Liveblog dag 18: President Mubarak treedt af
CAIRO – De Egyptische president Hosni Mubarak is afgetreden. De legertop neemt de leiding van het land over.
0:54 De bemoeienis van de Iraanse regering met de verslaggeving over de opstand in Egypte, toont aan dat het bewind in Teheran angst heeft voor het eigen volk. Dat zei Robert Gibbs, woordvoerder van het Witte Huis in de VS, vrijdag.
Gibbs reageerde onder meer op een verklaring van de BBC. De Britse omroep had gemeld dat zijn uitzendingen in het Perzisch over het protest in Egypte door Teheran waren verstoord. „Om eerlijk te zijn, de Iraanse regering is bevreesd voor de wil van het volk”, zei Gibbs.
22.49 Zaterdag wordt uitgeroepen tot ‘opruimdag’, dat zegt Rudy Bouma in Nieuwsuur, correspondent in Egypte. „De Egyptenaren roepen elkaar op met vuilniszakken schoon te maken. Ze willen niets liever dan weer aan het werk, geld verdienen.”
22:43 - Ex-minister Koenders zegt in het tv-programma Nieuwsuur dat hij het verstandig zou vinden een derde, neutrale partij aan te trekken in de gesprekken in Egypte. „Dus niet Europa of Amerika maar bijvoorbeeld de Verenigde Naties.” Over de Moslimbroederschappen zegt hij desgevraagd: „Als we bang voor hen zijn, moeten we met ze praten. We moeten niet naïef zijn maar ook niet obsessief.”
22.36 - Het volksfeest op het Tahrirplein en op andere plaatsten in Egypte is groot. Burgers én militairen vieren feest met vlaggen en vuurwerk.
22:29 - De regering van Nigeria, een regionale grootmacht in Afrika, verwelkomt „het aftreden van president Mubarak als een patriottisch gebaar voor een spoedige, vreedzame en gestructureerde overdracht van de macht in overeenstemming met de wensen van het Egyptische volk”.
21:15 - Obama in zijn toespraak: “Door af te treden, heeft Mubarak gereageerd op de honger voor verandering. Maar dit is nog niet het einde van Egyptes verandering. Het is pas het begin. Ik weet dat er moeilijke dagen zullen zijn en veel vragen zullen onbeantwoord blijven, maar ik ben ervan overtuigd dat de Egyptenaren de antwoorden zullen vinden en dat vreedzaam en constructief zullen doen. Alles in de geest van eenheid zoals dat in de afgelopen weken zo goed zichtbaar was. De VS zal een vriend en partner van Egypte blijven.”
20.55 - Monseigneur Michael Fitzgerald, gezant van paus Benedictus XVI in Caïro: „Het is een historisch moment voor het land. We hopen dat dit een stap richting een nieuwe tijd van vrede en voorspoed voor het volk betekent.”
„Ik zie een feest, alsof het een voetbalwedstrijd is, zonder agressieve geluiden, maar met veel vlaggen in de wind. Het was inderdaad een jongerenprotest, maar op het plein zijn ook gezinnen, vrouwen, mensen van alle leeftijden. Heel Egypte heeft zijn stem laten horen.” (Rooms-katholiek persbureau Misna)
20.36 - Secretaris-generaal Ban Ki-moon van de Verenigde Naties heeft opgeroepen tot een „transparante, ordelijke en vreedzame machtswisseling” in Egypte. Ook riep hij op tot „vrije, eerlijke en geloofwaardige verkiezingen” in het Noord-Afrikaanse land. (Reuters)
20:19 - „Sudan verwelkomt en respecteert de keuze en de wil van het Egyptische volk om zijn legitieme wensen van waardigheid, vrijheid, stabiliteit en vrede in vervulling te doen gaan.” (AFP)
20:14 - In diverse Arabische landen wordt het aftreden van Mubarak gevierd. In Tunis, de hoofdstad van Tunesië waar de bevolking nog geen maand geleden dictator Zine al-Abidine Ben Ali verdreef, dansten mensen op straat.
Ook Palestijnen in de Gazastrook vierden het nieuws van Mubaraks vertrek uitbundig. In Beiroet vuurden enthousiaste Libanezen naar goed Arabisch gebruik met hun vuurwapens in de lucht om uiting te geven aan hun vreugde om de machtswisseling in Egypte.
19:56 - Obama spreekt om 21 uur Nederlandse tijd.
19:29 - Een woordvoerder van De Hogeren Militaire Raad houdt een korte tv-toespraak. Het leger neemt de leiding van het land over. Hij bedankt Mubarak en staat stil bij de mensen die omkwamen tijdens de protesten voor een veiliger en vrij land.
19:15 - Op nrc.nl een foto-overzicht van dertig jaar Mubarak in Egypte.
19:09 - Premier Mark Rutte vindt dat het vertrek van president Hosni Mubarak de wil weerspiegelt van het Egyptische volk. „Wij zijn getuigen van een historische gebeurtenis”, aldus Rutte vrijdagavond in een eerste reactie. „Vandaag overheerst de hoop op een verandering ten goede. Laten we er niet alleen op hopen maar ook aan werken dat die belofte daadwerkelijk wordt ingelost.” (ANP)
18:51 - Zwitserland bevriest tegoeden in het alpenland die mogelijk toebehoren aan de verdreven Egyptische president Hosni Mubarak. Dat heeft een woordvoerder van het Zwitserse ministerie van Buitenlandse Zaken vrijdag gezegd. (ANP)
18:38 - Reactie Moslimbroederschap: Dit is de dag van de overwinning voor de Egyptische volk. Het belangrijkste doel van de revolutie is bereikt. We zullen nu afwachten wat de Militaire Hoge Raad voor stappen gaat zetten.
18:30 - Joe Biden (vice-president VS) zegt in een verklaring dat het aftreden van Mubarak gevoeld zal worden ver over de Egyptische landsgrenzen.
18:11 - Reactie Voordewind van de ChristenUnie: Dankzij moed vasthoudendheid van Egyptische burgers heeft hun roep om vrijheid en verandering gehoor gekregen. Ik hoop en bid dat dit een eerste stap is naar een werkelijk vrij Egypte waarin christen en moslim naast elkaar kunnen leven. Daarbij moeten we alert zijn en blijven op de tegengestelde doelen van de moslimbroederschap die een heel ander Egypte nastreven.
Reactie Van der Staaij van de SGP: Op onverwacht moment toch aftreden Mubarak. Geeft hoop voor veel Egyptenaren op verbetering! Maar ook risico’s voor te vroeg juichen.
18:09 - De belangrijkste krant van Egypte, al-Ahram, geeft een speciale editie uit: de revolutie van 25 januari.
17:57 - Naast vele jubelende reacties, is Israël bezorgd over wat komen gaat. Israël geeft aan dat het hoopt dat de vrede met Egypte gehandhaafd blijft.
17:52 - Ook de militairen vieren volop feest tussen de burgers van Egypte. Militairen worden zelfs op de schouders getild.
17:38 - De vraag is nu wat de overgangsfase zal inhouden. Wat doet Suleiman, en hoe vult het leger het leiden van het land in?
17:34 - EU-buitenlandchef Catherine Ashton ‘respecteert’ het besluit van de Egyptische president Hosni Mubarak om af te treden. Volgens haar staat de EU klaar om Egypte te helpen bij een ordelijke overgang naar democratie en vrije en eerlijke verkiezingen.Obama komt later vandaag met een reactie.
17:24 - De vreugde op het Tahrirplein in Cairo is groot. Mensen huilen, zingen, lachen en feesten. De correspondenten van Al Jazeera komen niet meer boven de menigte uit.
17:04 - Suleiman: Mubarak heeft gevraagd of de legertop de leiding van het land wil overnemen. (NOS)
17:00 - De burgeropstand in Egypte ontleent mede zijn kracht aan sociale media zoals Twitter. Hieronder een overzicht van opmerkelijke tweets over de situatie in Egypte:
„Verkeer bij paleis zit vast. een zee van vlaggen en demonstranten”, tweet van Tim Whewell van de BBC bij het presidentieel paleis in Caïro.
„Twee helikopters vertrekken van het presidentieel paleis. De menigte scandeert: vertrek, vertrek, vertrek”, aldus een tweet van Wael Khairy bij hetzelfde paleis.
„Soldaten vanachter het prikkeldraad gooien biscuits en water naar demonstranten bij het paleis”, meldt verslaggeefster Rawya Rageh van al-Jazeera.
„Beste westerse regeringen. Jullie waren 30 jaar stil en steunden het regime dat ons onderdrukte. Ga je er nu niet mee bemoeien”, tweet van Wael Ghonim.
15:00 - Volgens de nieuwszender al-Arabiya hebben de Egyptische president Hosni Mubarak en zijn familie vrijdag de hoofdstad Caïro verlaten. Ze zouden met onbekende bestemming zijn vertrokken vanaf een luchtmachtbasis in een buitenwijk van de stad.
De zender gaf geen bron voor het verhaal. Een door persbureau Reuters aangehaalde hooggeplaatste militaire bron wilde niet reageren op het verhaal van al-Arabiya.
In Egypte zijn opnieuw vele honderdduizenden mensen de straat op gegaan om het aftreden van de 82-jarige Mubarak te eisen.