire bondgenootschap is daarvoor te groot, en ook de Arabische landen die de actie in Libië steunen, voelen daar niets voor. Naar verwachting zal de NAVO zich wel bereid tonen tot ondersteunende activiteiten.

13.05 uur – De Franse regering heeft gezegd de coalitiepartners te ondersteunen in Libië als de Verenigde Staten besluiten de inzet te verkleinen. Reuters.

12.30 uur – Het Wereldvoedselprogramma van de Verenigde Naties (WFP) gaat meer vluchtelingen in het oosten van Libië voorzien van voedsel. Daartoe worden mobiele opslagplaatsen ingevlogen. Volgens het WFP is inmiddels al meer dan 1,5 miljoen kilo voedsel naar Libië gebracht. Dat meldde de organisatie dinsdag. Het WFP heeft nog eens 6 miljoen kilo voedsel klaarstaan om naar Libië te brengen. Veel mensen zijn gevlucht voor het geweld tussen de troepen van dictator Muammar Gaddafi en de rebellen. Volgens VN-vluchtelingenorganisatie Unhcr zijn sinds het begin van het conflict al bijna 318.000 mensen gevlucht uit het Noord-Afrikaanse land. Het noodprogramma van het WFP kost ruim 27,5 miljoen euro. Daarmee kunnen een miljoen mensen worden gevoed, gedurende een periode van drie maanden.

12.20 uur – Beelden bij RTL van het luchtafweergeschut boven Tripoli.

12.15 uur – De Britse krant The Telegraph toont foto’s van de neergestorte Amerikaanse F-15.

12.12 uur – In Misrata zijn vijf mensen omgekomen na aanvallen voor pro-Gaddafi-troepen. Dat zegt een woordvoerder van de stad, die in handen is van de rebellen tegenover persbureau AFP. Vier van de vijf slachtoffers zouden kinderen zijn.

12.08 uur – Ook het tweede bemanningslid van het gecrashte vliegtuig is inmiddels gered, aldus een Amerikaanse militair. Reuters.

11.45 uur – Ministerie van Defensie van de VS over de bemanning van het neergestorte gevechtsvliegtuig: „One crewman recovered, one in process of recovery.” Reuters.

11.41 uur – Met de volksopstanden in de Arabische wereld komen dagelijks televisiebeelden de huiskamer binnen van mensen die het V-teken maken. Ze steken de wijsvinger en de middelvinger omhoog en maken daarmee een V-vorm. De V van victorie of van vrede wordt al vele decennia te pas en te onpas gebruikt. Waar komt het gebaar vandaan?

11.39 uur – De UNHCR, de VN-vluchtelingenorganisatie, meldt dat duizenden Libiërs in het oosten van het land hun huis ontvluchten. The Telegraph.

11.34 uur – Het Amerikaanse ministerie van Defensie bevestigt tegenover de BBC het bericht dat een gevechtsvliegtuig is neergestort.

11.31 uur – Veel centrale banken hebben hun goud in kluizen in bijvoorbeeld Zwitserland, New York of Londen gestald. Het Libische edelmetaal bevindt zich daarentegen in Libië zelf, meldden bronnen die kennis hebben van de situatie in Libië, aan de Engelse krant Financial Times. Voor het geweld losbarstte, lag het goud opgeslagen in de centrale bank in Tripoli, maar de kans is groot dat Gaddafi het waardevolle goedje inmiddels heeft verhuisd naar het zuiden van het land, vanwaar hij het goud makkelijker kan verkopen aan het buitenland.

11.29 uur – In Misurata wordt al wekenlang gevochten. „De situatie is hier heel slecht”, aldus een inwoner van de stad. „De tanks begonnen vanmorgen al te schieten.”

11.24 uur – Het aantal slachtoffers dat maandag viel in Misurata, een Libische stad die in handen is van opstandelingen, bedraagt inmiddels 40, aldus Reuters.

11.02 uur – Correspondent Rob Crilly van The Telegraph meldt dat een gevechtvliegtuig van de Verenigde Staten is gecrashd in Libië. Het toestel, een F-15E Eagle, zou te kampen hebben gehad met technische problemen. De piloot is, volgens Crilly, opgevangen door de opstandelingen en is veilig.

11.00 uur – De Spaanse luchtmacht doet vanaf nu ook mee aan de operatie in Libië. Dat zei de Spaanse minister van Defensie tegen de tv-zender TVE.

10.57 uur – Reuters: Tanks vuren kanonnen af op de Libische stad Misrata, die in handen is van de opstandelingen.

10.21 uur – De Verenigde Staten willen af van leidende rol in Libië.

10.19 uur – Al Jazeera: Aanhangers van Gaddafi vallen het Libische dorp Zintan aan en gebruiken daarbij zware wapens.

10.10 uur – De internationale gemeenschap heeft de Libische dictator Gaddafi dan wel sancties opgelegd, maar door de enorme hoeveelheid goud waarover de leider van het Noord-Afrikaanse land beschikt, is het de vraag in hoeverre hij hierdoor geraakt wordt. „Gaddafi zit op een pot met goud”, schreef de Financial Times dinsdag. Alleen al de centrale bank van Libië, die onder directe controle valt van Gaddafi, heeft 143,8 ton goud in voorraad. Althans, dat is de informatie waarover het Internationaal Monetair Fonds (IMF) beschikt. Het vermoeden bestaat dat het in werkelijkheid om vele tonnen meer gaat. Deze voorraad goud, die tot de 25 grootste goudreserves ter wereld behoort, heeft een waarde van meer dan 6,5 miljard dollar. Dat is genoeg om een klein leger van huurlingen maanden, of misschien wel jaren te betalen, aldus de Financial Times.

9.15 uur – De BBC geeft een interessant overzicht van het militaire materieel dat wordt ingezet in Libië.

9.03 uur – Voor de derde nacht op een rij hebben strijdkrachten van de coalitie luchtaanvallen uitgevoerd op Libië. Beelden van de NOS.

8.57 uur – Drie westerse journalisten, onder wie twee van persbureau AFP, zijn gearresteerd door regeringsgezinde troepen. Dat meldt de BBC.

8.17 uur – Reuters: China roept weer op tot beëindigen van de gevechten in Libië. Het land spreekt van een „humanitaire ramp.”

7.28 uur – Rebellenleiders in Libië hebben in de oost-Libische stad Tobruk gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers van de Verenigde Naties over de humanitaire situatie in het land. Dat meldt de BBC.

7.04 uur – Lees hier een samenvatting van het nieuws uit Libië.

6.50 uur – De Verenigde Staten willen de leiding over de operatie overgeven, maar het is nog niet duidelijk aan wie. Al minder dan de helft van de luchtaanvallen werd in de derde nacht van de aanvallen door Amerikaanse piloten uitgevoerd, aldus Ham in de Los Angeles Times.

6.47 uur – De no-flyzone boven Libië wordt de komende dagen uitgebreid richting het noordwesten naar de steden Tripoli, Brega en Misurata. Dat heeft de Amerikaanse generaal Carter Ham, die het commando voert over operatie Odyssey Dawn, vanuit Duitsland gezegd. Dat meldden Amerikaanse media dinsdag.

6.38 uur – Troepen van de Libische leider Muammar Gaddafi hebben maandag de West-Libische stad Zintan onder vuur genomen. Dat meldden getuigen. Volgens de getuigen die telefonisch verslag deden zijn enkele huizen vernietigd en stortte ook een minaret van een moskee in. Troepen van Gaddafi zouden de stad onder andere belegeren met tanks. Een Zwitserse journalist in de stad, die ook telefonisch verslag deed, zei dat de beschietingen de zwaarste waren in drie dagen. „Vrouwen en kinderen verstoppen zich in de grotten in het bos”.

23.28 uur – De coalitie die een no-flyzone afdwingt boven Libië bombardeerde maandagavond opnieuw doelen in het Noord-Afrikaanse land. Dat meldden getuigen in diverse plaatsen.

Bij de residentie van de Libische leider Muammar Gaddafi werden explosies en het geluid van luchtafweergeschut gehoord. In de nacht van zondag op maandag werd het complex ook al geraakt door een raket.

Lees hier het liveblog van maandag 21 maart.

Lees hier het liveblog van zaterdag 19 maart.

Lees hier het liveblog van vrijdag 18 maart.